Χωρίς εκπλήξεις και στην ίδια χαλαρή έως αδιάφορη γραμμή συνέχισε η Ευρωπαική Ένωση και στο σημερινό Συμβούλιο Υπουργών να αντιμετωπίζει το ενεργειακό πρόβλημα.
Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για μια αρχική δέσμη ενεργειακών παρεμβάσεων, θέτοντας ως στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και συμφωνώντας να αξιοποιήσουν τα έκτακτα κέρδη των εταιρειών και να τα ανακατευθύνουν στους πελάτες και τις επιχειρήσεις, όπως αναφέρει μήνυμα της τσεχικής προεδρίας στο Twitter.
Από τις πρώτες διαρροές γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι ορισμένες από τις πιο ριζοσπαστικές ιδέες δεν κατάφεραν να βρεθούν στο επίκεντρο.
Ορισμένα βασικά κράτη μέλη έχουν εγκαταλείψει την ιδέα να θέσουν ανώτατο όριο τιμών (πλαφόν) στο φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Αυτό θα είχε σκοπό να μειώσει τα έσοδα της Μόσχας καθώς και να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές τιμές.
Κυκλοφόρησε επίσης η ιδέα ενός ευρύτερου ανώτατου ορίου που θα καλύπτει επίσης το φυσικό αέριο από την Αλγερία και τη Νορβηγία. Και αυτή απορρίφθηκε
Το πρόβλημα είναι ότι οποιοδήποτε τέτοιο μέτρο θα έθετε σε κίνδυνο τον εφοδιασμό, σε μια εποχή που το μπλοκ αναζητά απελπισμένα εναλλακτικές πηγές φυσικού αερίου. Και το ανώτατο όριο LNG κρίθηκε ότι δεν είναι πιθανώς μια επιλογή σε μια εξαιρετικά ανταγωνιστική παγκόσμια αγορά.
Μια άλλη ιδέα είναι ένα ανώτατο όριο στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, όπως υποστηρίκτηκε από 15 χώρες μεταξύ των των οποίων και την Ελλάδα. Και αυτή φάνηκε δύσκολο να εκτελεστεί, καθώς θα απαιτούσε μια γενική αναθεώρηση της αγοράς.
Το μόνο που έμεινε ως επιλογή περιορισμού της τιμής του φυσικού αερίου, ήταν μόνο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να αποκοπεί η σχέση μεταξύ αερίου και ενέργειας και να μετριαστεί η επιβάρυνση των λογαριασμών. Είναι η στενότερη, πιο μέτρια έκδοση ενός ανώτατου ορίου τιμής, αν και εξακολουθεί να έχει μεγάλο δημοσιονομικό κόστος.
Η συμφωνία
Η δέσμη των μέτρων που συμφωνήθηκε περιλαμβάνει μια εισφορά στα πλεονάζοντα κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων για τη φετινή και την επόμενη χρονιά, μια άλλη εισφορά στα πλεονάζοντα έσοδα των παραγωγών ενέργειας χαμηλού κόστους και μια υποχρεωτική μείωση κατά 5% της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις περιόδους αιχμής.
Με την επίτευξη της συμφωνίας, οι χώρες άρχισαν το πρωί της Παρασκευής συνομιλίες για την επόμενη κίνηση της ΕΕ για τον περιορισμό της αύξησης των τιμών της ενέργειας, η οποία πολλές χώρες επιθυμούν να είναι ένα ευρύ ανώτατο όριο τιμών φυσικού αερίου, αν και άλλες και κυρίως η Γερμανία, παραμένουν αντίθετες.
"Όλα αυτά τα προσωρινά μέτρα είναι πολύ καλά, αλλά προκειμένου να βρούμε τη λύση για να βοηθήσουμε τους πολίτες μας σε αυτή την ενεργειακή κρίση, πρέπει να βάλουμε ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου", δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας της Κροατίας Ντάβορ Φιλίποβιτς κατά την άφιξή του στη συνάντηση της Παρασκευής.
Νωρίτερα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ πρότεινε στις χώρες που προμηθεύουν φυσικό αέριο στην ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται η Νορβηγία και οι ΗΠΑ, να μην εκμεταλλευτούν την εκτίναξη των τιμών σε βάρος της Ευρώπης.
"Καλώ την ΕΕ να εργαστεί για μια διαφορετική διαπραγματευτική θέση με τα κράτη που προμηθεύουν φυσικό αέριο", δήλωσε στους δημοσιογράφους. "Διότι σε αυτή την κατάσταση, βρισκόμαστε σε μια εταιρική σχέση και η εταιρική σχέση δεν μπορεί να σημαίνει εκμετάλλευση".
Δεκαπέντε κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Πολωνίας, ζήτησαν νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα από τις Βρυξέλλες να καταθέση πρόταση για ανώτατο όριο τιμών σε όλες τις χονδρικές συναλλαγές φυσικού αερίου προκειμένου να περιοριστούν οι πληθωριστικές πιέσεις.
Το ανώτατο όριο θα πρέπει να τεθεί σε επίπεδο που να είναι "αρκετά υψηλό και ευέλικτο ώστε να επιτρέψει στην Ευρώπη να προσελκύσει τους απαιτούμενους πόρους", ανέφεραν το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Πολωνία και η Ιταλία σε σημείωμά τους όπου εξηγούσαν την πρότασή τους, σύμφωνα με το Reuters.
Οι χώρες αμφισβήτησαν τον ισχυρισμό της Επιτροπής ότι ένα ευρύ ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου θα απαιτούσε "σημαντικούς οικονομικούς πόρους" για τη χρηματοδότηση έκτακτων αγορών φυσικού αερίου εάν οι τιμές της αγοράς σπάσουν το ανώτατο όριο της ΕΕ.
Ο Βέλγος υπουργός Ενέργειας Tinne Van der Straeten είπε ότι θα απαιτηθούν μόνο 2 δισ. ευρώ, καθώς οι περισσότερες ευρωπαϊκές εισαγωγές εμπίπτουν σε μακροπρόθεσμα συμβόλαια ή φτάνουν μέσω αγωγών χωρίς εύκολους εναλλακτικούς αγοραστές.
Ποσό που αποτελεί κλάσμα των 140 δισ. ευρώ που αναμένει η ΕΕ να αυξήσει τις απροσδόκητες εισφορές κερδών στις ενεργειακές επιχειρήσεις.
Ωστόσο, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ολλανδία και άλλες χώρες προειδοποίησαν ότι ένα ευρύ ανώτατο όριο τιμών για το φυσικό άεριο θα μπορούσε δυσκολέψει χώρες να αγοράσουν φυσικό αέριο εάν δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τους αγοραστές στην παγκόσμια αγορά.
Κ. Σκρέκας: Να καταθέσει η ΕΕ τολμηρές και αποφασιστικές προτάσεις για την ενέργεια
Την αισιοδοξία του ότι "η Ευρώπη θα υποστηρίξει και θα διασφαλίσει την κοινωνική συνοχή απέναντι στον πολεμικό και ενεργειακό τυχοδιωκτισμό της Ρωσίας" εξέφρασε νωρίτερα ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, προσερχόμενος στο έκτακτο συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών στις Βρυξέλλες.
"Τον προηγούμενο Μάρτιο ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αποστείλει επιστολή στην πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζητώντας την επιβολή ενός πλαφόν στο φυσικό αέριο. Σήμερα 15 κράτη - μέλη στηρίζουν την ελληνική πρόταση, την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει τολμηρές και αποφασιστικές προτάσεις" τόνισε ο κ. Σκρέκας.
Ειδικότερα, ο Έλληνας υπουργός δήλωσε:
"Το σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας γίνεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, καθώς το ενεργειακό ζήτημα οξύνεται στην Ευρώπη, ενόψει και του επερχόμενου δύσκολου χειμώνα, πράγμα που γεμίζει με αγωνία νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τον προηγούμενο Μάρτιο ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αποστείλει επιστολή στην πρόεδρο κ. φον ντερ , ζητώντας την επιβολή ενός πλαφόν στο φυσικό αέριο. Σήμερα 15 κράτη - μέλη στηρίζουν την ελληνική πρόταση, την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει τολμηρές και αποφασιστικές προτάσεις. Είμαι αισιόδοξος ότι η Ευρώπη θα υποστηρίξει και θα διασφαλίσει την κοινωνική συνοχή απέναντι στον πολεμικό και ενεργειακό τυχοδιωκτισμό της Ρωσίας. Είναι, όμως, ύψιστο ζήτημα ανθρωπιστικών και δημοκρατικών αξιών να προχωρήσουμε όλοι μαζί".
Να σημειωθεί πως έγινε άτυπη συνάντηση μεταξύ των Υπουργών Ενέργειας Ελλάδας, Βελγίου, Πολωνίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Γερμανίας, Ολλανδίας και Γαλλίας.
