Αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ (που θα επεκταθεί και σε άλλους τομείς πλην της ηλεκτροπαραγωγής), υψηλό δυναμικό αποθήκευσης ενέργειας –που είναι προαπαιτούμενο για την διείσδυση των ΑΠΕ- και ακόμα μεγαλύτερη έμφαση στην εξοικονόμηση ενέργειας είναι οι τρεις πυλώνες πάνω στους οποίους θα «χτιστεί» το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ ανεβαίνει ο πήχης της φιλοδοξίας για τους βασικούς στόχους, κάτι που «μεταφράζεται» και σε περισσότερες ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις για την υλοποίηση των νέων στόχων. Σύμφωνα με πληροφορίες, μόνο στους τομείς της ηλεκτροπαραγωγής και την ανάπτυξης δικτύων, γίνεται λόγος για κινητοποίηση κεφαλαίων ύψους 30 δισ. ευρώ έως το τέλος της 10ετίας, δηλαδή 9 δισ. ευρώ παραπάνω από την πρόβλεψη του υφιστάμενου Σχεδίου, η οποία ήταν στα 21 δισεκατομμύρια. Για την εξοικονόμηση ενέργειας εκτιμάται θα απαιτηθούν -όπως επισημαίνουν παράγοντες με γνώση του θέματος- κρατικές επενδύσεις της τάξης των 2,5 δις. ευρώ ετησίως για να επιτευχθούν οι στόχοι του νέου ΕΣΕΚ, πολύ υψηλότερες σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα. Υπενθυμίζεται ότι το υφιστάμενο Σχέδιο προέβλεπε συνολικές επενδύσεις -σε όλους τους κλάδους- 44 δις. ευρώ την δεκαετία 2020-2030.
Οι βασικοί άξονες του επικαιροποιημένου σχεδιασμού συζητήθηκαν χθες στην αρμόδια διυπουργική Επιτροπή και θα παρουσιαστούν επίσημα τις επόμενες ημέρες από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα. Πληροφορίες του energymag αναφέρουν ότι o κ. Σκρέκας δήλωσε κατά τη συνεδρίαση ότι ο ρυθμός εγκατάστασης νέων ΑΠΕ κατά το 2022 (1,7 GW που είναι διπλάσιο νούμερο σε σχέση με όλες τις ΑΠΕ που μπήκαν στο σύστημα κατά την περίοδο 2015-2018) αποτελεί το σημείο εκκίνησης για τον οδικό χάρτη διείσδυσης των ΑΠΕ τα επόμενα χρόνια. Η επιτάχυνση αυτή απαιτεί προσαρμογές στα σχέδια των Διαχειριστών Δικτύων Μεταφοράς και Διανομής ρεύματος ώστε να διασφαλιστούν τα απαιτούμενα περιθώρια υποδοχής των νέων σταθμών ΑΠΕ και αποθήκευσης.
Η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών (και πρόεδρος της Επιτροπής του ΕΣΕΚ) κ. Αλεξάνδρα Σδούκου φέρεται να δήλωσε από την πλευρά της ότι στο νέο ενεργειακό σχεδιασμό Ελλάδας και Ευρώπης ο στόχος για δράση κατά της κλιματικής αλλαγής παραμένει κυρίαρχο, αλλά πλαισιώνεται πλέον από την ανάγκη θωράκισης της ενεργειακής ασφάλειας και την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους. Το νέο ΕΣΕΚ θα αποτυπώνει και τις τρεις αυτές προτεραιότητες.
Τι περιλαμβάνει το νέο ΕΣΕΚ
Σύμφωνα με πληροφορίες, το προσχέδιο του νέου ΕΣΕΚ προβλέπει μεταξύ άλλων:
- Αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος των μονάδων ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά, αιολικά χερσαία και υπεράκτια, υδροηλεκτρικά) σε 28 GW στο τέλος της δεκαετίας, έναντι 19 GW που προδιαγράφει το υφιστάμενο σχέδιο. Για τα φωτοβολταϊκά, ο νέος στόχος που τίθεται είναι να φτάσουν τα 14,1 GW, από 7,7 GW που προβλέπεται για το 2030 στο ισχύον ΕΣΕΚ. Για τα χερσαία αιολικά, ο στόχος για το τέλος της 10ετίας παραμένει παραπλήσιος, στα 7,1 GW από 7 GW στο σημερινό Εθνικό Σχέδιο. Στο νέο «οδικό χάρτη» έχουν προστεθεί και 2,5 GW υπεράκτιων αιολικών πάρκων (τα οποία απουσιάζουν από το τρέχον Σχέδιο), κάτι που αντανακλά τον διακηρυγμένο στόχο για την ανάπτυξη της εν λόγω τεχνολογίας.
- Το 80 % της ηλεκτροπαραγωγής το 2030 θα καλύπτεται από ΑΠΕ (έναντι υφιστάμενου στόχου 61%).
- Οι ΑΠΕ θα καλύπτουν το 46% της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας την ίδια περίοδο (έναντι υφιστάμενου στόχου 35%).Αυτό σημαίνει ότι γίνονται πιο φιλόδοξοι οι στόχοι «πράσινης» διείσδυσης και σε άλλους τομείς έως το 2030, πέρα από την ηλεκτροπαραγωγή. Μεταξύ άλλων, στην ψύξη-θέρμανση το μερίδιο των ΑΠΕ θα πρέπει το 2030 να αυξηθεί στο 48%, από 43% που προβλέπεται στον υφιστάμενο «οδικό χάρτη». Αυτό θα γίνει με τη μαζική εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, ώστε το 2030 να διαθέτουν ένα ανάλογο σύστημα το 21% των κατοικιών και το 67% των κτιρίων υπηρεσιών, από 7% και 60% αντίστοιχα, που προβλέπεται τώρα. Και στις μεταφορές, όμως, γίνεται πιο φιλόδοξος ο στόχος για «πράσινη» διείσδυση έως το 2030, ο οποίος αναθεωρείται στο 32%, από 19%. Κύρια λύση προς αυτή την κατεύθυνση θα αποτελέσει η αύξηση της κυκλοφορίας ηλεκτροκίνητων οχημάτων, με τον στόχο για το μερίδιο των ηλεκτρικών Ι.Χ. στις νέες πωλήσεις να αυξάνεται στο 32% για το δεύτερο μισό της 10ετίας, από 16% που είναι τώρα.
- Οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας που είναι κρίσιμες για την ασφάλεια εφοδιασμού και τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ προβλέπεται να φτάσουν στα 8 GW, περιλαμβανομένων και των έργων αντλησιοταμίευσης
- Διατηρείται το φυσικό αέριο ως καύσιμο μετάβασης μέχρι την επίτευξη της πλήρους απανθρακοποίησης. Ωστόσο οι προβολές για μεγάλη πτώση στην κατανάλωση του καυσίμου (από 70 Τεραβατώρες κατ’ εκτίμηση το 2021 σε 35,3 Τεραβατώρες το 2030 συνολικά) φέρεται να προκάλεσαν προβληματισμό σε παράγοντες της αγορές αναφορικά με τα μηνύματα που στέλνουν για τις σχεδιαζόμενες υποδομές φυσικού αερίου.
- Τίθενται φιλόδοξοι στόχοι για τα εναλλακτικά καύσιμα. Μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι το 2030 η παραγωγή πράσινου υδρογόνου θα ανέλθει σε 205 εκατ. τόνους, από μηδέν που είναι σήμερα. Στο κάδρο μπαίνει επίσης και το βιομεθάνιο.
- Αναβαθμίζονται οι στόχοι για την ενεργειακή απόδοση με έμφαση στα κτίρια και τις μεταφορές. Όσον αφορά στην ενεργειακή εξοικονόμηση, ο «πήχης» τίθεται στη μείωση της κατανάλωσης κατά 6,2% σε σχέση με το 2020. Ενας από τους βασικούς «μοχλούς» για την αύξηση της εξοικονόμησης θα είναι η αναβάθμιση των στόχων για ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών, με το ποσοστό των κτιρίων κατοικιών που έχουν υποστεί ενεργειακό «λίφτινγκ» έως το 2030 να ενισχύεται στο 20%, από 15% στο υφιστάμενο ΕΣΕΚ.
Οι νέοι στόχοι είναι προσαρμοσμένοι στο νέο Εθνικό Κλιματικό Νόμο και κυρίως στη δέσμευση που έχει αναλάβει η χώρα για την μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου κατά 55% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 (που βρίσκεται και στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού πακέτου Fit for 55) και για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας το 2050.
