Μπορεί το στήσιμο των πρώτων υπεράκτιων αιολικών πάρκων στη χώρα μας να αργεί ακόμη, καθώς, όπως όλα δείχνουν, θα χρειαστούν τουλάχιστον 4 χρόνια μέχρι να αντικρύσουμε ανεμογεννήτριες στις ελληνικές θάλασσες. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, το πρώτο off shore πάρκο υπάρχει ήδη και λειτουργεί με απόλυτη επιτυχία εδώ και κοντά μια επταετία.
Δεν είναι άλλο από το αιολικό πάρκο του Αγίου Γεωργίου, της νησίδας που βρίσκεται ανάμεσα στον Σαρωνικό Κόλπο και τις Δυτικές Κυκλάδες, την οποία η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή μετέτρεψε από το 2016 στον πρώτο on shore αιολικό σταθμό με χαρακτηριστικά που προσομοιάζουν με αυτά ενός off shore που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα. Έκτοτε ο Άη Γιώργης ή Σαν Τζώρτζης, όπως είναι γνωστός στους παλαιότερους, παράγει πράσινη ενέργεια που μεταφέρεται μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου στην Αττική.
Η επίσκεψη κλιμακίου της ΡΑΕ
Αυτό το πρωτοποριακό έργο-ορόσημο για τον ενεργειακό μετασχηματισμό στη χώρα μας επισκέφθηκε πριν λίγες μέρες κλιμάκιο στελεχών της ΡΑΕ, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Αρχής Αθανάσιο Δαγούμα, προκειμένου να ενημερωθούν στο πεδίο για τις ιδιαιτερότητες, τις δυσκολίες υλοποίησης, αλλά και τις προκλήσεις κατά το χτίσιμο των έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης ο Πρόεδρος της ΡΑΕ και τα στελέχη της ξεναγήθηκαν στον αιολικό σταθμό και ενημερώθηκαν αναλυτικά για τη λειτουργία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτού του project στρατηγικής σημασίας.
Και τούτο καθώς, ο Αη Γιώργης, όπως συνηθίζεται να αποκαλείται, αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες υλοποιημένες επενδύσεις στον τομέα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ στην Ελλάδα, προσφέροντας προστιθέμενη αξία στον τόπο, ενώ συμβάλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, δεδομένου ότι από τη λειτουργία του αποφεύγονται άνω των 180.000 τόνοι εκπεμπόμενων ρύπων και άνω των 60.000 τόνοι πετρελαίου.
Πώς χτίστηκε το πάρκο των 73,2 MW
Η ακατοίκητη νησίδα των 4.300 στρεμμάτων βρίσκεται σε απόσταση 12 μιλίων από το Σούνιο και 20 από την Ύδρα. Το σχέδιο για την αξιοποίησή της υπήρχε στο τραπέζι των επιτελών της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής τουλάχιστον μια δεκαπενταετία πριν. Έγιναν συστηματικές μελέτες των δυνατοτήτων του νησιού, που έδειξαν ότι απολαμβάνει ευνοϊκούς ανέμους κατά μέσο όρο 8,4 m/s, ενώ στα πλεονεκτήματά του είναι ασφαλώς η κοντινή απόσταση από το λιμάνι του Λαυρίου κοντά στην Αθήνα.
Στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων εξελίχθηκε η ωρίμανση του έργου, σε επίπεδο αδειοδότησης και σχεδιασμού καθώς για την υλοποίηση του γνωμοδότησαν 28 υπηρεσίες από οκτώ διαφορετικά υπουργεία…
Από την ώρα που δόθηκε το «πράσινο φως» χρειάστηκαν δύο χρόνια εντατικών εργασιών προκειμένου να εγκαασταθούν 23 ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 73,2 MW στην κορυφή της νησίδας. Στις μεγάλες προκλήσεις του εγχειρήματος, δεν ήταν μόνο τα πολυσύνθετα στάδια υλοποίησης του, αλλά και το timing, την περίοδο 2013-2016, που η Ελλάδα βίωνε την κορύφωση των συνεπειών της βαθιάς οικονομικής κρίσης η οποία έφερε σοβαρά πλήγματα στην κοινωνία και την οικονομία της, αλλά και πάγωμα των επενδύσεων.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η απόφαση για να προχωρήσει μια επένδυση ύψους 150 εκατ. ευρώ, εκτός από το τολμηρό της περιεχόμενο, αποτελούσε και μια «ψήφο εμπιστοσύνης» στην ίδια τη χώρα και τις προοπτικές της, ιδιαίτερα στο πεδίο των ΑΠΕ και της καθαρής ενέργειας.
Έτσι ξεκίνησε το χτίσιμο του εμβληματικού project χωρίς να χαθεί ούτε μέρα, παρότι αντιμετωπίστηκαν αρκετές δυσκολίες. Μεταξύ αυτών ιδιαίτερη πρόκληση αποτέλεσε το έργο σύνδεσης του υποσταθμού ανύψωσης της τάσης με το εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Λαύριο, μέσω υποβρύχιου καλωδίου υψηλής τάσης 36,2 χιλιομέτρων. To καλώδιο τοποθετήθηκε και θάφτηκε σε βάθη έως 223 μέτρα για να επιτρέψει τη μεταφορά ενέργειας στην ηπειρωτική χώρα, από το πρώτο αιολικό πάρκο σε νησίδα στην Ελλάδα.
7 χρόνια στην «πρίζα»
Σήμερα, το αιολικό πάρκο του Αγίου Γεωργίου αποτελεί εδώ και επτά περίπου χρόνια (τέθηκε σε λειτουργία τον Αύγουστο του 2016), μια καινοτόμο αυτόνομη μονάδα παραγωγής καθαρής ενέργειας, η οποία συνδέεται με το Εθνικό Δίκτυο Μεταφοράς Ενέργειας μέσω του παραπάνω υποθαλάσσιου καλωδίου, με δυναμικότητα ικανή να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες περισσότερων από 40.000 ελληνικών νοικοκυριών και με τα πολλαπλά οφέλη αυτής της επένδυσης να είναι ορατά σε κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.
Όσον αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά, το project περιλαμβάνει 23 ανεμογεννήτριες Vestas, εκ των οποίων οι 9 του τύπου V90, ισχύος 3 ΜW έκαστη και οι 14 του τύπου V112, ισχύος 3,3 ΜW.
Ασφαλώς κατά την εξέλιξη του έργου δημιουργήθηκαν λιμενικές εγκαταστάσεις και έργα οδοποιίας για την τοποθέτηση και πρόσβαση στις ανεμογεννήτριες. Στο νησί λειτουργεί και υποσταθμός κλειστού τύπου GIS ανύψωσης Μέσης Τάσης σε Υψηλή ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο, αποδίδεται στον τοπικό δήμο -στον οποίο υπάγεται διοικητικά η νησίδα- ανταποδοτικό όφελος της τάξης του 1 εκατ. ευρώ.
Ακόμη, τον Ιούλιο του 2022 πραγματοποιήθηκε (με τη συμμετοχή του Πυροσβεστικού Σώματος, της ΕΜΑΚ κ.α.) με απόλυτη επιτυχία άσκηση ετοιμότητας με σκοπό την αντιμετώπιση δύο βασικών σεναρίων για την κατάσβεση πυρκαγιάς και τη διάσωση εργαζόμενων.