Συχνά οι διενέξεις στη Μέση Ανατολή προκαλούν αναταράξεις στις αγορές ενέργειας. Αρκετές χώρες από αυτόν τον γεωγραφικό χώρο κατέχουν κεντρική θέση στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ έχουν ωθήσει ολόκληρη την περιοχή σε μια εξαιρετικά αβέβαιη νέα εποχή σε όλους τους τομείς.
Οι αναλυτές των ενεργειακών αγορών προσπαθούν να κατανοήσουν τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου, που καταγράφουν δραματική τροχιά από το 2020 λόγω της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία. Την περασμένη Δευτέρα, δύο ημέρες μετά τα δραματικά γεγονότα του Σαββατοκύριακου στο Ισραήλ, οι τιμές του αργού πετρελαίου αυξήθηκαν κατά σχεδόν 5% στα 89 δολάρια το βαρέλι.
Η αβεβαιότητα γύρω από την πιθανότητα προβλημάτων εφοδιασμού προκάλεσε την εκτίναξη, αλλά οι τιμές έχουν έκτοτε σταθεροποιηθεί. Το Ισραήλ δεν παράγει σχεδόν καθόλου αργό πετρέλαιο, αλλά το ενδεχόμενο εξάπλωσης της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή έχει θορυβήσει τους ειδικούς.
Η πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 70
"Εάν διευρυνθεί η σύγκρουση και αυτό προκαλέσει άνοδο των τιμών του πετρελαίου θα έχει αντίκτυπο στις οικονομίες", δήλωσε πριν λίγες ημέρες στο Bloomberg η Γκίτα Γκόπιναθ, ανώτερο στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. "Αυτό αποτελεί συνήθως μια παράμετρο, μέσω της οποίας βλέπουμε πώς επηρεάζονται οι τιμές παγκοσμίως». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει εκφράσει ανησυχίες για το ενδεχόμενο να εκτροχιαστεί η σύγκρουση. Οι πιο δραματικές πετρελαϊκές κρίσεις του 20ού αιώνα ακολούθησαν τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973 πολλά αραβικά κράτη επιτέθηκαν στο Ισραήλ. Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί πετρελαίου της περιοχής, με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία, επέβαλαν στη συνέχεια εμπάργκο πετρελαίου στα κράτη που υποστήριζαν το Ισραήλ, όπως ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδά, Ιαπωνία και Κάτω Χώρες. Αυτό οδήγησε σε πετρελαϊκή κρίση, με τις τιμές του πετρελαίου να εκτοξεύονται κατά περισσότερο από 300%. Η δεύτερη μεγάλη πετρελαϊκή κρίση, το 1979, ακολούθησε την ιρανική επανάσταση και τη συνεπαγόμενη μείωση της παραγωγής πετρελαίου στη χώρα. Εκείνη η κρίση οδήγησε την παγκόσμια προσφορά πετρελαίου σε μείωση κατά περίπου 4%, με τις τιμές για ένα βαρέλι αργού πετρελαίου να υπερδιπλασιάζονται.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι αυτό που συνέβη στο Ισραήλ θα προκαλέσει κάτι παρόμοιο με εκείνες τις κρίσεις. Οι τιμές είναι σήμερα πολύ χαμηλότερες από το ποσό των 97 δολαρίων το βαρέλι στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Οι φόβοι ότι η τιμή θα ξεπερνούσε σύντομα τα 100 δολάρια ανά βαρέλι φαίνονται τώρα εκτός πραγματικότητας. "Τόσο το West Texas Intermediat, ένα ελαφρύ, χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο αμερικανικό αργό πετρέλαιο, όσο και το Brent υποχώρησαν προχθές, αφότου παραμερίστηκαν οι ανησυχίες για μια ξαφνική και απροσδόκητη διακοπή της προσφοράς προς το παρόν τουλάχιστον", δήλωσε στο Reuters πριν λίγες ημέρες ο Τάμας Βάργκα, αναλυτής της PVM Oil Associates. Η αγορά ωστόσο παρέμεινε ανήσυχη γιατί η σύγκρουση έχει τη δυναμική να εξαπλωθεί. Ο τρέιντερ Μαγκίντ Σενούντα, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ελβετικής εταιρείας πετρελαιοειδών Mercuria, πιστεύει ότι οι τιμές θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 100 δολάρια το βαρέλι σε περίπτωση κλιμάκωσης.
Πηγή: DW
