Δρομολογούνται οι επιστροφές σημαντικών ποσών στη βιομηχανία μέσω του μηχανισμού αντιστάθμισης καθώς άνοιξε η σχετική πλατφόρμα.
Ουσιαστικά ο μηχανισμός αυτός διασφαλίζει ενισχύσεις ενίσχυσης σε τομείς που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, λόγω του κόστους δικαιωμάτων του Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) που έχει θεσπίσει η ΕΕ και των “βαρών” που “σηκώνουν” συνακόλουθα στο ενεργειακό τους κόστος.
‘Ετσι, με τις σχετικές εγκρίσεις και την απόφαση από το υπ. Περιβάλλοντος κι Ενέργειας, θα καταβληθεί το επόμενο διάστημα (μέσα στο επόμενο δίμηνο) η πρώτη δόση της αποζημίωσης ύψους 60 εκατ. ευρώ. ενώ ως το τέλος το 2023 το ποσό που θα καταβληθεί ανέρχεται συνολικά στα 116 εκατ. ευρώ. Το συνολικό σχήμα αφορά την καταβολή 1,36 δις ευρώ για την περίοδο 2021-2030
Να σημειωθεί ότι η όλη απόφαση του ΥΠΕΝ έρχεται σε συνέχεια του “πράσινου φωτός” που έδωσε η Κομισιόν στην Ελλάδα στις 7 Φεβρουαρίου για το ειδικό καθεστώς κρατικών ενισχύσεων για την αποζημίωσης των ενεργοβόρων επιχειρήσεων λόγω της αύξησης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο την αποφυγή της διαρροής άνθρακα (αντιστάθμιση).
Η διαδικασία, που ξεκινά, τώρα, με το άνοιγμα της πλατφόρμας, προβλέπει έλεγχο των σχετικών φακέλων που θα υποβάλλουν οι βιομηχανίες και στη συνέχεια κατανομή των κονδυλίων που αντιστοιχεί σε κάθε δικαιούχο. Τα ποσά θα καλυφθούν από έσοδα των δημοπρασιών εκπομπών CO2, τα οποία από τις αρχές του έτους μέχρι και τις 13 Απριλίου ανήλθαν σε 440 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι με βάση την απόφαση του ΥΠΕΝ την ευθύνη για την εφαρμογή του μηχανισμού και το άνοιγμα από τον ΔΑΠΕΕΠ της πλατφόρμας στην οποία οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους θα προχωρήσει η καταβολή των αποζημιώσεων.
Κλάδοι κι επιχειρήσεις
Στην αιχμή των ενισχύσεων που θα δοθούν είναι κλάδοι όπως: κατασκευή δερμάτινων ενδυμάτων, παραγωγή αλουμινίου, παραγωγή ανόργανων βασικών χημικών ουσιών, παραγωγή μόλυβδου, ψευδάργυρου και κασσίτερου, παραγωγή χαρτοπολτού, κατασκευή χαρτιού και χαρτονιού, παραγωγή βασικού σιδήρου χάλυβα και σιδηροκραμάτων, μεταποίηση προϊόντων διύλισης πετρελαίου, παραγωγή χαλκού, παραγωγή άλλων μη σιδηρούχων μετάλλων, παραγωγή πλαστικών, παραγωγή γυαλιού και παραγωγή βιομηχανικών αερίων όπως το υδρογόνο.
Ωστόσο με βάση το νέο σχετικό Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ως εκ τούτου και την εγκριτική απόφαση για την Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνονται η κλωστοϋφαντουργία και τα λιπάσματα, ενώ έχει συμπεριληφθεί ο κλάδος των πετρελαιοειδών. Επίσης ο κλάδος του τσιμέντου δεν εντάσσεται στους δικαιούχους αντιστάθμισης ούτε τώρα αλλά ούτε και στο παρελθόν.
Συνακόλουθα μεταξύ των εταιριών που είναι δικαιούχοι της αντιστάθμισης είναι Αλουμίνιο Ελλάδος, ο Όμιλος Βιοχάλκο και τα διυλιστήρια της Helleniq Energy και της Motor Oil.
Σημειώνεται ότι για να είναι επιλέξιμοι για αποζημίωση, οι δικαιούχοι θα πρέπει είτε i) να εφαρμόζουν ορισμένες συστάσεις ενεργειακού ελέγχου, είτε ii) να καλύπτουν τουλάχιστον το 30% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είτε iii) να επενδύσουν τουλάχιστον το 50% του ποσού της ενίσχυσης σε έργα που έχουν ως αποτέλεσμα σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της εγκατάστασης. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να συμμορφωθούν με μία από τις υποχρεώσεις αυτές εντός τριών ετών από τη χορήγηση της ενίσχυσης.
Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ανά δικαιούχο ορίζεται στο 75% του κόστους των εκπομπών άνθρακα. Ωστόσο, σύμφωνα με την εγκριτική απόφαση της Επιτροπής, σε ορισμένες περιπτώσεις, το μέγιστο ποσό της ενίσχυσης μπορεί να είναι υψηλότερο προκειμένου να περιοριστεί το κόστος των εκπομπών στο 1,5% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της εταιρίας. Το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται βάσει δεικτών αναφοράς για την αποδοτικότητα της κατανάλωσης ενέργειας, ώστε οι δικαιούχοι να ενθαρρύνονται να εξοικονομούν ενέργεια.
Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργείου, σκοπός αυτής της ενίσχυσης είναι να αποφευχθεί ένας σημαντικός κίνδυνος, εφόσον οι ανταγωνιστές από τρίτες χώρες δεν αντιμετωπίζουν παρόμοιο κόστος στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειάς τους και οι δικαιούχοι δεν είναι σε θέση να μετακυλήσει το εν λόγω κόστος στις τιμές των προϊόντων χωρίς να χάσει σημαντικό μερίδιο της αγοράς. Επιπλέον, η παροχή βοήθειας για την αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα, εξυπηρετεί έναν περιβαλλοντικό σκοπό, δεδομένου ότι οι ενισχύσεις αυτές στοχεύουν στην αποφυγή της αύξησης των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου λόγω μετατόπισης της παραγωγής εκτός της Ένωσης, ελλείψει δεσμευτικής διεθνούς συμφωνίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Αρμόδιος φορέας για την παροχή των ενισχύσεων ορίζεται ο ΔΑΠΕΕΠ, ο οποίος τηρεί ηλεκτρονικό μητρώο επιλέξιμων Επιχειρήσεων για υπαγωγή στο μηχανισμό αντιστάθμισης. Για την εγγραφή νομικού προσώπου στο μητρώο της, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στην απόφαση:
- Η εγγραφή μίας επιλέξιμης Επιχείρησης στο Μητρώο Επιχειρήσεων διενεργείται ηλεκτρονικά από Φορέα Επαλήθευσης, τον οποίο έχει εξουσιοδοτήσει για το σκοπό αυτό η επιχείρηση αυτή.
- Ο Φορέας Επαλήθευσης μετά από αίτησή του προς τη ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε. εγγράφεται στο Μητρώο Φορέων Επαλήθευσης και λαμβάνει κωδικό για την ασφαλή πρόσβασή του στο Μητρώο Επιχειρήσεων.
- Οι Φορείς Επαλήθευσης, για κάθε νομικό πρόσωπο που εκπροσωπούν, υποβάλλουν ηλεκτρονικήδήλωση η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 ως προς την εγκυρότητα, την αξιοπιστία και την ακρίβεια των στοιχείων και δεδομένων που παρέχονται από την επιλέξιμη επιχείρηση και αποτυπώνονται στην ηλεκτρονική δήλωση.
- Ο τύπος και το περιεχόμενο της ηλεκτρονικής δήλωσης καθορίζονται από τον ΔΑΠΕΕΠ και περιλαμβάνουν, σε ηλεκτρονική μορφή, την εξουσιοδότηση της Επιχείρησης προς τον Φορέα Επαλήθευσης, στοιχεία της επιλέξιμης Επιχείρησης, δεδομένα σχετικά με την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε κάθε επιλέξιμη Εγκατάσταση της Επιχείρησης, καθώς και κάθε απαραίτητο δεδομένο και ψηφιακό έγγραφο (π.χ. μελέτες, υπολογισμοί κλπ.) το οποίο απαιτείται έτσι ώστε ο διαχειριστής να έχει τη δυνατότητα διενέργειας του συνόλου των απαιτούμενων υπολογισμών και καταβολών, στο πλαίσιο εφαρμογής της παρούσας.
