του Αλέξανδρου Μπαρότσι
Το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ για κρατικοποίηση της ΔΕΗ, όπως και τουλάχιστον μιας τράπεζας, αποτελούν τον ακογωνιαίο λίθο του οικονομικού του προγράμματος. Ο κρατικός έλεγχος βασικών τομέων της οικονομίας είναι το απόλυτο φετίχ για την αξιωματική αντιπολίτευση, μαζί με την αύξηση των φόρων. Και χθες είχε σειρά να διαγκωνιστεί τους συναδέλφους του σε σχέδια και προτάσεις ενίσχυσης της κρατικής παρουσίας στην οικονομία, που ουδεμία σχέση έχουν με την οικονομική πραγματικότητα, ο πρώην υπουργός Ανάπτυξης και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης.
Τι είπε το έμπειρο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ; Μίλησε για την ανάγκη να περάσουν ξανά στα χέρια του Δημοσίου οι ενεργειακές υποδομές, ρίχνοντας στο τραπέζι την ιδέα, της επανακρατικοποίησης της ΔΕΗ μέσω του ΑΔΜΗΕ.
Πως θα γίνει αυτό; Απλό, είπε ο πρώην υπουργός, μέσω ενός προγράμματος επαναγοράς μετοχών της ΔΕΗ, με εργαλείο τις δύο εταιρείες συμμετοχών, (εννοεί την ΑΔΜΗΕ και την ΑΔΜΗΕ Holdings). «…Οι εταιρείες αυτές μπορούν να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα ενίσχυσης στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ, σταδιακά με οποιοδήποτε τρόπο αποφασίσουν, το οποίο θα ανακτά και θα διευρύνει το μερίδιο του Δημοσίου στην ΔΕΗ, με ένα πρόγραμμα σταθερό και αποδοτικό. Θα διατηρήσουμε το managment εφόσον το έχει ήδη το 34% και θα ενισχύσουμε την πλειοψηφία για μελλοντική ασφάλεια», διευκρίνισε ο κ. Σταθάκης.
Πρώτη παρατήρηση. Έστω ότι η ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών κατάφερνε να εξασφαλίσει τα σχετικά κεφάλαια, το ερώτημα είναι, επιτρέπεται να κάνει κάτι τέτοιο; Οχι, είναι η απάντηση. Ο μέτοχος ενός διαχειριστή ενέργειας δεν μπορεί να γίνει μέτοχος ενός παραγωγού ενέργειας. Απαγορεύεται ρητά από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που ιδρύθηκε ο ΑΔΜΗΕ, που διαχωρίστηκε το 2017 από τη ΔΕΗ. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο μας πίεζε τόσα χρόνια η ΕΕ να προβούμε σε αυτή τη κατεύθυνση και να σταματήσει ο εναγκαλισμός των δικτύων υψηλής τάσης από τη ΔΕΗ.
Δεν το ξέρει αυτό ο έμπειρος κ. Σταθάκης; Θα όφειλε. Τι εννοούσε; Το ξέρει μόνο εκείνος.
Κανονικά το θέμα κλείνει εδώ. Το ρυθμιστικό σκέλος καθιστά ανέφικτη μια τέτοια «πρόταση» ή κάποια παραλλαγή της. Ακόμη κι έτσι όμως να μην ήταν, θα είχε άραγε η ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών τα χρήματα για κάτι τέτοιο; Με τι διαθέσιμα θα κατάφερνε να επαναγοράσει τις μετοχές της ώστε το Δημόσιο, που σήμερα ελέγχει το 34% της ΔΕΗ, να φτάσει να ελέγχει ξανά το 51%; Πόσο δηλαδή θα κόστιζε η επαναγορά του 17% της ΔΕΗ;
Η κεφαλαιοποίηση της ΔΕΗ βρίσκεται σήμερα στα 3,05 δισ. ευρώ. Επομένως το 17% κοστίζει γύρω στα 500 εκατ. ευρώ. Προφανώς ο ΑΔΜΗΕ θα έπρεπε να απευθυνθεί σε δανεισμό. Και τι θα συνέβαινε σε μια τέτοια περίπτωση ; Ο καθαρός δανεισμός του διαχειριστή που σήμερα βρίσκεται στα 775 εκατ. ευρώ θα εκτινάσσονταν σε πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Και οι ιδιώτες μέτοχοι τι θα έλεγαν ; Ο ΑΔΜΗΕ ελέγχεται κατά 51% από την ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών, η οποία με τη σειρά της ελέγχεται κατά 51% από το Δημόσιο, 35% περίπου από θεσμικούς επενδυτές και 13% από ιδιώτες. Τι θα έλεγαν όλοι αυτοί στην πρόταση Σταθάκη, να δανειστεί η εταιρεία για να επαναγοράσει μετοχές της ΔΕΗ ή να ρίξει όλα τα διαθέσιμα, τα οποία έχει ανάγκη για την ανάπτυξη του δικτύου υψηλής τάσης, προκειμένου να τα διαθέσει για τη κρατικοποίηση μιας άλλης εταιρείας;
Το πιθανότερο είναι ότι ο κ. Σταθάκης, με το εύρημα περί επανακρατικοποίησης της ΔΕΗ μέσω του ΑΔΜΗΕ, επιχείρησε να βρει ένα τρόπο για να δικαιολογήσει την εμμονή του ΣΥΡΙΖΑ και του κ. Τσίπρα να επανέλθει η επιχείρηση υπό κρατικό έλεγχο. Ελάχιστα ενδιαφέρει αν η πρότασή του είναι ρεαλιστική ή μπορεί να εφαρμοστεί.
Ούτως ή άλλως, όλα αυτά δεν απευθύνονται στο κεντρώο ακροατήριο. Σημασία έχει η μάχη που δίνεται για το αριστερό ακροατήριο, το οποίο διεκδικεί πλέον με αξιώσεις ο κ. Βαρουφάκης. Και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να καθησυχάσει αυτό το ακροατήριο, ακόμη και με ανέφικτα σχέδια, προτάσεις εκτός πραγματικότητας και μαξιμαλιστικές υποσχέσεις, καθώς ψάχνει εναγωνίως στα αριστερά του, ένα ευπρόσωπο ποσοστό που θα τον κρατήσει όρθιο την επόμενη μέρα, μετά τα αποτελέσματα της κάλπης.
