Ξεκίνησε τυπικά η εφαρμογή του μεγαλύτερου προεκλογικού στοιχήματος της κυβέρνησης, που δεν είναι άλλο από τον νέο μηχανισμό που θα οδηγεί σε μια τιμή ρεύματος φθηνότερη της σημερινής.
Κυβερνητικά στελέχη το λένε ανοιχτά ότι στόχος είναι η τιμή του να διαμορφωθεί στα επίπεδα του Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου 2021. Δηλαδή στα 0,15-0,18 ευρώ ανά κιλοβατώρα από 0,25-0,40 ευρώ ανά κιλοβατώρα που διαμορφώνεται σήμερα. Η ρήτρα αναπροσαρμογής έφυγε από τη μέση με τον πιο απλό τρόπο. Αλλά δεν μπορούσε να εξαφανιστεί, καθώς αποτελεί κόστος ενέργειας. Απλά ενσωματώθηκε στην ονομαστική τιμή. Αρα ανήσυχοι πολίτες και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις ξέμειναν από εχθρό.
Το πρόβλημα για την κυβέρνηση και για τις εταιρείες προμήθειας ενέργειας είναι ότι ο λογαριασμός θα αναγράφει πλέον το πραγματικό κόστος του ρεύματος όπως αυτό διαμορφώνεται στο χρηματιστήριο ενέργειας. Μέχρι σήμερα οι εταιρείες έγραφαν ότι χρεώνουν 5-11 λεπτά την κιλοβατώρα και άφηναν την υπόλοιπη επιβάρυνση στη... ρήτρα. Πλέον όλη η ονομαστική τιμή θα αναγράφεται στον λογαριασμό. Επ αυτής θα έρχεται η κρατική επιδότηση να την ελαφρύνει. Θα αποδίδει δηλαδή η αναγραφόμενη τιμή τα «του Καίσαρος τω Καίσαρι».
Άκυρο στο πλαφόν
Από τα συμφραζόμενα είναι σαφές ότι όσα λέγονταν για πλαφόν στη χονδρική, στην καθαρή του τουλάχιστον μορφή, δεν ισχύουν. Δεν συμφώνησε η Κομισιόν. Οπότε η κυβέρνηση βρήκε μια ενδιάμεση λύση, με την ελπίδα να καταλήξει στο ίδιο αποτέλεσμα. Οι προμηθευτές θα αγοράζουν ενέργεια από τους παραγωγούς στη χρηματιστηριακή τιμή. Νωρίτερα ωστόσο θα πρέπει να προβλέπουν την τιμή και να τη γνωστοποιούν στους καταναλωτές ένα-δυο μήνες νωρίτερα. Ισως το πιο αδύνατο σημείο του νέου μηχανισμού, καθώς θα πρέπει να το κάνουν χωρίς να ξέρουν το πραγματικό της κόστος. Αυτό θα συμβεί πρώτη φορά στις 10 Ιουλίου.
Οι καταναλωτές θα έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις διαθέσιμες λύσεις και θα έχουν απεριόριστη δυνατότητα αλλαγής προμηθευτή. Να διαλέξουν τον φθηνότερο θεωρητικά. Τώρα εν μέσω καλοκαιριού δεν ξέρω πόσοι θα το κάνουν. Αλλά η κυβέρνηση παρέχει αυτή τη δυνατότητα και λέει ότι θα είναι καθαρό και διάφανο, χωρίς πολύπλοκους όρους και μαθηματικούς τύπους, σαν αυτούς που ακόμα υπάρχουν στους λογαριασμούς μας.
Επί των ποσών και βέβαια του προμηθευτή που θα επιλεγεί από τον καταναλωτή θα έρχεται το κράτος να επιδοτεί την κιλοβατώρα με τα χρήματα που νωρίτερα θα έχει φορολογήσει στην πηγή από τους παραγωγούς ρεύματος. Συνολικά μαζί με τα χρήματα του προϋπολογισμού, ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Σκρέκας έχει υπολογίσει ότι μέχρι του χρόνου του καλοκαίρι υπάρχουν διαθέσιμα περί τα 5 δισ. ευρώ.
Τα αδύναμα
Τα αδύναμα σημεία του σχεδίου πολλά. Τα περισσότερα θα ξεχαστούν αν τελικά οι τιμές του ρεύματος υποχωρήσουν για όλους κοντά στο ύψος που έχει υποσχεθεί. Προφανώς το «μάρμαρο» δείχνουν να το πληρώνουν περισσότερο οι προμηθευτές και λιγότερο οι παραγωγοί ρεύματος. Αρα είναι πιθανό να έχουμε θέμα ή κακή εφαρμογή του νέου μηχανισμού από εταιρείες προμήθειας προκειμένου να προστατευτούν από τις αυξομειώσεις των τιμών.
Το πιο κρίσιμο ωστόσο, με επίπτωση και στα δημόσια οικονομικά, είναι εάν ο νέος μηχανισμός θα καταφέρει να εντοπίσει τα υπερκέρδη των παραγωγών ανά τεχνολογία. Να τους τα πάρει προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς του καταναλωτή. Αν δεν τα καταφέρει, τότε είτε θα πληρώνουμε ακριβότερο από αυτό που έχει υπολογιστεί ρεύμα είτε τη διαφορά θα πρέπει να την καλύπτει ο προϋπολογισμός. Και αυτός είναι σοβαρός κίνδυνος...
