Στα τέλη Ιουνίου, η Βόρεια Μακεδονία έγινε ένα από τα δεκαέξι Ευρωπαϊκά κράτη που έχουν δεσμευτεί να καταργήσουν τον άνθρακα έως το 2030. Η χώρα μαζί με την Ισπανία, έγινε μέλος της Powering Past Coal Alliance (PPCA) στην εβδομάδα του Climate Action του Λονδίνου.
«Η προσθήκη της Βόρειας Μακεδονίας σε αυτήν την ομάδα είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς είναι η πρώτη χώρα των Δυτικών Βαλκανίων που δεσμεύτηκε να εγκαταλείψει τον άνθρακα », δήλωσε η Μάχη Σιδερίδου διευθύνουσα σύμβουλος της συμμαχίας «EuropeBeyondCoal».
Οι αρχές της Βόρειας Μακεδονίας στοχεύουν στο κλείσιμο των δύο μονάδων λιγνίτη, του σταθμού στα Bitola και στο Oslomej, έως το 2027 και σε μετάβαση στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. O σταθμός στα Bitola είναι επίσης ένας από τους περισσότερο ρυπογόνους της χώρας, με ένα από τα υψηλότερα επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του θείου στην περιοχή.
«Ως χώρα που ήδη αισθάνεται τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά για να πληρώσει το υψηλό τίμημα των επιπτώσεών της, η Βόρεια Μακεδονία δεν έχει άλλη επιλογή παρά να ενισχύει τις πρωτοβουλίες για το κλίμα. Η δέσμευση για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα έως το 2027 αποτελεί βασικό μέρος της προσπάθειας", επεσήμανε η Έλενα Νικολόβσκα, διευθύντρια επικοινωνίας στην εταιρεία περιβαλλοντικών συμβούλων Eko-sense.
Σύμφωνα με την Νικολόβσκα, η μετάβαση από τον άνθρακα έχει ήδη ξεκινήσει στις περιοχές με λιγνίτη στον βορρά της χώρας και οι τοπικές κοινωνίες πρωτοστατούν σε αυτή την προσπάθεια.
«Προχωρώντας προς τα εμπρός, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτό θα συνεχίσει να είναι μια διαφανής διαδικασία, στην οποία θα ακούγονται τοπικές φωνές και κανένας δεν μένει πίσω " πρόσθεσε.
Η Βόρεια Μακεδονία επιδιώκει εδώ και καιρό να ενταχθεί στην ΕΕ και οι ευρωπαϊκές προοπτικές της θα μπορούσαν να παίζουν επίσης σημαντικό στόχο για την επίτευξη αυτού του στόχου καθώς τα κεφάλαια της ενέργειας και του περιβάλλοντος που είναι υπό διαπραγμάτευση ευθυγραμμίζονται τώρα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Η χώρα σχεδιάζει να αντικαταστήσει σταδιακά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις η ενεργειακή μετάβαση θα απαιτήσει επενδύσεις 800 έως 900 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως έως το 2040. Όπως έχει αναφέρει το EnergyMag, η Βόρεια Μακεδονία σκοπεύει επίσης να αυξήσει την εθνική ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας άνω του 50% εως το 2024.
Από τα δυτικά Βαλκάνια το Μαυροβούνιο, η Κροατία και η Αλβανία είναι μέλη της συμμαχίας, αλλά με σχέδια για απολιγνιτοποίηση μετά το 2030, ή χωρίς συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Το σχέδιο σταδιακής κατάργησης του Μαυροβουνίου μετά το 2035 υπερκαλύπτει τη συμφωνία του ΟΗΕ στο Παρίσι για το κλίμα κατά πέντε έτη, ενώ η Κροατία έχει γίνει μέλος χωρίς να έχει δώσει συγκεκριμένη ημερομηνία για το σχέδιο απολιγνιτοποίησής της.
