του Αλέξανδρου Μπαρότσι
Σε στρατηγικό ενεργειακό παίκτη της ευρύτερης περιοχής και στο μεγαλύτερο σχήμα της ΝΑ Ευρώπης μετατρέπεται η ΔΕΗ, μετά την εξαγορά της ρουμανικής Enel η οποία ανακοινώθηκε σήμερα τα ξημερώματα με τίμημα ύψους 1,26 δισ ευρώ, μέσω της οποίας ο ελληνικός όμιλος βγαίνει για πρώτη φορά στα Βαλκάνια, μετά από άκαρπες απόπειρες δεκαετιών.
Κοιτάζοντας κανείς τα νούμερα της ρουμανικής εταιρείας, αντιλαμβάνεται ότι τα μεγέθη της ΔΕΗ αυξάνονται πλέον κατά 50%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη παρουσία της στα Βαλκάνια αλλά και για τον εγχώριο επιχειρηματικό χάρτη, όπου μετά την απότομη μεγένθυνση της επιχείρησης, δεν αποκλείεται να δούμε κινήσεις απάντησης από τους υπόλοιπους μεγάλους παίκτες.
Από τα επτά εκατομμύρια πελάτες που έχει σήμερα η ΔΕΗ, εκτινάσσεται στα δέκα εκατομμύρια, καθώς προστίθενται τα 3,2 εκατομμύρια της ρουμανικής Enel. Από τα 240.000 χλμ, το δίκτυο διανομής της μεγαλώνει στα 340.000 χλμ (αύξηση 50%), ενώ στις ανανεώσιμες πηγές η ισχύς της διπλασιάζεται, καθώς στο στόχο για 5 GW στην πενταετία, προστίθεται πλέον άλλα 6 GW σε διάφορα στάδια ωρίμανσης.
Στην ουσία, η ΔΕΗ γίνεται μια διαφορετική εταιρεία από αυτήν που ξέρουμε, καθώς ισχυροποιεί τη θέση της στην ευρύτερη περιοχή, αποκτά πρόσβαση σε πολύ περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και στα κοιτάσματα φθηνού φυσικού αερίου της Μαύρης Θάλασσας, δηλαδή μπορεί να ρίξει αισθητά το ενεργειακό της κόστος. Διατηρεί και αυξάνει το μέγεθος της, αφού η είσοδός της σε μια νέα αγορά, της επιτρέπει να αντισταθμίσει τις απώλειες που της επιβάλει η υποχρέωση να μειώσει το μερίδιο αγοράς που έχει στην Ελλάδα.
Κυρίως όμως κάνει μια κίνηση εθνικής σημασίας, καθώς ο έλεγχος ενεργειακών πόρων στο εξωτερικό ισοδυναμεί με γεωπολιτική ισχύ ειδικά στην νέα εποχή. Το γεγονός ότι θα διαχειρίζεται μέρος των ενεργειακών πόρων και των δικτύων μεταφοράς στην ευρύτερη περιοχή, σημαίνει ότι αποκτά πρόσβαση σε έναν στρατηγικό ενεργειακό διάδρομο.
Ποιος είναι; Αυτός που ξεκινά από την Ελλάδα, περνά από τη Βουλγαρία και καταλήγει στη Ρουμανία, κάτι που δεν ίσχυε για την ιταλική Enel. Κι αυτό, καθώς με την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την άρση των περιορισμών στις διασυνοριακές συναλλαγές, οι εθνικές αγορές είναι συνδεδεμένες και το ρεύμα πωλείται ελεύθερα μεταξύ των χωρών.
Στην ουσία, όταν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, καταφέρει να ενσωματώσει την υπόθεση Ρουμανία, την οποία γνωρίζει καλά ο CEO της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης από την πρότερη θητεία του, θα μιλάμε για μια εντελώς άλλη επιχείρηση. Ισχυρότερη πολύ και μεγαλύτερη.
Επιπλέον 300 εκατ. EBITDA
Η συναλλαγή θα προσθέσει ένα EBITDA της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ στο συνολικό EBITDA του ομίλου ΔΕΗ, ενώ οι συνέργειες που θα δημιουργηθούν είναι της τάξεως των 200-250 εκατ. ευρώ σε ορίζοντα 4ετίας.
Εξάλλου, η Enel Romania είναι η μεγαλύτερη εταιρεία ΑΠΕ και η δεύτερη στην παροχή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Εγγύηση επίσης αποτελεί το γεγονός ότι η ρουμανική οικονομία τρέχει με ρυθμό 2,5% παρά τον αυξημένο πληθωρισμό και με πρόβλεψη για 3% το 2024.
Η ολοκλήρωση της εξαγοράς αναμένεται να πραγματοποιηθεί μέχρι το Σεπτέμβριο του 2023, εφόσον εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές Ανταγωνισμού , ενώ η χρηματοδότηση του deal θα γίνει μέσω δανείου, ύψους 800 εκατ. ευρώ και ιδίων κεφαλαίων 460 εκατ ευρώ.
Το συνολικό τίμημα της Enel την Ρουμανία έχει αποτιμηθεί στα 1,9 δισ ευρώ, και το ποσό που θα καταβάλει η ΔΕΗ περιλαμβάνει έναν μηχανισμό κερδών στο πλαίσιο μιας πιθανής επιπρόσθετης πληρωμής με βάση μια μελλοντική αύξηση της αξίας των δραστηριοτήτων της εμπορίας.
Τι εξαγοράζει η ΔΕΗ
Το σύνολο των συμμετοχών της ιταλικής εταιρείας στην Ρουμανία, που αποκτά η ΔΕΗ, αφορά σε τρεις τομείς:
- ΔΙΚΤΥΟ.
Η ΔΕΗ εξαγοράζει τις τρεις από τις συνολικά οκτώ εταιρείες διανομής της χώρας
- E-Distribute Muntenia Sud, που ηλεκτροδοτεί την περιοχή Muntenia συμπεριλαμβανομένου και του Βουκουρεστίου,
- E- Distribute Banat με δίκτυα διανομής στην ομώνυμη περιοχή όπου βρίσκεται η βιομηχανική ζώνη της χώρας,
- E- Distribute Dobrogea, διανέμει ρεύμα στην ομώνυμη τουριστική περιοχή).
Συνολικά αποκτά τη διαχείριση ενός δικτύου διανομής πάνω από 130.000 χλμ, που διανέμει περίπου 16 TWh.
- ΑΠΕ
Σημαντικά έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
- 534MW ΑΠΕ εν λειτουργία: 8 αιολικά πάρκα εγκατεστημένης ισχύος 499MW και 4 φωτοβολταϊκά πάρκα εγκατεστημένης ισχύος 36 MW,
- 5,4GW έργα σε ανάπτυξη: αποκτά και μια δεξαμενή έργων περίπου 5,4 GW σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης, εκ των οποίων 2,3 GW αφορούν σε αιολικά και 3,1 GW σε φωτοβολταϊκά.
- Εμπορία/ Προμήθεια
- Τις δύο εταιρείες προμήθειας Enel Energie Muntenia και Enel Energie, με 3,2 εκατ. πελάτες και πωλήσεις 11 TWh.
- Την Enel-X, εταιρεία υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, όπως η ανάπτυξη δικτύου ηλεκτροκίνησης, υπηρεσίες συντήρησης και επισκευών και ενεργειακές λύσεις, με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης.
Η συμφέρουσα τιμή και η σύγκριση με Ελλάδα
Συγκρίνοντας το τίμημα με πρόσφατες συναλλαγές στην Ελλάδα, επιβεβαίωνεται αυτό που επεσήμαιναν στελέχη της ΔΕΗ, πόσο χαμηλότερες είναι οι αξίες στα Βαλκάνια. Συγκεκριμένα:
- Δίκτυο: Η ΔΕΗ πούλησε στη Macquarie σε τιμή ίση με 1,50 φορές τα ρυθμιστικά πάγια του διαχειριστή. Στην Ρουμανία η εξαγορά γίνεται 50% χαμηλότερα, δηλαδή σε τιμή ίση με 0,82 φορές τα πάγια.
- ΑΠΕ: Σύμφωνα με τα όσα περιλαμβάνει η συμφωνία, η ΔΕΗ αγοράζει το ρουμανικό χαρτοφυλάκιο των αιολικών και φωτοβολταϊκών της Enel σε τίμημα κάτω από 5,48 φορές τα EBITDA.
- Εμπορία: Στην Ρουμανία, η εξαγορά του πελατολογίου της Enel γίνεται προς 66,5 €/πελάτη.
Τι είναι ο μηχανισμός earn out (αναφέρεται στην Εμπορία)
Η συμφωνία αγοράς, όπως συνηθίζεται σε τέτοιου είδους συναλλαγές, περιλαμβάνει πρόβλεψη για πιθανή επιπρόσθετη πληρωμή (Earn-out), βάσει συγκεκριμένου μηχανισμού, σε περίπτωση που η δραστηριότητα της Εμπορίας της Enel Ρουμανίας αποκτήσει στα επόμενα 2 έτη, αξία μεγαλύτερη από αυτή που έχει ενσωματωθεί στο αντίτιμο των 66,5 €/πελάτη.
Πρόκειται στην ουσία για ένα μηχανισμό διαμοιρασμού της όποιας επιπρόσθετης αξίας δημιουργηθεί στην εν λόγω δραστηριότητα μεταξύ της ΔΕΗ και της Enel αποκλειστικά για τα επόμενα δύο χρόνια, πέραν της συμφωνημένης. Το μέγεθος της επιπρόσθετης πληρωμής αυξάνει όσο αυξάνει και η επιπρόσθετη αξία.
Με άλλα λόγια, είναι μία συμφωνία win-win και για τις δύο πλευρές, η οποία αποδεικνύει ότι το τίμημα που πέτυχε η ΔΕΗ είναι εξαιρετικά συμφέρον. Σε κάθε περίπτωση, μία τέτοια επιπρόσθετη πληρωμή, αν τελικά προκύψει θα είναι μικρή και δεν θα επηρεάσει τα οικονομικά της συναλλαγής.
Δικαστική εκκρεμότητα της Enel στην Ρουμανία
Tο θέμα με τη φορολόγηση των υπερκερδών και τη δικαστική διεκδίκηση αφορά στο παρελθόν και έχει αντιμετωπιστεί με το πλαφόν στις τιμές. Κατά συνέπεια, έχει ήδη τιμολογηθεί στη συναλλαγή και δεν αναμένεται να επηρεάσει μελλοντικά.
Γιατί πουλάει η Enel
Η διεθνής ενεργειακή κρίση βρήκε την μητρική Enel υπό το βάρος ενός πολύ υψηλού χρέους να αναγκάζεται να αποεπενδύει από θυγατρικές της σε διάφορες αγορές.
Έχει ήδη πουλήσει assets στη Χιλή, καθώς και τη δραστηριότητα στη Ρωσία, και είναι σε διαδικασία πώλησης τόσο της δραστηριότητα της Ρουμανίας όσο και της Ελλάδας, της Αργεντινής και του Περού.
Χρειάζεται τα χρήματα για να αντιμετωπίζει τις πιέσεις στην Ιταλική αγορά. Αντίθετα η ΔΕΗ έχει καταφέρει να εξυγιάνει τα οικονομικά της και να αναζητά ευκαιρίες επένδυσης, σύμφωνα και με το πλάνο για το οποίο δεσμεύτηκε στη διεθνή επενδυτική κοινότητα κατά την ΑΜΚ.
Η γεωπολιτική σημασία του deal
Είναι η σημαντικότερη παράμετρος της συμφωνίας. Η στρατηγική σημασία για την ίδια τη χώρα από την είσοδο της ΔΕΗ στην Ρουμανία. Καθώς, όπως θυμίζει η ίδια η επιχείρηση, οι επενδύσεις των ελληνικών τραπεζών στα Βαλκάνια κατά τη δεκαετία του '90, στην περίοδο που προηγήθηκε της οικονομικής κρίσης, όχι μόνο δεν είχαν άδοξο τέλος, αλλά αποτέλεσαν το πρώτο ισχυρό στήριγμα για τα εγχώρια ιδρύματα.<
Τα έσοδα από την πώλησή τους, ήταν ένα πρώτο ανάχωμα στις επιπτώσεις από την αλματώδη αύξηση των NPL’s και από το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων.
Μετά από μία δεκαετία κατά την οποία οι ελληνικές επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να αποεπενδύσουν από σημαντικά και κερδοφόρα assets τους προκειμένου να επιβιώσουν στην Ελλάδα εν μέσω οικονομικής κρίσης, η ΔΕΗ είναι πρώτη επιχείρηση που ανοίγει ξανά το δρόμο για τη δυναμική είσοδο στη ΝΑ Ευρώπη. Η δύναμη της ΔΕΗ γίνεται δύναμη για τη χώρα.
Οι συνέργειες των δύο εταιρειών είναι ο προφανής λόγος.
