Μέχρι την 1η Ιουνίου καλούνται οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν στον ΔΕΣΦΑ μη δεσμευτικά αιτήματα για την κατανομή μελλοντικής αδιάλειπτης δυναμικότητας στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) με βάση την πρώτη προκήρυξη που δημοσιοποίησε ο Διαχειριστής και στόχο έχει να να προσδιορίσει τις μελλοντικές ανάγκες του συστήματος ώστε αναλόγως να προσαρμόσει τους σχεδιασμούς και τις επενδύσεις του για την μελλοντική επαύξηση της δυναμικότητας του δικτύου. Έτσι με προσδιορισμό των αναγκών από όλα τα σημεία εισόδου, θα σχεδιαστούν τα απαραίτητα έργα τεχνικής αναβάθμισης του συστήματος των αγωγών, κατά τρόπο που να καλύπτουν τις ανάγκες περισσότερων του ενός ενδιαφερόμενων να χρησιμοποιήσουν το ΕΣΦΑ. Παράλληλα βέβαια θα μετριαστεί και το κόστος έργων για κάθε επενδυτή, πράγμα που αυξάνει τις πιθανότητες υλοποίησης των σχεδιασμών για επενδύσεις. Βέβαια θα ακολουθήσει και δεύτερη φάση του market test έτσι ώστε να προσδιοριστούν με περισσότερη ακρίβεια οι μελλοντικές ανάγκες.
Να σημειωθεί ότι η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, που δημοσιεύθηκε χθες από τον ΔΕΣΦΑ αφορά σε όλο το δίκτυο, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης υγροποιημένου αερίου στη Ρεβυθούσα, τις διασυνδέσεις με άλλα συστήματα, αλλά και τις διασυνδέσεις των FSRU που σχεδιάζονται. Παράλληλα καλούνται και όσοι ενδιαφέρονται να εισάγουν ή να εξάγουν αέριο από την Ελλάδα μέσω των διασυνδέσεων του ΔΕΣΦΑ, δηλώνοντας κατ΄ αρχήν με μη δεσμευτικό τρόπο τις ανάγκες τους για τα επόμενα χρόνια.
Με βάση το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί, ο ΔΕΣΦΑ θα υποβάλει προς έγκριση στη ΡΑΕ το σχετικό πρωταρχικό σχέδιο και όταν εγκριθεί θα αποτελέσει τη βάση για τη δεύτερη δεσμευτική φάση του market test, που ο Διαχειριστής σχεδιάζει να προκηρύξει ως το τέλος του χρόνου.
Βασικό σημείο της διαδικασίας αυτής έχει να κάνει και με την αποφυγή επικάλυψης έργων όσο και με τον αποκλεισμό έργων που στο μέλλον μπορεί να καταστούν ανενεργά,
Αιτιολογώντας την απόφασή του να προχωρήσει στην πρόσκληση ενδιαφέροντος, ο Διαχειριστής αναφέρει ότι «τα προηγούμενα χρόνια ο ΔΕΣΦΑ έχει λάβει έναν αυξανόμενο αριθμό αιτημάτων για σύνδεση νέας αδιάλειπτης μεταφορικής δυναμικότητας ή την αύξηση της ήδη προσφερόμενης στα Σημεία Εισόδου και Εξόδου του ΕΣΦΑ», προσθέτοντας ότι η διαδικασία αυτή «θα δώσει τη δυνατότητα στον ΔΕΣΦΑ να σχεδιάσει έργα που θα καλύπτουν πιο αποτελεσματικά τις εν λόγω απαιτήσεις».
Όπως είναι γνωστό τουλάχιστον πέντε είναι τα FSRU που σχεδιάζεται να γίνουν και μάλιστα έχουν ξεκινήσει οι εργασίες κατασκευής του πρώτου FSRU, ανοικτά της Αλεξανδρούπολης, που υλοποιεί η Gastrade, η οποία έχει δρομολογήσει ένα ακόμα πλωτό σταθμό αποθήκευσης- επαναεριοποίησης αερίου, το “FSRU Θράκη”. Επίσης ανάλογο πλάνο έχει και η Motor Oil, μέσω της θυγατρικής της “Διώρυγα Gas” στους Αγίους Θεοδώρους, η Mediterranean Gas στο Βόλο και η Elpedison στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα τα νέα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή οδηγούν σε ανάδειξη της χώρας περιφερειακό κόμβο διαμετακόμισης. Έτσι, το 2022, οι εξαγωγές αερίου μέσω του ελληνικού δικτύου τετραπλασιάστηκαν με βασικό προορισμό τη Βουλγαρία, αλλά και την Ιταλία εικονικά, μέσω του αγωγού TAP.
Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία του ΔΕΣΦΑ για το 2022 η συνολική ζήτηση (εγχώρια κατανάλωση & εξαγωγές) φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 11,11%, φθάνοντας τις 86,18 Τεραβατώρες (TWh) από 77,56 ΤWh το 2021, αλλά αυτό οφείλεται στις εξαγωγές.
Όπως αναφέρεται, τη μείωση της εγχώριας κατανάλωσης κατά ποσοστό 19,04%, από 69,96 Τεραβατώρες (TWh) στις 56,64 TWh, υπερκάλυψε η αξιοσημείωτη αύξηση κατά 288,68% που καταγράφηκε στις εξαγωγές φυσικού αερίου από 7,6 Τεραβατώρες (TWh) σε 29,54TWh. Ειδικότερα, το 34,27% της συνολικής ζήτησης για το 2022 αφορούσε σε εξαγωγές φυσικού αερίου, κυρίως προς τη Βουλγαρία από το σημείο διασύνδεσης στο Σιδηρόκαστρο, ενώ μικρότερες ποσότητες φυσικού αερίου εξήχθησαν και προς την Ιταλία μέσω του αγωγού TAP από τη Νέα Μεσημβρία.
Αντίστοιχα, οι εισαγωγές φυσικού αερίου ανήλθαν σε 86,16 TWh, καταγράφοντας αύξηση 10,84% σε σύγκριση με τις 77,73 TWh το 2021. Οι μεγαλύτερες ποσότητες εισήλθαν στη χώρα από τον Τερματικό Σταθμό LNG της Ρεβυθούσας, που κάλυψε ποσοστό 44,2% των εισαγωγών, καταγράφοντας σημαντική αύξηση σε σχέση με την περασμένη χρονιά. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε το σημείο εισόδου Σιδηροκάστρου που κάλυψε ποσοστό 34,34% των εισαγωγών (29,59 TWh), ενώ ακολούθησε το σημείο εισόδου στη Νέα Μεσημβρία, το οποίο, μέσω του αγωγού TAP, κάλυψε το 18,64% των εισαγωγών (16,06 TWh). Τέλος, οι Κήποι Έβρου κάλυψαν το 2,82% των εισαγωγών (2,43 TWh).
Εξαιρετικά κομβικός για τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της χώρας και της ευρύτερης περιοχής ήταν ο ρόλος της Ρεβυθούσας, που για πρώτη φορά από την έναρξη λειτουργίας της, υποδέχθηκε 78 δεξαμενόπλοια από 10 χώρες, τα οποία εκφόρτωσαν συνολικά ποσότητα ύψους 39,19 TWh LNG, έναντι περίπου 24,51 TWh από 35 δεξαμενόπλοια από 5 χώρες το 2021. Η αύξηση οφείλεται κυρίως σε φορτία LNG προερχόμενα από τις ΗΠΑ, τα οποία αυξήθηκαν κατά 63,55% σε σχέση με το 2021, αγγίζοντας τις 20,10 TWh, έναντι 12,29 TWh το προηγούμενο έτος, με τις ΗΠΑ να παραμένουν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG στη χώρα μας με ποσοστό 51,29%. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε η Αλγερία (5,43 TWh), ενώ ακολουθούν η Αίγυπτος (4,93 TWh), η Νιγηρία (2,93 TWh), η Νορβηγία (2,13 TWh), η Ρωσία (2,03 TWh) και το Ομάν (1,03 TWh). Φορτία κάτω της 1 TWh εισήχθησαν επίσης από την Ισπανία (0,43 TWh), την Ινδονησία (0,11 TWh) και το Καμερούν (0,07 TWh).
Οι νέες ανάγκες
Πάντως, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, η δυναμικότητα της Ρεβυθούσας έχει εξαντληθεί για τα επόμενα δυο χρόνια, με τις εξαγωγές το 2025 να προβλέπεται ότι θα φθάσουν τα 12 bcm. την ίδια ώρα, οι εισαγωγές εφόσον κατασκευαστούν και τα πέντε FSRU που έχουν ζητήσει πρόσβαση στο δίκτυο μπορεί να ανέλθουν στα 20 bcm. Έτσι, μόνον για τη διακίνηση αυτού του φυσικού αερίου θα πρέπει να διπλασιαστεί η δυναμικότητα του υφιστάμενου συστήματος φυσικού αερίου.
