Με τηλεδιάσκεψη θα συνεδριάσει η ομάδα “3 +1”, δηλαδή η περιφερειακή πρωτοβουλία συνεργασίας, που έχουν συστήσει η Ελλάδα, το Ισραήλ και η Κύπρος με τη συμμετοχή και των ΗΠΑ.
Έτσι, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, θα συμμετάσχει το απόγευμα της Δευτέρας (9/5) στις 17:15, σε τηλεδιάσκεψη με τους ομολόγους του της Κύπρου Ιωάννη Κασουλίδη, του Ισραήλ Yair Lapid, και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Antony Blinken, στο πλαίσιο του σχήματος 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ + ΗΠΑ).
Στην εν λόγω ψηφιακή συνάντηση των 4 υπουργών Εξωτερικών, αναμένεται, μεταξύ άλλων, να συζητηθούν η ειρήνη, ασφάλεια και ευημερία της Ανατολικής Μεσογείου, η ενεργειακή συνεργασία, καθώς και η προώθηση της συνεργασίας στους τομείς της οικονομίας, της πολιτικής προστασίας και της κλιματικής αλλαγής. Επίσης αναμένεται να εξετασθούν οι διεθνείς εξελίξεις με έμφαση στην κατάσταση στην Ουκρανία. Μετά το πέρας της τηλεδιάσκεψης (γύρω στις 18:15 περίπου) θα υπάρξει δήλωση του κ. Δένδια.
Σημειώνεται ότι η τηλεδιάσκεψη γίνεται και στο φόντο των προσπαθειών της Αθήνας να “αναβιώσει” τoν East Med αλλά και να ενισχύσει κάπως τον ενεργειακό δίαυλο συνεργασίας μεταξύ των κρατών της Αν. Μεσογείου με προώθηση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων.
Απάντηση Μπορέλ
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο φόντο των εξελίξεων στο Ουκρανικό και της προσπάθειας ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία καταβάλλεται προσπάθεια από την Αθήνα να κρατηθεί ζωντανό το όλο σχέδιο για τον αγωγό.
Πάντως, όπως ανέφερε, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Ζοζέπ Μπορέλ, απαντώντας στην ερώτηση της αντιπροέδρου του ΕΚ, Εύας Καϊλή, η μελέτη του East Med που έχει αναλάβει η ΕΕ, αναμένεται να ολοκληρωθεί, προκειμένου να ληφθούν οριστικές αποφάσεις, που θα βασιστούν σε κριτήρια βιωσιμότητας.
Η κ. Καϊλή στην ερώτησή της, ανέφερε ότι ο αγωγός East Med κινδυνεύει να εγκαταλειφθεί, αφού οι ΗΠΑ απέσυραν πρόσφατα την πολιτική τους στήριξη για το έργο αυτό, το οποίο θα βελτίωνε την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης μέσω της διαφοροποίησης των οδών και ιδίως των πηγών εφοδιασμού της με φυσικό αέριο, καθώς και μέσω της παροχής ευκαιριών για οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Συγκεκριμένα κ. Ζοζέπ Μπορέλ τόνισε πως ο φορέας υλοποίησης του έργου έχει λάβει χρηματοδότηση από τον μηχανισμό "Συνδέοντας την Ευρώπη" για την απαιτούμενη μελέτη σκοπιμότητας, η οποία ωστόσο δεν έχει ολοκληρωθεί. Κατ' επέκτασιν, δεν μπορεί ακόμα να ληφθεί κάποια απόφαση για τις χρηματοοικονομικές επενδύσεις. Παράλληλα, τόνισε ότι η εμπορική βιωσιμότητα του αγωγού, σε συνάρτηση με το ποσοστό συμβολής του στην επίτευξη των στόχων του Εuropean Green Deal, θα κρίνουν την σκοπιμότητα υλοποίησης του έργου.
Όσον αφορά το πλάνο ενεργειακής απεξάρτησης της ΕΕ από τη Ρωσία, ο κ. Μπορέλ αναφέρθηκε στο σχέδιο REPowerEU, που θέτει ως στρατηγικό στόχο να καταστεί η ΕΕ ανεξάρτητη από τα ρωσικά ορυκτά αρκετά πριν το 2030.
Επισήμανε πως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τα επιχειρήματα υπέρ της ταχείας μετάβασης στην καθαρή ενέργεια είναι ισχυρότερα από ποτέ. Όσο πιο σύντομα η ΕΕ διαφοροποιήσει τον ενεργειακό της εφοδιασμό και επιταχύνει τη μετάβαση σε πράσινη ενέργεια, τόσο νωρίτερα θα μπορεί να αποσυνδεθεί από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, είπε. Επίσης είναι απαραίτητη η επιτάχυνση των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου και μέσω αγωγών από μη Ρώσους προμηθευτές.
Η ατζέντα της τριμερούς
Υπενθυμίζεται, δε, ότι στις αρχές Απριλίου είχε γίνει η συνεδρίαση της τριμερούς στην Αθήνα με παρουσία του Ισραηλινού Υπ. Εξωτερικών Γαΐρ Λαπίντ, και του Ιωάννη Κασουλίδη από την Κυπριακή Δημοκρατία. Τώρα η προσπάθεια εστιάζεται στο να υπάρξει και συμμετοχή των ΗΠΑ που έχει στηρίξει εδώ και χρόνια την τριμερή αυτή προσπάθεια.
Σημειώνεται ότι στην ατζέντα των συναντήσεων αυτών είναι η περαιτέρω ενδυνάμωση της στενής τους συνεργασίας σε διάφορους τομείς, όπως η ενέργεια, η πολιτική προστασία, η οικονομία και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας με απώτερο στόχο την προώθηση ειρήνης, ασφάλειας, σταθερότητας και ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και οι προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και το περιθώριο διεύρυνσης της συνεργασίας με τη συμμετοχή και άλλων κρατών.
Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις στο Ουκρανικό και τη σχέση ΕΕ - Τουρκίας τα θέματα ενέργειας αλλά και αξιοποίησης των κοιτασμάτων στην Αν. Μεσόγειο όπου σημαντικό ρόλο παίζει και η Energean, εταιρία με ελληνικό, τα ζητήματα αυτά μπαίνουν και πάλι στην πρώτη γραμμή.
Πρωτοβουλίες
Να σημειωθεί ότι τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Ελλάδα για να καταστεί πύλη εισόδου ενέργειας στην Ευρώπη και τη βαλκανική χερσόνησο παρουσίασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στα μέλη διακομματικής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπεία των ΗΠΑ που επισκέφθηκαν πρόσφατα την Αθήνα.
Όπως είχε πει τότε ο κ. Μητσοτάκης: «Όποιον τρόπο και αν επιλέξουμε για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο ως το σημείο εισόδου του φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός και περιέγραψε τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η χώρα μας προκειμένου να καταστεί πύλη εισόδου ενέργειας προς τα Βαλκάνια και την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμβάλλοντας στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, κατά τη διάρκεια της συνάντησης επιβεβαιώθηκε το άριστο επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Συζητήθηκαν επίσης οι τελευταίες εξελίξεις στο Ουκρανικό και η στάση που έλαβε εξαρχής η Αθήνα με την αποστολή ανθρωπιστικού και στρατιωτικού υλικού στην Ουκρανία.
