Μενού Ροή
Το φυσικό αέριο του Ισραήλ στην Ευρώπη – Κακή είδηση για τους Παλαιστίνιους

Οι μαζικές ροές κεφαλαίων προς το Ισραήλ και η αυξημένη στρατηγική σημασία του στην προσπάθεια της Ευρώπης να αποκτήσει ανεξαρτησία από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα θα μεταφραστούν σε μια νέα γεωπολιτική ισορροπία στη Μέση Ανατολή, γράφει ο Joseph Dana.

Ο Joseph Dana είναι πρώην ανώτερος συντάκτης του Exponential View, ενός εβδομαδιαίου ενημερωτικού δελτίου για την τεχνολογία και τον αντίκτυπό της στην κοινωνία. Ήταν επίσης αρχισυντάκτης του emerge85, ενός εργαστηρίου που διερευνά την αλλαγή στις αναδυόμενες αγορές και τον παγκόσμιο αντίκτυπό της.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο έχουν οδηγήσει τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναζητούν μανιωδώς νέες πηγές ενέργειας.

Η πρόσφατη είδηση ότι η Γερμανία θέτει σε λειτουργία εργοστάσια άνθρακα που βρίσκονται σε μακρά αδράνεια αποτελεί σημαντικό πλήγμα για τα χρόνια θετικής ανάπτυξης στον τομέα της πράσινης ενέργειας. Ο άνθρακας θα μετριάσει ορισμένες ενεργειακές ανησυχίες, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανάγκη της Ευρώπης για φυσικό αέριο.

Η ήπειρος επιδιώκει να δώσει ώθηση στις ισραηλινές εισαγωγές φυσικού αερίου και αυτή η επακόλουθη απροσδόκητη χρηματική εισροή για το Ισραήλ θα μπορούσε να μεταμορφώσει για πάντα τη σχέση του με τους Παλαιστίνιους.

Πριν από μια δεκαετία και πλέον, το Ισραήλ ανακάλυψε αρκετά σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Έκτοτε, τα κοιτάσματα φυσικού αερίου αποτέλεσαν πηγή συνεχών αντιπαραθέσεων και γεωπολιτικών εντάσεων.

Η Τουρκία ήταν η πρώτη χώρα που εξέφρασε σοβαρό ενδιαφέρον για το ισραηλινό φυσικό αέριο. Παρά το αφήγημα της Άγκυρας σχετικά με τη μεταχείριση των Παλαιστινίων από το Ισραήλ, η Τουρκία ήθελε να γίνει βασικός αγωγός του ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, στην προσπάθειά της να αναδιαμορφωθεί ως χώρα-κόμβος υδρογονανθράκων.

Η τουρκο-ισραηλινή συμφωνία απαιτούσε έναν πολύπλοκο αγωγό που θα έπρεπε να διασχίσει ελληνικά, κυπριακά και ενδεχομένως λιβανέζικα ύδατα. Στα τέλη του 2018, το τουρκικό σχέδιο αγωγού κατέρρευσε και αντικαταστάθηκε γρήγορα από ένα νέο έργο EastMed ύψους 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα συνέδεε τα υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ με την Ελλάδα μέσω της Κύπρου και της Κρήτης.

Ο αγωγός επρόκειτο να παραδώσει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως στις ενεργειακά πεινασμένες αγορές της ΕΕ, «γεγονός που θα αποφέρει δισεκατομμύρια δολάρια στο Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο, ενώ θα προσφέρει χαμηλότερες χρεώσεις φυσικού αερίου για τους βόρειους πελάτες που εξαρτώνται μέχρι τώρα από τη Ρωσία και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες τερμάτισαν την υποστήριξή τους στον αγωγό EastMed τον Ιανουάριο, αλλά τα βασικά στοιχεία της συμφωνίας φαίνεται να αποτελούν τη βάση μιας νέας συμφωνίας μεταξύ της Ευρώπης, του Ισραήλ και της Αιγύπτου.

Η ουκρανική σύγκρουση επιτάχυνε αυτές τις προσπάθειες για την εξεύρεση λύσης. Την περασμένη εβδομάδα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen δήλωσε ότι η ΕΕ προετοιμάζει δύο «μεγάλα» έργα ενεργειακών υποδομών για την αύξηση των ενεργειακών δεσμών με το Ισραήλ.

Τα έργα περιλαμβάνουν έναν αγωγό φυσικού αερίου και υδρογόνου στην ανατολική Μεσόγειο και ένα υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας που θα συνδέει το Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα.

Η ανακοίνωση ήρθε εν μέσω ενός καταιγισμού δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της επίσκεψης του Ιταλού πρωθυπουργού Mario Draghi στο Ισραήλ για ενεργειακές συνομιλίες με τον Ισραηλινό ομόλογό του και ενός μνημονίου κατανόησης ορόσημο μεταξύ Ισραήλ, Αιγύπτου και Ευρώπης.

Η συμφωνία προβλέπει την εξαγωγή φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Αίγυπτο, όπου θα υγροποιηθεί και θα σταλεί στην Ευρώπη. Το μνημόνιο ανοίγει το δρόμο για τις πρώτες ισραηλινές εξαγωγές φυσικού αερίου στην ΕΕ.

Υπάρχουν ακόμη αρκετές σημαντικές προκλήσεις στο τοπίο του φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Το κοίτασμα φυσικού αερίου Karish μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου εξακολουθεί να αποτελεί σημείο ανάφλεξης.

Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι το κοίτασμα βρίσκεται στην καθορισμένη από τον ΟΗΕ αποκλειστική οικονομική ζώνη του, αλλά ο Λίβανος λέει ότι η περιοχή είναι αμφισβητούμενη. Οι συνομιλίες μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ απέτυχαν να καταλήξουν σε συμφωνία, καθώς η μαχητική οργάνωση Χεζμπολάχ δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι θα «δράσει» εάν το Ισραήλ αρχίσει να κάνει γεωτρήσεις στην αμφισβητούμενη περιοχή πριν από την επίτευξη συμφωνίας.

Πέρα από το ζήτημα των εδαφικών διαφορών, η επικείμενη άφιξη ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα αναζωπυρώσει σημαντικότερες ανησυχίες σχετικά με τη σχέση της ΕΕ με το Ισραήλ.

Η ΕΕ είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος του Ισραήλ και οι ακτιβιστές που υποστηρίζουν το υπό παλαιστινιακή ηγεσία μποϊκοτάζ των ισραηλινών εταιρειών βλέπουν την Ευρώπη ως κρίσιμο πεδίο μάχης.

Την τελευταία δεκαετία, ακτιβιστές έχουν ασκήσει με επιτυχία πιέσεις σε ευρωπαϊκές εταιρείες να τερματίσουν τις επιχειρηματικές τους σχέσεις στο Ισραήλ.

Για παράδειγμα, η γαλλική εταιρεία Systra αποσύρθηκε από το έργο του ηλεκτρικού σιδηρόδρομου της Ιερουσαλήμ, ενώ η βρετανική εταιρεία ασφαλείας G4S τερμάτισε τις δραστηριότητές της στο Ισραήλ.

Τέτοιες νίκες δεν έχουν νόημα μπροστά σε μια τεράστια συμφωνία για το φυσικό αέριο που θα δει την περιουσία του Ισραήλ να εκτοξεύεται στα ύψη. Θα υπάρξουν σημαντικές αντιδράσεις από την ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών απέναντι στην πληθώρα των νέων ισραηλινών συμφωνιών για το φυσικό αέριο;

Με τόση έμφαση στις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία και το επακόλουθο τέλος της προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου, δεν είναι σαφές αν θα υπάρξουν νέες συζητήσεις σχετικά με το τι σημαίνει το ισραηλινό φυσικό αέριο για τη δέσμευση της Ευρώπης στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Αυτή η εισροή κεφαλαίων θα μεταμορφώσει ριζικά τη σχέση του Ισραήλ με τη διεθνή κοινότητα σχετικά με τη συνεχιζόμενη κατοχή παλαιστινιακής γης.

Με τις πρόσφατες συμφωνίες εξομάλυνσης στον αραβικό κόσμο, το Ισραήλ δείχνει στον κόσμο ότι μπορεί να διατηρήσει την κυριαρχία του επί των Παλαιστινίων, ενώ ταυτόχρονα αποκτά νέους συμμάχους και πλουτίζει από τα άφθονα αποθέματα φυσικού αερίου.

Το άμεσο αποτέλεσμα θα είναι η διατήρηση του status quo και η επέκταση του σχεδίου εποικισμού του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη. Ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος αυτών των εξελίξεων, τουλάχιστον από την παλαιστινιακή προοπτική, κάθε άλλο παρά ελπιδοφόρος είναι.

Πηγή: euractiv.gr

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS

Διαβάστε ακόμη

Άρθρα κατηγορίας