Λίγο πριν τις αποφάσεις της Κομισιόν, για το ποια έργα PMI (Έργα Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος), δηλαδή, διασυνοριακών έργων με τρίτες χώρες, θα ενταχθούν σε δράσεις κοινοτικής χρηματοδότησης, η διοίκηση του Greece – Africa Power Interconnector, η εκδοχή, δηλαδή, για την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεσης Αιγύπτου - Ελλάδας της εταιρείας Eunice, απέστειλε “μήνυμα” προς την Ελληνική Κυβέρνηση ζητώντας τη σχετική στήριξη.
Συγκεκριμένα, μιλώντας στα ΜΜΕ την Τρίτη, και σε συνέχεια επιστολής υποστήριξης από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το 2020, που υπέγραφε ο πρώην υφυπουργός Ενέργειας, κ. Γεράσιμος Θωμάς, ο CEO του project, Ελληνοαμερικανός, πρώην γερουσιαστής της Καλιφόρνιας, Andreas Borgeas, τόνισε πως η ελληνική κυβέρνηση θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό να δηλώσει την υποστήριξή της εν αναμονή των οριστικών εντάξεων της ΕΕ στα έργα PCI - PMI.
Να σημειωθεί ότι πέρα από το σχέδιο της Eunice υπάρχει και η άλλη πρόταση για ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας με την Αίγυπτο που προωθεί ο όμιλος Κοπελούζου και έχει την επωνυμία GREGY. Βέβαια, σε σχέση με άλλα έργα PMI υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος υποψηφιοτήτων για εναλλακτικά διασυνοριακά έργα στις παρυφές της ΕΕ, αλλά και άλλες προτάσεις προς την κυβέρνηση του Καΐρου (από Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία κτλ)., τα οποία οποία, ανέφερε ο Andreas Borgeas, είναι και οι πραγματικοί ανταγωνιστές, γι αυτό και απαιτείται η ηχηρή στήριξη των ελληνικών σχεδίων και βέβαια του πλάνου του GAP.
Ποιοι είναι οι ανταγωνιστές;
Ξεκαθάρισε, δε, ότι το project της εταιρείας Eunice δεν ανταγωνίζεται το GREGY, υπογραμμίζοντας ότι ο πραγματικός ανταγωνισμός βρίσκεται στις Βρυξέλλες, όπου και λαμβάνονται οι αποφάσεις για ένταξη στη λίστα των έργων PMI και PCI (Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος - αφορά έργα εντός ΕΕ). Η σχετική αξιολόγηση γίνεται το Νοέμβριο και όπως είπε χαρακτηριστικά, ανταγωνιζόμαστε με την Ιταλία ή τις Σκανδιναβικές χώρες και όχι εντός Ελλάδας. “Τα έργα που θα υλοποιηθούν δεν θα αποφασιστούν στην Αθήνα, το Κάιρο ή την Ουάσιγκτον αλλά στις Βρυξέλλες”, ανέφερε με έμφαση ο εκ Σάμου καταγόμενος Andreas Borgeas.
Τόνισε δε ότι όσες περισσότερες διασυνδέσεις γίνουν τόσο το καλύτερο για την κάλυψη των αναγκών της Ευρώπης με πράσινη ενέργεια και την επίτευξη των στόχων της ενεργειακής μετάβασης.
Συνεργασίες
Βέβαια, δεν παρέλειψε να πει ότι έργα τέτοιας κλίμακας μπορούν να τρέξουν και με συνεργασίες αφήνοντας έτσι ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας του GAP με το GREGY αν και όπως είπε μέχρι στιγμής δεν έχουν υπάρξει σχετικές επαφές μέχρι.
Ο Andreas Borgeas ιδιαίτερα στάθηκε στην “αρχιτεκτονική” της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου μέσω του project GAP (Greece -Africa Power) καθώς διασφαλίζει βασικά πλεονεκτήματα σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ενώ διασφαλίζει κι ένα σημαντικό ρόλο στο “αεροπλανοφόρο της Μεσογείου” την Κρήτη.
Όπως σημείωσε το GAP, λόγω της τεχνικής του πρότασης, μπορεί να διασφαλίσει τη γρήγορη διασύνδεση Αιγύπτου και Ελλάδος, κάτι που είναι κομβικό για την Αραβική χώρα που περνά μια δύσκολη οικονομική φάση και αναζητεί εναγώνια συναλλαγματικές “ενέσεις” και επενδύσεις.
Παράλληλα, εφόσον προκριθεί θα καταστήσει τη χώρα μας ενεργειακό κόμβο, κάτι που είναι και στρατηγικός στόχος της Αθήνας. Επιπλέον, μπορεί να διαμορφώσει τους κατάλληλους όρους ώστε η Κρήτη να γίνει κέντρο διαμετακόμισης “πράσινης” ενέργειας, με μεγάλα οφέλη για τη θωράκιση της Μεγαλονήσου, που ήδη καταγράφει μεγάλη άνοδο στη ζήτηση.
“Η Κρήτη είναι ένα από τα πλησιέστερα ευρωπαϊκά σημεία προς την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, ενώ φιλοξενεί σημαντικές ενεργειακές υποδομές. Η συνεχής ανάπτυξη των υποδομών εξελίσσουν το ρόλο της Κρήτης σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο της περιοχής, ικανό να διαχειριστεί τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ τριών (3) ηπείρων” ανέφερε σχετικά.
Όπως τόνισε Andreas Borgeas το όλο έργο συμβάλλει στην ενδυνάμωση του γεωστρατηγικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου αναδεικνύοντας και την στενή της συμμαχική σχέση με τις ΗΠΑ. Επίσης εισφέρει στον ευρωπαϊκό στόχο για την ανάσχεση της ρωσικής επιρροής στην Ευρώπη, μέσω της ενεργειακής απεξάρτησης της ηπείρου από την Μόσχα.
“Η Ελλάδα διαθέτει έναν ταχύτατα αναπτυσσόμενο τομέα παραγωγής πράσινης και καθαρής ενέργειας από ΑΠΕ, ενώ η θέση της ανάμεσα σε τρεις ηπείρους εξυπηρετεί άριστα την κατασκευή διεθνών διασυνδέσεων για την μεταφορά ενέργειας από διαφοροποιημένες πηγές” έχει υπογραμμίσει κατά την διάρκεια των πρόσφατων επαφών του ο κ. Borgeas με παράγοντες σε Κάιρο και Αθήνα “Η εγκαθίδρυση της Ελλάδα ως ενεργειακού κόμβου στην ΝΑ Μεσόγειο και Ευρώπη, μέσω της δημιουργίας διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων (π.χ. με Αίγυπτο). Μέσα από τις οποίες μπορεί να εξασφαλιστούν τεράστιες ποσότητες πράσινης, καθαρής και χαμηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για την εγχώρια οικονομία, αλλά και τις οικονομίες της Ευρώπης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η ενεργειακή αυτονομία της ηπείρου και η επίτευξη των στόχων για την ενεργειακή μετάβαση και την προστασία του περιβάλλοντος” έχει τονίσει στις επαφές του ο CEO του GAP.
Το προφίλ του έργου
Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Greece-Africa Power προβλέπεται να ξεκινήσει από την περιοχή Mesra Matruh της Αιγύπτου και θα καταλήγει στον Αθερινόλακκο της Κρήτης, ενώ θα συνδυαστεί με μια δεύτερη διασύνδεση της Κρήτης με το Λαύριο της Αττικής (South Aegean Interconnector) μέσω της νησίδας Λέβιθα.
Με την Κρήτη ως ενδιάμεσο σταθμό, διασφαλίζεται, όπως σημειώθηκε. επιπλέον αγορά για τα μεταφερόμενα φορτία, αλλά και έτσι το καλώδιο είναι μικρότερης τάσης σε σχέση με ένα απευθείας προς την ηπειρωτική χώρα, που απαιτεί μεγάλο χρόνο κατασκευής και βέβαια σημαντικά ποσά, ακόμη και για τις πρώτες εγγυήσεις. Μέσω Ανατολικής Κρήτης, όπως είπε ο επικεφαλής του έργου, είναι λόγω αναγλύφου του βυθού η πλέον ενδεδειγμένη και συντομότερη όδευση από την Αίγυπτο προς την Ελλάδα (450 χλμ σε ευθεία γραμμή), γεγονός διασφαλίζει χαμηλότερα τέλη μεταφοράς της ενέργειας, μικρότερες απώλειες και βέλτιστες τεχνικές υποδομών. Επίσης η όδευση βρίσκεται εντός της οριοθετημένης Ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ, και σε περιοχή Νοτιοανατολικά της Κρήτης όπου η υποθαλάσσια τοπογραφία είναι λιγότερο απότομη.
Με βάση όσα αναφέρθηκαν ο συνολικός προϋπολογισμός των δυο διασυνδέσεων με ισχύ 2 GW ανέρχεται σε 2,8 δις ευρώ και ο ορίζοντας ολοκλήρωσης τους είναι το 2030.
Σύμφωνα με τον κ. Borgeas το έργο που αποτελεί πρόταση του Ομίλου Eunice, περιλαμβάνεται στο δεκαετές αναπτυξιακό σχέδιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού των Διαχειριστών Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας (ENTSO-E).
