της Μαρίας Αδαμίδου,
Συμπληρώνεται σχεδόν ένας χρόνος από τη στιγμή που οι τιμές στην ενέργεια ξεκίνησαν την ξέφρενη ανοδική τους πορεία και η πολιτική των επιδοτήσεων για την ανακούφιση των νοικοκυριών που ακολούθησαν οι περισσότερες κυβερνήσεις διεθνώς, με την προοπτική ότι πρόκειται για μια πρόσκαιρη κρίση, μοιάζει πλέον ανεπαρκής για την αντιμετώπιση μιας κατάστασης χωρίς ορατό χρονικό ορίζοντα.
Εφόσον είναι πλέον σαφές ότι η ενεργειακή κρίση και το διεθνές ράλι τιμών ήρθαν για να…μείνουν, η λύση που προτείνεται από διεθνείς οργανισμούς, όπως το ΔΝΤ, και στην οποία προσανατολίζεται η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών ηγεσιών, είναι η εξοικονόμηση ενέργειας από τους ίδιους τους καταναλωτές, με ιδιαίτερη έμφαση στις επιχειρήσεις και την παράλληλη προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών. Στόχος είναι αφενός η διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας, η οποία, τουλάχιστον στην Ευρώπη, αρχίζει να κλονίζεται ενόψει του χειμώνα και αφετέρου, η μείωση της ζήτησης, που-καλώς εχόντων των πραγμάτων- θα οδηγήσει σε μια εξισορρόπηση των τιμών στα χρηματιστήρια ενέργειας.
Τα πρώτα μέτρα
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη προχωρήσει στη λήψη σχετικών μέτρων ή στην ανακοίνωση της εφαρμογής τους από τον Σεπτέμβριο, με κοινό παρονομαστή το όριο στη θερμοκρασία των δημόσιων κτιρίων και των επιχειρήσεων, όπως επίσης και την επιστροφή της τηλεργασίας σε πολλές περιπτώσεις.
Στην Ισπανία, για παράδειγμα, η οποία κατά δήλωση της αρμόδιας υπουργού δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα επάρκειας, έχει ήδη ανακοινωθεί δέσμη μέτρων αλλά και παραινέσεων προς τους πολίτες, που περιλαμβάνουν ακόμη και τον περιορισμό της… γραβάτας. Ο ίδιος π πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ συμβούλευσε τους Ισπανούς να ακολουθήσουν το παράδειγμά του και να βγάλουν τις γραβάτες, έτσι ώστε να μην ζεσταίνονται τόσο και άρα να μειωθεί η ανάγκη υπερβολικής ψύξης των εσωτερικών χώρων και γραφείων κατά τους θερινούς μήνες. Η Ισπανία είναι, άλλωστε, η χώρα που έχει ανακοινώσει τα ευρύτερα μέτρα μέχρι στιγμής, τα οποία τίθενται σε εφαρμογή από τις 10 Αυγούστου: τα δημόσια κτήρια, τα καταστήματα εστίασης, οι χώροι πολιτισμού και τα σουπερμάρκετ θα ρυθμίσουν τον κλιματισμό τους στους 19 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα και στους 27 βαθμούς το καλοκαίρι, μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχουν εγκαταστήσει πόρτες που κλείνουν αυτόματα, τα φώτα θα κλείνουν στις 10 το βράδυ και θα υπάρχουν αναρτημένες σχετικές οδηγίες σε εμφανές σημείο για όλους. Ενθαρρύνεται, επίσης, η τηλεργασία σε μεγάλες επιχειρήσεις και το δημόσιο. Η εφαρμογή των κανόνων δεν είναι υποχρεωτική για τα νοικοκυριά, ωστόσο συνιστώνται, προκειμένου να είναι πιο διαχειρίσιμοι οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος.
Στην Γερμανία
Στη Γερμανία, όπου η κυβέρνηση έχει ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας από τις αρχές Ιουλίου, έχει ήδη εγκριθεί από τη Βουλή νόμος που θέτει ως όριο τους 20 βαθμούς Κελσίου στα γραφεία για τον χειμώνα και την κατάργηση του ζεστού νερού σε εργασιακούς χώρους. Ακόμη, καταργείται η νομοθεσία που επιβάλλει στη διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας στα ενοικιαζόμενα κτίρια, έτσι ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους ενοικιαστές να χαμηλώσουν τον θερμοστάτη τους και να εξοικονομήσουν ενέργεια και χρήματα.
Αρκετές πόλεις στη Γερμανία, εξάλλου, έχουν υιοθετήσει τα δικά τους σχέδια για την εξοικονόμηση ενέργειας, όπως να μειωθεί ο φωτισμός μνημείων και δημοσίων κτηρίων. Στο Βερολίνο, για παράδειγμα, τα δημόσια κτήρια δεν θα έχουν θέρμανση από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο και τους υπόλοιπους μήνες το όριο θα είναι οι 20 βαθμοί. Σε αποθήκες, διαδρόμους και εγκαταστάσεις με τεχνικό εξοπλισμό, η θερμοκρασία θα κυμαίνεται από 10 έως 15 βαθμούς Κελσίου. Μεγάλες επιχειρήσεις ανακοινώνουν την επιστροφή της τηλεργασίας, ενώ το υπουργικό συμβούλιο συνιστά στους Γερμανούς να ξεχάσουν τα καυτά ντους και να ανακαλύψουν τις… ευεργετικές ιδιότητες του μπάνιου με παγωμένο νερό.
Στη Γαλλία
Η Γαλλία, η οποία έχει θέσει ως στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης κατά 10% μέσα στην επόμενη διετία και ετοιμάζεται να καλέσει τους πολίτες σε «ενεργειακή νηφαλιότητα», όπως τιτλοφορείται η δέσμη μέτρων που θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο. Ήδη έχουν γίνει προτάσεις, σε εθελοντική βάση, για όρια στη θερμοκρασία των δημόσιων κτηρίων και των καταστημάτων και το κλείσιμο των θυρών στους κλιματιζόμενους χώρους ενώ αρκετοί δήμοι εξετάζουν το ενδεχόμενο να σβήνουν τον φωτισμό των δρόμων πριν τα μεσάνυχτα. Οι πολίτες ενθαρρύνονται να κλείνουν τον ρούτερ τους όταν φεύγουν για διακοπές και να βγάζουν από την πρίζα τις συσκευές που δεν χρησιμοποιούν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι ιδιοκτήτες των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ της χώρας φέρονται, δε, να έχουν ήδη συμφωνήσει να σβήνουν τις φωτιζόμενες επιγραφές στα καταστήματά τους εκτός ωραρίου λειτουργίας.
Στην Ιταλία, όπου ίσχυαν ήδη περιορισμοί στον κλιματισμό και τη θέρμανση δημόσιων κτηρίων και καταλυμάτων, τα όρια στην επιτρεπτή θερμοκρασία στους χώρους αυτούς θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά, με την προοπτική επιβολής προστίμου από 500 έως 3.000 ευρώ.
Ανάλογα μέτρα ετοιμάζονται να ανακοινώσουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ενόψει ενός χειμώνα που αναμένεται δύσκολος, καθώς όχι μόνο δεν διαφαίνεται το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά ελλοχεύει ο κίνδυνος να ανοίξουν νέα διπλωματικά μέτωπα ανά την υφήλιο, που θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο το διεθνές ενεργειακό τοπίο.
