Το "πράσινο" φως για την χρηματοδότηση του EuroAsia Interconnector, της ηλεκτρικής δηλαδή διασύνδεσης μεταξύ της Ελλάδας με την Κύπρο, άναψε η Ευρωπαική Επιτροπή.
Η απόφαση έρχεται λίγες μέρες μετά την ψυχρολουσία του παγώματος της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Eastmed.
Συνολικά η Κομισιόν ανακοίνωσε την χρηματοδότηση με 1,037 δισεκατομμύρια ευρώ 5 διασυνοριακών έργα υποδομής στο πλαίσιο της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF) για διευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα.
Η CEF θα παράσχει οικονομική υποστήριξη σε 4 έργα για την κατασκευή και 1 μελέτη.
Το EuroAsia
Το μεγαλύτερο ποσό χρηματοδότησης θα διατεθεί στο έργο διασύνδεσης EuroAsia (657 εκατ. ευρώ) για την υποστήριξη της πρώτης ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ της Κύπρου και του ευρωπαϊκού δικτύου.
Πρόκειται για το έργο ηλεκτρικής ενέργειας που διασυνδέει τα δίκτυα μεταφοράς Κύπρου και Ελλάδας, επιτρέποντας τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και προς τις δύο κατευθύνσεις και τερματίζοντας την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου.
Τα 898 χιλιόμετρα υποθαλάσσιων καλωδίων και το μέγιστο θαλάσσιο βάθος των 3000 μέτρων θα σημειώσουν νέα παγκόσμια ρεκόρ για ένα έργο αυτού του είδους.
Η επένδυση αυτή αποτελεί συνέχεια της οικονομικής και πολιτικής υποστήριξης του έργου EuroAsia.
Η επιχορήγηση του CEF έρχεται επιπλέον της επιχορήγησης 100 εκατομμυρίων ευρώ που χορηγείται στο μέσο για τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Οι δηλώσεις
Ο Kadri Simson, Επίτροπος Ενέργειας, δήλωσε: «Οι τελευταίοι μήνες μας υπενθύμισαν ξανά πόσο κρίσιμη είναι μια καλά ενοποιημένη αγορά ενέργειας της ΕΕ για τη διασφάλιση προσιτής ενέργειας και ασφάλειας του εφοδιασμού, καθώς και τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Αν και έχουμε σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο την τελευταία δεκαετία με την καλύτερη σύνδεση της αγοράς μας, μπορούν και πρέπει να γίνουν περισσότερα. Θέλω να τονίσω ιδιαίτερα τη διασύνδεση της EuroAsia, που θα βάλει τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και θα τη συνδέσει με την υπόλοιπη Ευρώπη».
Τα καλά ολοκληρωμένα δίκτυα ενεργειακής υποδομής είναι απαραίτητα για την ενεργειακή μετάβαση, καθώς διευκολύνουν την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενισχύουν την ασφάλεια του εφοδιασμού και συμβάλλουν στον έλεγχο των τιμών της ενέργειας. Ως εκ τούτου, η κατανομή των κεφαλαίων του CEF υποστηρίζει την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η σημερινή συμφωνία χορηγεί οικονομική βοήθεια για την κατασκευή 3 έργων για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και 1 για την αποθήκευση αερίου, καθώς και για την υποστήριξη μιας μελέτης για τη μεταφορά CO2:
Τα υπόλοιπα έργα
1.Διασύνδεση EuroAsia
Φάση II του έργου συγχρονισμού της Βαλτικής (170 εκατ. ευρώ)
Η δεύτερη φάση του έργου της Βαλτικής περιλαμβάνει χρηματοδότηση για την ενίσχυση του δικτύου στην Πολωνία και την αναβάθμιση της υποδομής μεταφοράς στη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία - υποστηρίζοντας έτσι την ενοποίηση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας των Βαλτικών χωρών με άλλα ευρωπαϊκά δίκτυα. Το έργο Baltic Synchronization έλαβε επίσης χρηματοδότηση στο πλαίσιο προηγούμενων προσκλήσεων CEF που οδήγησε σε συνολική υποστήριξη CEF άνω των 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, υπογραμμίζοντας την πολιτική σημασία αυτού του έργου.
2. Σχέδιο Συγχρονισμού Βαλτικής Φάση II
Γραμμή Aurora (127 εκατ. ευρώ)
Η χρηματοδότηση της CEF θα υποστηρίξει την ανάπτυξη τρίτης γραμμής μεταφοράς μεταξύ Σουηδίας και Φινλανδίας προκειμένου να αυξηθεί η ικανότητα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών και να υποστηριχθεί η ενοποίηση της χερσαίας και υπεράκτιας ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας.
Γραμμή Aurora
3. Επέκταση Chiren (78 εκατ. ευρώ)
Αυτό το έργο καλύπτει την αύξηση της χωρητικότητας μιας εγκατάστασης αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Βουλγαρία, η οποία είναι απαραίτητη για την περιφερειακή ασφάλεια εφοδιασμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς και για τη μείωση του κόστους προμήθειας φυσικού αερίου. Υποστηρίζει επίσης τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα στην περιοχή, διευκολύνοντας τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.
4. Northern Lights Phase II (4 εκατομμύρια ευρώ)
Αυτή η μελέτη εξετάζει την επέκταση της χωρητικότητας μεταφοράς και προσωρινής αποθήκευσης CO2 στη Νορβηγία, ανοιχτή σε βιομηχανικά clusters από όλη την ΕΕ, με στόχο να καλύψει την πρόσθετη ζήτηση.
Ιστορικό
Η τελική, επίσημη απόφαση της Επιτροπής για τις επιχορηγήσεις CEF αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες. Μόνο τα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI) στον κατάλογο της ΕΕ που εγκρίθηκε από την Επιτροπή είναι επιλέξιμα για επιχορήγηση CEF Energy PCI για μελέτες ή εργασίες. Για να οριστεί ως PCI, ένα έργο πρέπει είτε να συμβάλλει στη διασύνδεση των ενεργειακών δικτύων των χωρών της ΕΕ, είτε να παρέχει σημαντικά οφέλη όσον αφορά την ενσωμάτωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη διασφάλιση ενεργειακής ασφάλειας ή διαφοροποίησης, είτε να παρέχει στους καταναλωτές επιλογές και ανταγωνιστικές τιμές. Η κλήση του Σεπτεμβρίου 2021 σηματοδοτεί την τελευταία κλήση CEF στην 4η λίστα PCI. Οι επόμενες προσκλήσεις θα χρηματοδοτήσουν έργα στον 5ο κατάλογο PCI.
Την περίοδο 2014-2020, η CEF Energy διέθεσε 4,7 δισ. ευρώ σε μελέτες και εργασίες για την υποστήριξη της υλοποίησης 107 PCI. Την περίοδο 2021-2027 διατίθενται 5,35 δισεκατομμύρια ευρώ για το CEF Energy, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου παραθύρου για διασυνοριακά έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με κατανομή έως και 15% του προϋπολογισμού του CEF που υπόκειται σε υιοθέτηση από την αγορά. Μια πρώτη πρόσκληση για τέτοια έργα (με τη μορφή προκαταρκτικών μελετών) είναι επί του παρόντος ανοιχτή έως την 1η Φεβρουαρίου.
