Να ενισχύσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια και την επάρκεια εφοδιασμού σπεύδουν τα ευρωπαϊκά κράτη, μετά τις δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία οι οποίες προκαλούν σοβαρές αναταράξεις και μεγάλη αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές ενέργειας.
Στην επίσκεψη που πραγματοποίησε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα υπουργική αντιπροσωπεία της νέας κυβέρνησης της Βουλγαρίας υπό τον αναπληρωτή πρωθυπουργό, Assen Vasiliev, συζητήθηκε το ενδεχόμενο προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από νέο πυρηνικό εργοστάσιο που σχεδιάζει να κατασκευάσει η γειτονική χώρα.
Σε πρώιμο στάδιο
Ανώτατες κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνουν ότι πρόκειται για πρόταση που είναι υπό εξέταση, τονίζοντας ωστόσο ότι οι συζητήσεις βρίσκονται σε πολύ πρώιμο στάδιο.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η βουλγαρική αντιπροσωπεία που βρέθηκε στην Αθήνα πριν από λίγες ημέρες επιβεβαίωσε την πρόθεσή της να κατασκευάσει νέα πυρηνική μονάδα, καθώς η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν σκοπεύει να αυξήσει την κατανάλωση φυσικού αερίου.
Στην Αθήνα, όπως και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, επικρατεί έντονη ανησυχία και νευρικότητα αναφορικά με την εξέλιξη της ενεργειακής κρίσης, ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση αναζητεί εναγωνίως λύσεις που θα οδηγήσουν σε αποκλιμάκωση του κόστους και στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας.
Σύνδεση "μαμούθ"
Κυβερνητικά στελέχη αποδίδουν μεγάλη σημασία στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις με γειτονικές χώρες, οι οποίες είτε σχεδιάζονται είτε έχουν δρομολογηθεί. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η νέα διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας που αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του έτους ή στις αρχές του 2023.
Με την υφιστάμενη ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών, υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς 400 MW από την Ελλάδα στη Βουλγαρία και 600 ΜW από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα.
Όταν θα ολοκληρωθεί η νέα γραμμή που θα συνδέει τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας των δύο χωρών, η ικανότητα μεταφοράς ενέργειας θα αυξηθεί σημαντικά και θα διαμορφωθεί σε 1.400 MW από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και σε 1.700 MW από τη Βουλγαρία προς τη χώρα μας.
Το έργο, με προϋπολογισμό 66 εκατ. ευρώ, θα αυξήσει σημαντικά τις διαθέσιμες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας στα Βαλκάνια και την Ελλάδα κατ’ επέκταση, συμβάλλοντας παράλληλα στην ανάπτυξη σταθμών ΑΠΕ που παράγουν ενέργεια με αισθητά χαμηλότερο κόστος συγκριτικά με τις μονάδες ορυκτών καυσίμων.
Νέα Σάντα-Μαρίτσα
Η νέα ηλεκτρική διασύνδεση, που θα συνδέει το κέντρο υπερηψηλής τάσης του ΑΔΜΗΕ στη Νέα Σάντα Ροδόπης με τον υποσταθμό Maritsa East στη Βουλγαρία, είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για τη βιωσιμότητα των νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο που προγραμματίζονται στη βόρεια Ελλάδα, όσο και για τις επενδύσεις σε ΑΠΕ που σχεδιάζει η ΔΕΗ στη γειτονική χώρα.
Επιπλέον, θα δημιουργήσει νέες προοπτικές για την ενεργειακή συνεργασία στα Βαλκάνια, μέσω και της αξιοποίησης των πλούσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Ρουμανίας τα οποία αποτελούν σημαντική πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Με την Αίγυπτο
Με τη δεύτερη διασύνδεση, η μεταφορική ικανότητα ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών θα αναβαθμιστεί αισθητά και θα διαμορφωθεί σχεδόν σε αντίστοιχο επίπεδο με εκείνο που προβλέπεται για τη διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, στην οποία η κυβέρνηση επίσης αποδίδει μεγάλη σημασία.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει έως τώρα γνωστά, η ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών θα γίνει με υποθαλάσσιο καλώδιο με μεταφορική ικανότητα 2.000 MW. Βασικό ζητούμενο είναι η μεταφορά πράσινης ενέργειας από την Αφρική στην Ευρώπη, με την αξιοποίηση του μεγάλου δυναμικού της Αιγύπτου για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, ιδίως φωτοβολταϊκών σταθμών.
Η χρηματοδότηση κατά προτεραιότητα ηλεκτρικών διασυνδέσεων της Ευρώπης με την Αφρική και τη Μέση Ανατολή αποτέλεσε μία από τις προτάσεις που υπέβαλε στο έκτακτο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας τη Δευτέρα ο Κώστας Σκρέκας.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας πρότεινε επίσης και τη δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού αλληλεγγύης, για τη στήριξη των Ευρωπαίων καταναλωτών. Αξιόπιστες πηγές αναφέρουν ότι η ελληνική πρόταση υποστηρίχθηκε από την Κύπρο και το Βέλγιο, με τους υπόλοιπους υπουργούς Ενέργειας να εμφανίζονται διστακτικοί.
Το βασικό θέμα του έκτακτου συμβουλίου ήταν η επάρκεια εφοδιασμού και η ενεργειακή στήριξη της Ουκρανίας.
Όπως ανέφερε η αρμόδια επίτροπος Ενέργειας, Kadri Simson, η Ε.Ε. αναμένεται να τροφοδοτήσει με φυσικό αέριο την Ουκρανία με αντίστροφη ροή στους αγωγούς (reverse flow), ενώ θα προχωρήσει και στην αποστολή ορυκτών καυσίμων για να στηρίξει την κυβέρνηση Zelensky.
Παράλληλα, τα κράτη μέλη βρίσκονται σε συνεχή επαφή με προμηθευτές LNG προκειμένου να έχουν την επιλογή να αυξήσουν ακόμα περισσότερο την προμήθεια υγροποιημένου αερίου, το οποίο έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ το 2022, καθώς τους δύο πρώτους μήνες του έτους έχουν μεταφερθεί 20 δισ. κυβικά μέτρα στη γηραιά ήπειρο.
