Κλιμάκια της Επιτροπής Ανταγωνισμού διεξάγουν επιτόπιους ελέγχους σε εταιρείες χονδρικής και λιανικής της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι έλεγχοι της Επιτροπής Ανταγωνισμού εστιάζονται σε δύο σημεία. Πρώτον αν υπάρχει συντονισμός στις τιμές στο χρηματιστήριο ενέργειας και δεύτερον το πώς αντιμετωπίζουν οι εταιρείες λιανικής τους πελάτες με σταθερά τιμολόγια.
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση της η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η έρευνα γίνεται "στο πλαίσιο αυτεπάγγελτων ερευνών που άνοιξε το Δεκέμβριο του 2021 στον κλάδο ενέργειας, διενήργησε την 5/5/2022 αιφνίδιους επιτόπιους ελέγχους σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις αγορές χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και λιανικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε πελάτες χαμηλής τάσης, αναφορικά με τυχόν αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές βάσει των άρθρων 1 και 2 ν. 3959/2011 και 101/102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).
Σημειώνεται ότι η διεξαγωγή τέτοιων ελέγχων γίνεται σε επιχειρήσεις από τις οποίες μπορεί να συλλεχθούν στοιχεία για αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές στην ερευνώμενη αγορά και δεν προδικάζει ότι οι επιχειρήσεις έχουν εμπλακεί σε αντί-ανταγωνιστική συμπεριφορά ούτε προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας.
Νομικό πλαίσιο
Η ΕΑ, θεματοφύλακας της εύρυθμης λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς, είναι επιφορτισμένη με την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού βάσει του ν. 3959/2011 και των άρθρων 101/102 ΣΛΕΕ.
• Τα άρθρα 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ απαγορεύουν συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων (συμφωνίες, αποφάσεις ενώσεων ή εναρμονισμένες πρακτικές) που έχουν ως αντικείμενο ή αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού.
• Τα άρθρα 2 του ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ απαγορεύουν την καταχρηστική συμπεριφοράς επιχειρήσεων με δεσπόζουσα θέση στην αγορά.
Η ΕΑ επισημαίνει ότι στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, θα παρεμβαίνει κατά άμεση προτεραιότητα όπου κρίνεται απαραίτητο και θα εξετάζει κάθε σχετική περίπτωση που θα υποπέσει στην αντίληψή της, με την υποβολή καταγγελίας, αίτησης επιείκειας ή ανώνυμων σχετικών πληροφοριών μέσω του ασφαλούς ψηφιακού περιβάλλοντος (whistleblowing) ή άλλως, και θα επιβάλλει αυστηρότατες διοικητικές κυρώσεις στις επιχειρήσεις που τυχόν μετέρχονται αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών βάσει των διατάξεων του ν. 3959/2011 και 101/102 ΣΛΕΕ.
Άλλες ενέργειες
Η ΕΑ είναι αρμόδια για την αποτελεσματική expost εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού στον κλάδο ενέργειας.
Σε συνεργασία με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία είναι επιφορτισμένη με τον exante έλεγχο του ανταγωνισμού στον κλάδο, η ΕΑ παρακολουθεί στενά τις αυξήσεις τιμών που σημειώνονται διεθνώς, καθόσον οι αυξήσεις αυτές δύνανται να έχουν επιπτώσεις εντός της ελληνικής επικράτειας. Έχει δε συστήσει ομάδα εργασίας που απαρτίζεται από στελέχη της σε συνεργασία με εμπειρογνώμονες από Πανεπιστήμια της αλλοδαπής και της ημεδαπής, όπως το Cambridge University, το University of East Anglia, καθώς και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με σκοπό την στενή παρακολούθηση της αγοράς».
Η κυβέρνηση είχε προαναγγείλει ότι θα πραγματοποιήσει ελέγχους στις ενεργειακές εταιρείες για το θέμα των υψηλών λογαριασμών ρεύματος, ειδικότερα μετά τις διαμαρτυρίες των καταναλωτών για τις υπέρογκες χρεώσεις.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε δηλώσει ότι η κυβέρνηση θα είναι αμείλικτη σε όσους εντοπίσει ότι προσπαθούν την κρίση να την μετατρέψουν σε αισχροκέρδεια.
Σημειώνεται ότι πριν μερικές μέρες ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, ζητούσε να αυξηθούν οι έλεγχοι στις εταιρείες ενέργειας για πιθανά φαινόμενα κερδοσκοπίας, την ώρα που καθημερινά αυξάνονται οι έντονες διαμαρτυρίες για το κόστος λογαριασμών ενέργειας και δη για τη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Εξάλλου, και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δώσει εντολή να ελεγχθούν τα έσοδα των επιχειρήσεων ενέργειας, έτσι ώστε να φορολογηθούν με έκτακτη εισφορά ύψους 90% αν διαπιστωθούν υπερκέρδη.
Ο υπολογισμός του ποσού των υπερκερδών θα γίνει από τη ΡΑΕ και ελεγκτές, αφότου ληφθούν υπόψη οι εκπτώσεις που έχουν δώσει οι εταιρείες αυτές στους καταναλωτές.
Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός ετοιμάζεται να ανακοινώσει σήμερα νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στο ρεύμα. Το μοντέλο των επιδοτήσεων αναμένεται να συνεχιστεί έως τον Μάιο, ενώ δεν αποκλείεται να συνεχιστεί και τον Ιούνιο.
Τον Ιούλιο φαίνεται πως θα τεθεί σε εφαρμογή η μεγάλη παρέμβαση του πλαφόν στην αγορά χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας.