Αύξηση των επενδύσεων και των θέσεων εργασίας, μείωση του κόστους της ενέργειας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου περιλαμβάνονται στους στόχους του νέου εθνικού σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για την περίοδο ως το 2030 που παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.
Προβλέπονται επενδύσεις συνολικού ύψους 24,4 δισεκατομμύρια ευρώ σε όλους τους τομείς και τις μεταφορές που συνδέονται με την ενέργεια και το κλίμα σε ετήσια βάση και συνολικά κοντά στα 200 δις. έως το 2030.
Οι πρόσθετες θέσεις εργασίας που εκτιμάται ότι θα ανοίξουν με το νέο σχεδιασμό υπολογίζονται σε 38.000.
Μόνο για την αναβάθμιση κτιρίων μέσα από προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης θα δαπανώνται το χρόνο 642 εκ. ευρώ. Χωρίς τον τομέα των μεταφορών, οι ετήσιες επενδύσεις θα διαμορφωθούν σε 10,4 δις (ενεργειακές αναβαθμίσεις, αντλίες θερμότητας κ.α). «Οι δράσεις που δρομολογούνται θα κινητοποιήσουν σχεδόν διπλάσιες επενδύσεις, συγκριτικά με το υφιστάμενο ΕΣΕΚ, σε όλους τους τομείς που εμπλέκονται στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης», σημείωσε ο υπουργός Κώστας Σκρέκας κατά την παρουσίαση του σχεδίου. Όπως πρόσθεσε, η Ελλάδα θα είναι από τα πρώτα κράτη-μέλη που θα καταθέσουν Εθνικό Σχέδιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέχρι τον Απρίλιο του 2023.
Στον «πυρήνα» του νέου ΕΣΕΚ βρίσκονται επτά παρεμβάσεις/τεχνολογίες:
- Ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ: Ανάπτυξη Φ/Β και αιολικών (και η επιτάχυνση της ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών) με προσθήκη >12GW μέχρι το 2030 και εκμετάλλευση του εναπομείναντος υδραυλικού δυναμικού της χώρας.
- Αποθήκευση ενέργειας: Η υψηλή διείσδυση ΑΠΕ θα πρέπει να συνοδευτεί και με την ανάπτυξη της απαιτούμενης αποθήκευσης για εξισορρόπηση και σταθεροποίηση του συστήματος (μπαταρίες, αντλισιοταμίευση κτλ.)
- Ενεργειακή αποδοτικότητα: Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων (μονώσεις, συσκευές, αντλίες θερμότητας), smart διαχείριση ενεργειακής κατανάλωσης και αλλαγή συμπεριφορών προς μείωσης της απαιτούμενης ενέργειας ή και του προφίλ της ζήτησης. Οι δράσεις αυτές μπορούν να έχουν σημαντική προστιθέμενη αξία.
- Εξηλεκτρισμός των ελαφρών μεταφορών: Ηλεκτροκίνηση στα ελαφρά/ μεσαία οχήματα με ταυτόχρονη ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης και αλληλεπίδρασης με το δίκτυο. Μεγάλο κομμάτι των απαιτούμενων επενδύσεων θα είναι σε οχήματα και τις μπαταρίες τους. Μια ολόκληρη οικονομία ανακύκλωσης μπαταριών θα πρέπει να δημιουργηθεί με πιθανό περιφερειακό ρόλο στα Βαλκάνια.
- Δημιουργία οικονομίας πράσινου υδρογόνου: Με χρήση στις μεταφορές (βαρέα οχήματα, ναυτιλία, αεροπορία), στη βιομηχανία και υπό συνθήκες στην ηλεκτροπαραγωγή. Ήδη έχουμε σημαντική κινητικότητα στο χώρο που σε συνδυασμό με ανταγωνιστικά ΑΠΕ μπορεί να δώσει αξία στη χώρα.
- Ανάπτυξη συνθετικών, πράσινων καυσίμων (RFNBO): Με χρήση στις μεταφορές (βαρέα οχήματα, ναυτιλία, αεροπορία) – μια ολόκληρη καινούργια βιομηχανία που θα πρέπει άμεσα να αρχίσει να διαμορφώνεται.
- Καινοτομία και συστημικές λύσεις στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS) για την ενεργειακή μετάβαση της βιομηχανίας της χώρας (κυρίως τσιμέντο, διύλιση, λιπάσματα). Θα απαιτηθεί εθνικό πλάνο και συντονισμός δεδομένου της έλλειψης κλίμακας των τοπικών εταιρειών. Αντίστοιχα έργα συντονίζονται από τα κράτη στην Ευρώπη και την Αμερική.
Στόχοι σε αποθήκευση ενέργειας
Οι στόχοι του νέου ΕΣΕΚ στον τομέα της αποθήκευσης διαμορφώνονται στα 8 GW μέχρι το 2030 και έχουν ως εξής:
- 2,5 GW σε μονάδες αντλησιοταμίευσης
- 5,6 GW σε μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας
- 0,2 εκατομμύρια μετρικούς τόνους υδρογόνου. Σημειώνεται ότι ο στόχος εγκατεστημένης ισχύος ηλεκτρολυτών μέχρι το 2030 προσδιορίζεται στα 1,2 GW.
- 0,2 εκατομμύρια τόνους σε συνθετικά καύσιμα.
Το νέο ΕΣΕΚ προβλέπει συγκεκριμένους στόχους μείωσης της κατανάλωσης αερίου. Συγκεκριμένα στην κατηγορία της ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο, η μείωση ξεπερνά το 50% σε σχέση με το 2021 με το τελικό νούμερο χρήσης του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή να περιορίζεται στις 20 TWh το 2030. Η κατανάλωση φυσικού αερίου στη βιομηχανία παραμένει εν πολλοίς σταθερή σε σχέση με τον στόχο που είχε το προηγούμενο σχέδιο, ήτοι μείωση περίπου 30% σε σχέση με το 2021. Αντίστοιχα, μείωση προβλέπεται και σε άλλους τομείς (βλ αγροτικό τομέα).
Συνολικά σε επίπεδο χώρας, η κατανάλωση αερίου πρέπει να υποχωρήσει από 70 TWh το 2021 σε 36 TWh το 2030.
