Σημαντικό βήμα ωρίμανσης του αγωγού πετρελαίου Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς -που ήλθε στο προσκήνιο στα τέλη του 2022 αποτελεί το ότι -όπως όλα δείχνουν- βρήκε φορέα υλοποίησης στην Ελλάδα, που δεν είναι άλλος από τον Όμιλο Κοπελούζου: Πράγματι, την πρόθεση της εταιρείας να εμπλακεί στο project δημοσιοποίησε ο πρόεδρος της εταιρείας κ. Δημήτρης Κοπελούζος, στο περιθώριο της εκδήλωσης το Σάββατο για την έναρξη της επένδυσης της μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο που «τρέχουν» από κοινού ΔΕΗ, ΔΕΠΑ Εμπορίας και Damco Energy.
Βάση εκκίνησης αποτελούν οι μελέτες που είχαν εκπονηθεί όταν είχε δρομολογηθεί το έργο του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη (με αντίστροφη ροή δηλαδή), προ 20ετίας, με τα ΕΛΠΕ (νυν Helleniq Energy) σε πρωταγωνιστικό ρόλο τότε και τον Όμιλο Κοπελούζου να εμπλέκεται μέσω της μετοχικής συμμετοχής δια της Προμηθέας Gas στην «ΕΛΠΕ Θράκη» (τέθηκε σε εκκαθάριση το 2020) που αποτελούσε την ελληνική συμμετοχή στο τριμερές σχήμα Ρωσίας-Βουλγαρίας-Ελλάδας
Όπως όμως τόνισε ο κ. Κοπελούζος, ότι «δεν μιλάμε για το ίδιο έργο», καθώς σε σχέση με το αρχικό σχεδιασμό υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές: Δεν υπάρχει ρωσική συμμετοχή και πέρα από την αντιστροφή της ροής, η μεταφορική ικανότητα του αγωγού θα είναι πολύ μικρότερη, της τάξης των 10 εκατ. τόνων πετρελαίου ετησίως, έναντι 35-50 εκατ. τόνων που αρχικά προβλεπόταν. Και φυσικά ο αγωγός δεν σχεδιάζεται για να μεταφέρει πλέον ρωσικό πετρέλαιο, αλλά πετρέλαιο από άλλες πηγές που θα εκφορτώνεται στην Αλεξανδρούπολη. Στόχος είναι να διασφαλιστεί η πλήρης αναπλήρωση του ρωσικού αργού που εισάγει η Βουλγαρία με αργό από εναλλακτικές πηγές και κατ΄επέκταση η λειτουργία του διυλιστηρίου στη Βουλγαρία που ανήκει στον ευρωπαϊκό βραχίονα της ρωσικής Lukoil, έχει χωρητικότητα 7,5 – 8 εκατ. τόνων και τροφοδοτείται τώρα με ρωσικό αργό.
Οι δηλώσεις του επικεφαλής του Ομίλου Κοπελούζου τοποθετούνται «στο κάδρο» του έντονου ενδιαφέροντος της βουλγαρικής πλευράς για το έργο, με δεδομένο ότι στο τέλος του 2024 λήγει η εξαίρεση που έχει εξασφαλίσει η Σόφια για προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου δια θαλάσσης από το σχετικό εμπάργκο που έχει επιβάλλει η ΕΕ. Την ίδια στιγμή, επιθυμεί σφόδρα να μειώσει την εξάρτησή της και από την τρέχουσα όδευση του μαύρου χρυσού που «περνά» από τα Στενά του Βοσπόρου που εμφανίζουν φαινόμενα συμφόρησης.
Στο πλαίσιο αυτό, δεν προξενεί έκπληξη που η Βουλγαρία πρωταγωνιστεί στις διεργασίες για την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας με την ελληνική πλευρά, το οποίο επιδιώκεται να υπογραφεί το αμέσως επόμενο διάστημα, όπως δήλωσε πριν λίγες ημέρες ο υπηρεσιακός Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Ρόσεν Χριστόφ ο οποίος παρέστη στην τελετή το Σάββατο. Το εν λόγω Μνημόνιο εγκρίθηκε πρόσφατα από το υπουργικό συμβούλιο της Βουλγαρίας. Ο κ. Χριστόφ μάλιστα χαρακτήρισε τον αγωγό Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς ως «μοναδική λύση για την διασφάλιση φθηνού πετρελαίου».
Υπενθυμίζεται ότι το 2007 Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρωσία υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή αγωγού μήκους 258 χιλιομέτρων που θα συνέδεε το βουλγαρικό λιμάνι του Μπουργκάς στη Μαύρη Θάλασσα με το ελληνικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στο Αιγαίο και θα δημιουργούσε μια νέα όδευση για την μεταφορά ρωσικού αερίου και σε άλλες χώρες της Μεσογείου. Το project του οποίου ο προϋπολογισμός εκτιμήθηκε στα 1 δις. ευρώ «πάγωσε» το 2011, με αφορμή τις ανησυχίες των βουλγαρικών αρχών για τις περιβαλλοντικές του επιπτώσεις. Και τώρα αναβιώνει, με διαφορετικές προδιαγραφές και στόχευση, σε ένα τελείως διαφορετικό γεωπολιτικό περιβάλλον…
