Νέα «Εξοικονομώ» για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, φωτοβολταϊκά στις στέγες, μπαταρίες πιλοτικά έργα «πράσινου» υδρογόνου και βιομεθανίου αλλά και αποθήκευσης ενέργειας στο «μενού»
10 δράσεις, 8 επενδύσεις και 2 μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνονται στο «μενού» των πράσινων δράσεων στις οποίες σχεδιάζει η κυβέρνηση να αξιοποιήσει τα επιπλέον κονδύλια που διατίθενται μέσω του REPower EU που προσεγγίζουν τα 800 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες του energymag. Ο λόγος για το πρόγραμμα που παρουσίασε η ΕΕ την περασμένη άνοιξη -λίγο μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία- και προβλέπει τη διάθεση 20 δις. ευρώ στα 27 κράτη-μέλη για να την στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που θα επισπεύσουν την πράσινη μετάβαση και την επίτευξη των φιλόδοξων κλιματικών στόχων της Ένωσης και κατ’ επέκταση την απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό αέριο.
Σύμφωνα με τον έως τώρα σχεδιασμό, πρώτη προτεραιότητα για χρηματοδότηση μέσω του REPower EU είναι το νέο «Εξοικονομώ» για κατοικίες, το οποίο προανήγγειλε πρόσφατα ο Υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας και για το οποίο κατά τις πληροφορίες θα διατεθούν περί τα 170 εκατ. ευρώ, υπό τη μορφή της επέκτασης της χρηματοδότησης υφιστάμενης δράσης που προβλέπεται ήδη στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης (RRP), συμπληρώνοντας τον προϋπολογισμό του. 50 εκατ. ευρώ προβλέπονται για παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης σε επιχειρήσεις, καλύπτοντας σχεδόν το μισό του προϋπολογισμού της δράσης.
Όπως διαφαίνεται από την κατανομή των κονδυλίων του REPower, ψηλά στη λίστα βρίσκεται και η επενδυτική ενίσχυση νέων μονάδων αποθήκευσης με μπαταρίες, πέραν αυτών που λαμβάνουν στήριξη από το Ταμείο Ανάκαμψης (με τον πρώτο διαγωνισμό να προγραμματίζεται για τον Ιούνιο). Στο πλαίσιο αυτό, τα 200 εκατ. που ήδη προβλέπονται από το RRF προγραμματίζεται να συμπληρωθούν από ένα επιπλέον ποσό λίγο κάτω από 90 εκατ. ευρώ από το REPowerEU, με φόντο την αύξηση των στόχων για την εγκατεστημένη ισχύ των μονάδων αποθήκευσης στο νέο ΕΣΕΚ και την κοινώς παραδεκτή θέση ότι χωρίς τέτοιες μονάδες δεν μπορεί να επιτευχθεί η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής χωρίς κινδύνους για την ευστάθεια του συστήματος ενέργειας.
Στο «κάδρο» της ενθάρρυνσης της παραγωγής «πράσινης ενέργειας από νοικοκυριά, 200 εκατ. ευρώ από το REPower προορίζονται για τα «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες», για την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων με μπαταρίες σε κατοικίες και σε αγροτικές παροχές. Το πρόγραμμα βρίσκεται επί θύραις, με τη δημοσίευση του οδηγού και το άνοιγμα της πλατφόρμας για την υποβολή αιτήσεων να αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα. Στην ίδια φάση βρίσκεται και το πρόγραμμα εγκατάστασης ηλιακού θερμοσίφωνα «Ανακυκλώνω-Αλλάζω Θερμοσίφωνα» που προβλέπεται να ξεκινήσει στις αρχές Μαΐου και για το οποίο προδιαγράφεται χρηματοδότηση ύψους 100 εκατ. ευρώ. 40 εκατ. ευρώ επίσης προβλέπονται για δράσεις «πρασινίσματος» των ΔΕΥΑ, δηλαδή των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης.
Υδρογόνο, βιομεθάνιο και CCS
Ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές της Κομισιόν που έχει ενσωματώσει στο REPowerEU φιλόδοξους στόχους για την ενίσχυση της χρήσης στην Ευρώπη του βιομεθανίου και του «πράσινου» υδρογόνου, μέρος των κονδυλίων του ελληνικού Repower EU -για τη ακρίβεια 50 εκατ. ευρώ- σχεδιάζεται να διοχετευθεί για τη δημιουργία εγχώριας αλυσίδας αξίας στα δυο ανανεώσιμα αέρια, μέσω της υλοποίησης πιλοτικών πρότζεκτ σε υδρογόνο και βιομεθάνιο. Σημειώνεται ότι πιλοτικά έργα βιομεθανίου σχεδιάζουν ήδη οι Διαχειριστές των Δικτύων Μεταφοράς και Διανομής Φυσικού Αερίου ΔΕΣΦΑ και ΔΕΠΑ Υποδομών (αξιοποιώντας και την σχετική τεχνογνωσία των ιταλικών μητρικών ομίλων Snam και Italgas αντίστοιχα στον εν λόγω κλάδο), ενώ πολλοί όμιλοι ωριμάζουν projects πράσινου υδρογόνου που θα μπορούσαν θα θέσουν υποψηφιότητα για τα κονδύλια του REPOwer.
'Οσον αφορά στα ανανεώσιμα αέρια, οι επενδύσεις θα πλαισιωθούν και με μεταρρυθμίσεις –που θα στηριχθούν από το πρόγραμμα-καθώς προαπαιτούμενο για την υλοποίηση των έργων είναι η θέσπιση των αντίστοιχων ρυθμιστικών πλαισίων για υδρογόνο και βιομεθάνιο. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται στην περίπτωση του υδρογόνου η Εθνική Στρατηγική για το Υδρογόνο (που δεν έχει πάντως ακόμα δημοσιοποιηθεί), ενώ προ ημερών δημοσιεύθηκε η ΚΥΑ για την αδειοδότηση και λειτουργία πρατηρίων υδρογόνου.
Τέλος, με «χρηματοδοτικά καύσιμα» από το REPower EU επιδιώκεται να ξεκινήσει να εφαρμόζεται στην Ελλάδα η τεχνολογία της δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα, που σύμφωνα με αρμόδιες πηγές είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί ο στόχος του νέου ΕΣΕΚ για μείωση κατά 55% των εκπομπών CO2 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται να δοθούν 100 εκατ. ευρώ για έργα CCS στην Ελλάδα που προωθούν και την απανθρακοποίηση των βιομηχανιών (με το project της Energean στον Πρίνο που προορίζεται να λάβει χρηματοδότηση και από το Ταμείο Ανάκαμψης να εμφανίζεται ως το πιο ώριμο). Ταυτόχρονα, η δεύτερη μεταρρύθμιση που θα στηριχθεί χρηματοδοτικά είναι η ανάπτυξη του σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου για το CCS, οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές για το οποίο αναμένεται να αποκαλυφθούν σήμερα, στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης που διοργανώνει η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων ΕΔΕΥΕΠ που είναι ο αρμόδιος φορέας για την προώθηση του CCS στην Ελλάδα.