Η συνέχιση της πτωτικής τάσης στις διεθνείς αγορές φυσικού αερίου και πετρελαίου που εν πολλοίς οφείλεται στις καλές καιρικές συνθήκες και στη μεγάλη αποθήκευση φυσικού αερίου, αλλά και στην κατάσταση στην Κίνα και στους κινδύνους που εντοπίζονται για ύφεση τόσο στην κινεζική οικονομία αλλά και στις ΗΠΑ, πιθανόν να φέρουν παράπλευρες ωφέλειες στην Ελληνική οικονομία, που έχει μεν ως πρόβλεψη ανάπτυξη το 2023 αλλά παράλληλα ένεκα κι εκλογών κι ακρίβειας έχει και μεγάλες ανάγκες για μέτρα στήριξης.
Ο Υπουργός Οικονομικών
Στο φόντο αυτό για άλλη μια φορά, ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών το πρώτο τρίμηνο του έτους άφησε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταικούρας μιλώντας στο Real fm χθες. Επανέλαβε, ότι, ανάλογα με τον δημοσιονομικό χώρο, ο οποίος θα δημιουργηθεί και με γνώμονα την ανάγκη διασφάλισης της δημοσιονομικής ισορροπίας μπορεί να υπάρξουν και νέες κινήσεις.
“Αν η οικονομία κινείται όπως σήμερα, μπορούμε να επιστρέψουμε ακόμα περισσότερα στους πολίτες” δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών στον Realfm. Να σημειωθεί ότι με βάση όσα έχει αναφέρει το οικονομικό επιτελείο στο παρελθόν, κρίσιμοι, παράγοντες για το εύρος του δημοσιονομικού χώρου, είναι οι τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, καθώς από την πορεία τους θα εξαρτηθεί, εάν και ποια μέτρα θα ενεργοποιηθούν προς όφελος νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι ο προϋπολογισμός του 2023 έχει συνταχθεί με την πρόβλεψη ότι η μέση τιμή πετρελαίου θα είναι 95 δολάρια το βαρέλι και το πλαφόν που έχει μπει από την ΕΕ στο φυσικό αέριο είναι στα 180 ευρώ, σημείο περίπου που έχει μπει και ως αναφορά στον προϋπολογισμό ως έσχατο σενάριο. Ωστόσο αυτή τη στιγμή το πετρέλαιο διαμορφώνεται κοντά στα 80 με 81 δολάρια το βαρέλι, με μια μηνιαία πτώση περίπου 1,5%, ενώ για το φυσικό αέριο το ολλανδικό συμβόλαιο επόμενου μήνα βρίσκεται στα 71 - 72 ευρώ η κιλοβατώρα με την τιμή του αερίου να έχει πραγματοποιήσει βουτιά-ρεκόρ τον Δεκέμβριο, της τάξης του -46% περίπου, φέρνοντας ανάσες στο οικονομικό επιτελείο εν όψει των αποφάσεων για τις νέες επιδοτήσεις ρεύματος, αλλά και στο φόντο των ειλημμένων αποφάσεων για “κούρεμα” των επιδοτήσεων στα καύσιμα.
Βέβαια στο οικονομικό επιτελείο θα εξάγουν πιο ασφαλή συμπεράσματα για τη διαμόρφωση της πορείας των τιμών το επόμενο δίμηνο για να κάνουν τον λογαριασμό και να δουν πόσα από το αποθεματικό του 1 δισεκ. και ειδικά των 600 εκατ. που έχουν προβλεφθεί για ενεργειακές επιδοτήσεις μπορεί να αξιοποιηθούν άμεσα και ποια θα κρατηθούν για το β΄εξάμηνο, οπότε και υπάρχουν φόβοι για άνοδο τιμών.
Ανησυχία για το β΄ εξάμηνο
Άλλωστε οι ειδικοί της ενεργειακής αγοράς δεν έχουν κρύψει την έντονη ανησυχία τους ότι η κατάσταση ενδέχεται να επιδεινωθεί τον επόμενο χρόνο, λόγω των ελλείψεων φυσικού αερίου, οι οποίες πιθανότατα θα διαρκέσουν μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας.
Όπως αναφέρουν όλα δείχνουν πως η κατάσταση τον επόμενο χειμώνα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πόσο κρύος θα είναι ο Ιανουάριος, ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος. Εάν οι θερμοκρασίες παραμείνουν σε λογικά επίπεδα, τα νοικοκυριά δεν θα χρειαστούν τόσο πολύ ενέργεια για να θερμανθούν.
Αυτό, με τη σειρά του θα σηματοδοτήσει τη μερική μείωση των ευρωπαϊκών ενεργειακών αποθεμάτων. Όπως τονίζει στο Bloomberg ο αναλυτής της Investec, Μάρτιν Γιανγκ, πρόκειται να τεθούν σε λειτουργία νέα αιολικά πάρκα τα οποία θα συνδράμουν στην παροχή ενέργειας στο ευρωπαϊκό δίκτυο. Ωστόσο, ο αναλυτής σημειώνει ότι εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα για την επαναλειτουργία ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων μέσω καύσης άνθρακα ή χρήσης πυρηνικής ενέργειας.
Οι τιμές
Στο μεταξύ και σήμερα οι τιμές στην Αγορά της Επόμενης Μέρας του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας ήταν οι πιο υψηλές στην Ευρώπη. Συγεκριμένα, στα 218,19 ευρώ/MWh διαμορφώθηκε η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα 4/1/2023.
Η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώθηκε στα 362,31 ευρώ/MWh ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώθηκε στα 130 ευρώ/MWh. Η τιμή υποχώρησε κατά 19% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Η συνολική ζήτηση διαμορφώθηκε στις 270,90 GWh.
Στο ενεργειακό μείγμα ο λιγνίτης κατέχει 13,1%, το φυσικό αέριο 31,4% τα υδροηλεκτρικά 1,6% οι εισαγωγές 29,3% και οι ανανεώσιμες 20,4%. Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στις 3,942 MWh και οι εισαγωγές στις 39,744 MWh.
Στην Ευρώπη οι τιμές κινούνται για σήμερα σε επίπεδα που ξεκινούν από τα 58,94 ευρώ/ ΜWh και φτάνουν μέχρι τα 188,13 ευρώ/MWh στη Βουλγαρία.
Με βάση, δε, το δελτίο του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, στην εγχώρια αγορά Επόμενης Ημέρας η μέση τιμή για τον Δεκέμβριο ήταν στα 276,89 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ανεβασμένη συγκριτικά με τον Νοέμβριο κατά 21,5%, ενώ από τον Δεκέμβριο του 2021 σε άνοδο κατά 18%.
Σε σχέση με τις τιμές Δεκεμβρίου των υπόλοιπων αγορών ηλεκτρισμού της Ε.Ε., η χώρα μας έχει τη 2η ακριβότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πίσω μόνο από την Ιταλία και τη Μάλτα, όπου η τιμή το Δεκέμβριο ήταν στα 294,91 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Προφανώς αυτό επηρέασε, μαζί με τον καιρό, και έτσι επήλθε περαιτέρω μείωση στην κατανάλωση που σύμφωνα με το δελτίο του ΕΧΕ για τις αγοραπωλησίες ηλεκτρικής ενέργειας στην DAM έφτασαν κοντά στις 4.488 Γιγαβατώρες. Η μείωση συγκεκριμένα είναι στο 19% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021 ενώ ο όγκος συναλλαγών ήταν μειωμένος και σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022.
Τα αίτια για τις τιμές
Κύρια αιτία της εικόνας πάντως για τις τιμές είναι το ότι στην Ελλάδα οι παραγωγοί τιμολογούν με βάση τις τιμές αερίου του προηγούμενου μήνα, δηλαδή, του Νοεμβρίου κι έτσι δεν πέρασε στην αγορά ρεύματος η πτωτική τάση Δεκεμβρίου των τιμών αερίου, όπως συνέβη στην ΕΕ. Να σημειωθεί ότι η μέση τιμή του αερίου στην Ελλάδα ήταν το Δεκέμβριο στα 118,68 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, κάτι που αναμένεται να φανεί στην τιμή ρεύματος τον Ιανουάριο και βέβαια εάν συνεχιστεί ως τάση να “δώσει” χαμηλές τιμές λιανικής στους τιμοκαταλόγους που θα δώσουν οι πάροχοι στις 20/1 για τον Φεβρουάριο.
