Τα μέτρα που θέτει σε εφαρμογή κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του μεγάλου ζητήματος του ενεργειακού κόστους στην βιομηχανία παρουσίασε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων υλών Αλεξάνδρα Σδούκου μιλώντας σε σχετική εκδήλωση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας.
Πιο συγκεκριμένα, όπως ανέφερε η Γ.Γ. Ενέργειας μπαίνει σε τροχιά ο ενεργειακός συμψηφισμός για τη βιομηχανία καθώς μέσα στο 2022 θα ξεκινήσει η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης του σχετικού μηχανισμού που αναμένεται να αποτελέσει μια από τις δράσεις για την αντιμετώπιση του μεγάλου βάρους που φέρνει στον κλάδο η εκτόξευση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος.
Τι είναι ο ενεργειακός συμψηφισμός;
Να σημειωθεί ότι μέσα από τη διαδικασία του ενεργειακού συμψηφισμού οι βιομηχανίες θα μπορούν αφού προχωρήσουν σε σχετικές επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας εντός των εγκαταστάσεών τους κτλ θα μπορούν στη συνέχεια να αξιοποιούν την παραγόμενη ενέργεια για να καλύπτουν μέρος των ενεργειακών τους αναγκών και στη συνέχεια να πωλούν το όποιο πλεόνασμα στο δίκτυο.
Άλλα μέτρα
Επιπλέον, η Αλεξάνδρα Σδούκου προσέθεσε ότι για τη στήριξη της βιομηχανίας προβλέπεται ακόμη:
- Η αναστολή των χρεώσεων για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας μέχρι το Μάρτιο.
- Η αύξηση των πόρων για όσες παραγωγικές βιομηχανικές μονάδες που αντιμετωπίζουν ανταγωνισμό από τρίτες χώρες λόγω της ευρωπαϊκής κλιματικής πολιτικής («διαρροή άνθρακα»).
- Η παράταση του μέτρου της διακοψιμότητας που έχει ήδη τεθεί στην ΕΕ, κ.α.
Ειδικότερα, όπως σημείωσε η κ. Σδούκου η Ελληνική Κυβέρνηση έχει κοινοποιήσει αίτημα στην Κομισιόν για παράταση της διακοψιμότητας έως τον Ιούλιο του 2022. Τόνισε ότι αποτελεί μέτρο συμβατό με τις νέες κατευθυντήριες αρχές περί κρατικών ενισχύσεων που θα ισχύσουν από την αρχή του 2022..
Μάλιστα ανέφερε ότι η αρμόδια Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει, ήδη, αποστείλει στο υπουργείο επιστολή με σειρά τεχνικών ερωτημάτων στα οποία το ΥΠΕΝ θα πρέπει να απαντήσει, στέλνοντας διασαφηνίσεις.
Να σημειωθεί ότι ο μηχανισμός Δημοπρασιών Διακοπτόμενου Φορτίου (διακοψιμότητα) (μέσω του οποίου οι μεγάλοι καταναλωτές και ιδίως οι ενεργοβόρες βιομηχανίες μπορούν να συμβάλλουν στην διασφάλιση της ευστάθειας του ηλεκτρικού συστήματος και στην ασφάλεια εφοδιασμού των καταναλωτών) ίσχυε έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2021.
Το ΥΠΕΝ ζήτησε από την Κομισιόν την παράταση του έως τον Ιούλιο το 2022 τόσο λόγω της ενεργειακής κρίσης αλλά και της ανάγκης για διασφάλιση της επάρκειας.
Υπενθυμίζεται ότι στον μηχανισμό της διακοψιμότητας συμμετέχουν εγχώριες βιομηχανικές μονάδες με φορτίο πάνω από 3MW, οι οποίες, με την εγγραφή τους στο ειδικό Μητρώο Διακοπτόμενου Φορτίου του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), αποκτούν το δικαίωμα συμμετοχής σε σχετικές δημοπρασίες.
Στη συνέχεια συνάπτουν σύμβαση με τον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος σε περιόδους κρίσιμες για το ηλεκτρικό σύστημα δίνει εντολές περιορισμού της ισχύος.
Δύσκολη κατάσταση
Πάντως η Αλεξάνδρα Σδούκου πέρα από τη βιομηχανία και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει χαρακτήρισε δικαιολογημένη την γκρίνια από νοικοκυριά και επιχειρήσεις για την αύξηση του ενεργειακού κόστους καθώς όπως είπε οι τιμές διαμορφώνονται σε πρωτόγνωρα επίπεδα που δημιουργούν ανάγκη για δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σε υψηλούς τόνους η βιομηχανία
Μιλώντας πάντως στην ίδια εκδήλωση, ο πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας Αντώνης Κοντολέων, τόνισε ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανία έχει τετραπλασιαστεί, ενώ η τιμή του φυσικού αερίου πενταπλασιάστηκε με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους παραγωγής κατά 20 έως 40 % ανάλογα με τον κλάδο.
«Το υπερβάλλον κόστος ρεύματος που πληρώνουμε ανέρχεται σε 150 εκ. ευρώ το μήνα. Δαπάνη που αφορά όλες τις βιομηχανίες της μέσης τάσης», τόνισε χαρακτηριστικά ο Αντώνης Κοντολέων.
«Δεν μπορούμε ούτε να μετακυλίσουμε το κόστος αλλά ούτε και να το απορροφήσουμε. Αν το περάσουμε στην κατανάλωση θα χάσουμε σημαντικά μερίδια αγοράς και ιδίως στο εξωτερικό» συμπλήρωσε.
Επίσης έκανε λόγο για μια κρίση που θα κρατήσει για καιρό σημειώνοντας ότι στην καλύτερη περίπτωση οι τιμές θα αποκλιμακωθούν τον Απρίλιο χωρίς να αποκλείεται νέα άνοδος στη συνέχεια. Σημείωσε ακόμη ότι οι επιπτώσεις στην ελληνική βιομηχανία είναι δυσμενέστερες επειδή όπως είπε δεν υπάρχει ανταγωνισμός στην χονδρική αγορά σε αντίθεση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαΐκής Ένωσης.
«Στη Βόρεια Ευρώπη υπάρχει πληθώρα πηγών ηλεκτροπαραγωγής. Υπάρχουν τα πυρηνικά εργοστάσια, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, οι μονάδες φυσικού αερίου και άρα λειτουργεί ο ανταγωνισμός. Δίνεται η δυνατότητα της σύναψης διμερών συμβολαίων ενέργειας ανάμεσα στους παραγωγούς και τους καταναλωτές όπως επίσης και η ευχέρεια αντιστάθμισης κινδύνου (hedging)» σημείωσε αναφέροντας ότι τέτοιες διέξοδοι δεν προβλέπονται στην Ελλάδα.
«Οι μονάδες φυσικού αερίου εντάσσονται όλες στο σύστημα και έχουν συγκεκριμένο ρόλο. Δεν έχουμε τη δυνατότητα αντιστάθμισης καθώς δεν λειτουργεί ουσιαστικά η προθεσμιακή αγορά ενέργειας» συμπλήρωσε.
Ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ ζήτησε επίσης από την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να παρέμβει ώστε οι ενεργοβόρες βιομηχανίες να αποκτήσουν πρόσβαση στον αγωγό φυσικού αερίου TAP: «Έχουμε την πληροφορία ότι το αζέρικο αέριο είναι φθηνότερο. Και θέλουμε από το υπουργείο να μας στηρίξει για να αποκτήσουμε πρόσβαση».
Πλήγμα στα εργοστάσια
Ο Διευθυντής Ευρωπαϊκών και Ρυθμιστικών Θεμάτων της Μυτιληναίος Νίκος Κεραμίδας επεσήμανε την ανάγκη η ευρωπαϊκή πολιτική να μην είναι μονοδιάστατη ως προς την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά να λαμβάνει υπόψη και τις επιπτώσεις στο κόστος, την επάρκεια ενέργειας και την αυτάρκεια της ευρωπαϊκής ένωσης σε βιομηχανικά προϊόντα.
Όπως ανέφερε, με τις παρούσες συνθήκες η ευρωπαϊκή πολιτική επιδεινώνει την κλιματική κρίση καθώς η παραγωγή μεταφέρεται από την Ευρώπη σε τρίτες χώρες όπου οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι πολλαπλάσιες.
«Οι αποφάσεις και συζητήσεις της Ευρ. Επιτροπής από το 2019 λαμβάνουν υπόψη τους μονοσήμαντα το κλίμα. Δεν περιλαμβάνουν τις διαστάσεις της ενεργειακής επάρκειας, ευελιξίας και ασφάλειας εφοδιασμού αλλά και την πρόσβαση σε προσιτές τιμές» τόνισε ο κ. Κεραμίδας.
Έκανε λόγο για μια προβληματική κατάσταση λόγω της εξάρτησης της Ε.Ε. από το φυσικό αέριο, τη μη λειτουργία του Nord Stream 2 αλλά και τη σύνδεση των συμβολαίων φυσικού αερίου της Gazprom (με απόφαση της Κομισιόν) με τον Ολλανδικό βασικό δείκτη τιμών αερίου και όχι με τις τιμές στο αργό πετρέλαιο.
Ασύμφορη παραγωγή
Παράλληλα στάθηκε και στην εκτίναξη του κόστους των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που έχουν φτάσει τα 75 ευρώ ανά τόνο.
Επιπλέον, τόνισε ότι μεγάλες μονάδες μεταλλουργίας στην Ευρώπη έχουν οδηγηθεί σε διακοπή λειτουργίας καθώς η αύξηση του ενεργειακού κόστους έχει καταστήσει ασύμφορη την παραγωγή.
Ήδη, όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος της Mytilineos η βιομηχανία πρωτόχυτου αλουμινίου ALDEL στην Ολλανδία ανακοίνωσε ότι δεν θα ανοίξουν εργοστάσια της έως τα τέλη του 2022 με αποτέλεσμα 400 εργαζόμενοι να κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους.
Επίσης η Nyrstar στον κλάδο του ψευδάργυρου περιόρισε την παραγωγή της στην Ευρώπη σε τρία εργοστάσια.
Παράλληλα, η Glencore έκλεισε τρία εργοστάσια στην Ευρώπη, ενώ η Slovaco περιόρισε κατά 50% την παραγωγή της.
Κι όλα αυτά την ώρα, που όπως είπε ο κ. Κεραμίδας, η βιομηχανία αντιπροσωπεύει το 16% του ΑΕΠ της ηπείρου, δίνοντας 30 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και κάνοντας το 83% των ευρωπαϊκών εξαγωγών.
Παράλληλα ο κ. Κεραμίδας σημείωσε ότι υπάρχουν στο τραπέζι μια σειρά από προτάσεις που μπορεί να βοηθήσουν τη βιομηχανία να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση.
Ανέφερε χαρακτηριστικά την αξιοποίηση μιας πιο ευέλικτης προσέγγισης του πλαισίου κρατικών ενισχύσεων, όπως έγινε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην περίοδο του lockdown. Τη μείωση τελών και φόρων. Τη γρήγορη μείωση των ρυθμιζόμενων χρεώσεων και τη διακοψιμότητα και η ανάπτυξη της αγοράς των διμερών συμβολαίων.
