Σήμερα ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος κ. Ντομπρόβσκις επισκέπτεται την Ελλάδα όπου θα έχει συναντήσεις με μέλη της ελληνικής κυβέρνησης για να συζητήσει την υλοποίηση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και τις οικονομικές προοπτικές και τον καίριο ρόλο της Ελλάδας για την παροχή βοήθειας στους ανθρώπους που εγκαταλείπουν την Ουκρανία λόγω του πολέμου.
Σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου με τον Έλληνα πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη, που μεταδόθηκε ζωντανά στο Ebs, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος ανακοίνωσε την εκταμίευση της πρώτης πληρωμής ύψους 3,6 δισ. ευρώ (εξαιρουμένης της προχρηματοδότησης) για την Ελλάδα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία αποτελείται από 1,7 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και σχεδόν 1,9 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Οι πληρωμές που καταβάλλονται στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βασίζονται στις επιδόσεις και εξαρτώνται από την υλοποίηση από την Ελλάδα των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στο ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Στις 29 Δεκεμβρίου 2021 η Ελλάδα υπέβαλε στην Επιτροπή μια πρώτη αίτηση για πληρωμή 3,6 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία καλύπτει 15 ορόσημα.
Αυτά περιλαμβάνουν διάφορες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης, της ηλεκτρικής κινητικότητας, της διαχείρισης αποβλήτων, της αγοράς εργασίας, της φορολογίας, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, της υγειονομικής περίθαλψης, των δημόσιων συγκοινωνιών, καθώς και του συστήματος λογιστικών και λοιπών ελέγχων της Ελλάδας για την υλοποίηση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στις 28 Φεβρουαρίου 2022, η Επιτροπή εξέδωσε θετική προκαταρκτική αξιολόγηση της αίτησης πληρωμής της Ελλάδας. Η θετική γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής του Συμβουλίου σχετικά με την αίτηση πληρωμής άνοιξε τον δρόμο για την έκδοση τελικής απόφασης από την Επιτροπή σχετικά με την εκταμίευση των κονδυλίων.
Ο Hanh
«Σήμερα εκταμιεύτηκαν τα πρώτα 3,55 δις. από το Ταμείο Ανάκαμψης προς την Ελλάδα» σημείωσε και ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τον Οικονομικό Προγραμματισμό και τον Προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Johannes Hahn, στο πλαίσιο του 7ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται στους Δελφούς 6 - 9 Απριλίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κας κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε, «Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), θέλουμε να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ανθεκτικότητα των κρατών». Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Δεν πρέπει απλά να ανακάμψουμε, πρέπει να καταστήσουμε τις οικονομίες μας πιο ανθεκτικές και πιο ανταγωνιστικές».
Ειδικότερα, όσον αφορά την Ελλάδα ο Αυστριακός Επίτροπος τόνισε σχετικά με τα 3,55 δισεκατομμύρια, ότι τα 1,6 αφορούν σε Ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, ενώ το υπόλοιπο ποσό καλύπτεται από δανεισμό μέσω του RRF.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος ανέφερε επίσης ότι: «Αυτό που ζητάμε από την Ελλάδα είναι να γίνουν επενδύσεις σε ΑΠΕ, καθώς είναι ο μόνος τρόπος να ξεφύγουμε από ορυκτά καύσιμα καθώς και επενδύσεις στην αποδοτικότητα ενέργειας».
Τα προαπαιτούμενα
Με βάση ανακοίνωση του Υπ. Οικονομικών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολόγησε θετικά το σχετικό αίτημα, που απέστειλε ο αρμόδιος για την υλοποίηση του Ελληνικού Προγράμματος, Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, μετά από την εκπλήρωση των προβλεπόμενων 15 οροσήμων.
Από τα 15 ορόσημα τα 10 αφορούσαν μεταρρυθμίσεις κανονιστικού χαρακτήρα που υλοποιήθηκαν υπό το συντονισμό της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης που υπάγεται στον Υπουργό Επικρατείας, κ. ΆκηΣκέρτσο. Την υλοποίηση των οροσήμων παρακολουθεί η Ειδική Υπηρεσία του Ταμείου Ανάκαμψης, υπό τον Διοικητή της, κ. Νίκο Μαντζούφα, ενώ για τα ειδικότερα ορόσημα, που αφορούν κανονιστικές μεταρρυθμίσεις την ευθύνη έχει η Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης, υπό τον κ. Θανάση Κοντογιώργη.
Από τα 3,6 δισ. ευρώ, 1,72 δισ. ευρώ αφορούν στο σκέλος της μη επιστρεπτέας στήριξης του Ταμείου Ανάκαμψης (δηλαδή σε επιδοτήσεις) και 1,84 δισ. ευρώ, αντίστοιχα, στο σκέλος των δανείων.
Πριν από την Ελλάδα, μόλις δύο χώρες από τις 27 της ΕΕ έχουν λάβει την πρώτη δόση πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με βάση όσα ανέφερε το Υπ. Οικονομικών.
Βγαίνουν προκλήσεις για έργα 510 εκατ. ευρώ
Για, δε, τη σημερινή εκταμίευση, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης σημείωσε ότι: «Στη δύσκολη σημερινή εποχή, είναι μια αισιόδοξη είδηση ότι η χώρα μας πρωτοπορεί στην εφαρμογή του Εθνικού της Σχεδίου Ανάκαμψης “Ελλάδα 2.0” και αυτό αναγνωρίζεται από την Ευρώπη, που εκταμίευσε, σήμερα, 3,6 δισ. ευρώ προς τον ελληνικό προϋπολογισμό. Είναι ευτυχής συγκυρία ότι, την ίδια μέρα, βγαίνουν οι προσκλήσεις, ύψους 510 εκατ. ευρώ, του “Ελλάδα 2.0”, για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αγροτοδιατροφικού τομέα και τα συλλογικά αγροτικά σχήματα, γιατί φαίνεται, έμπρακτα, πως το Εθνικό μας Σχέδιο Ανάκαμψης ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας».
Στο πλαίσιο του ελληνικού Σχεδίου υπάρχουν προγράμματα, που έχουν, ήδη, ολοκληρωθεί, όπως η «Ψηφιακή Μέριμνα Ι», που αφορά στην αγορά, μέσω voucher, τεχνολογικού εξοπλισμού, με δικαιούχους πάνω από 500.000 μαθητές. Άλλα προγράμματα και έργα έχουν, ήδη, ξεκινήσει να υλοποιούνται, όπως το «Εξοικονομώ» για τα νοικοκυριά, το οποίο στον παρόντα κύκλο αναμένεται να ενισχύσει, για επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας, 100.000 νοικοκυριά, η ανακατασκευή του Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης και η Γραμμή Μεταφοράς του ΚΥΤ Κουμουνδούρου, που επιταχύνει την είσοδο φθηνών Ανανεώσιμων Πηγών στο ενεργειακό μας μίγμα, το «Ψηφιακή Μέριμνα ΙΙ», που αφορά στην αγορά τεχνολογικού εξοπλισμού για εκπαιδευτικούς και μαθητές πυρόπληκτων περιοχών, με 170.000 ωφελούμενους, ο αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος και η ίδρυση Εθνικού Κέντρου Διαχείρισης Κινδύνων Καταστροφών.
Τι έργα υλοποιούνται ή έρχονται;
Επιπλέον, σήμερα, δημοσιεύονται πέντε προσκλήσεις, για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα: «Πράσινος αγρο-τουρισμός», «Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων», «Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα», «Γενετική Βελτίωση ζώων» και «Αναδιάρθρωση καλλιεργειών».
Παράλληλα, ξεκινάει η υλοποίηση σειράς έργων, που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως:
1. Η Ηλεκτρική διασύνδεση Κυκλάδων (Δ’ φάση), για την οποία ολοκληρώνονται οι διαγωνιστικές διαδικασίες.
2. Τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια, όπου έχει ολοκληρωθεί ο πρώτος κύκλος διακηρύξεων.
3. Η προστασία των δασών, με την έναρξη καθαρισμού των δασών και τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών (πρόγραμμα Anti-Nero), μέσω προσκλήσεων από τα τοπικά δασαρχεία.
4. Η Ψηφιοποίηση αρχείου υποθηκοφυλακείων για το Εθνικό Κτηματολόγιο, για την οποία έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία.
5. Οι Στρατηγικές αστικές αναπλάσεις, όπου στο πλαίσιο της πρόσκλησης ολοκληρώνεται η υποβολή των προτάσεων από τους Δήμους.
6. Οι Μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, με τη σχετική πρόσκληση να είναι ενεργή (έως 30.4.2022), για την υποβολή προτάσεων από τους Δήμους.
7. Μεγάλα ψηφιακά έργα, που εκσυγχρονίζουν το Δημόσιο Τομέα, όπως το GOV_ERP - Σύζευξις ΙΙ και η Διαλειτουργικότητα, για τα οποία οι διαγωνιστικές διαδικασίες είναι σε προχωρημένο στάδιο.
8. Η ψηφιοποίηση των αρχείων του e-ΕΦΚΑ, η οποία αφορά στο ιστορικό των ασφαλισμένων και θα συνεισφέρει στην ταχύτερη απονομή των συντάξεων (βρίσκεται σε στάδιο διακήρυξης).
9. Τα Ερευνητικά Κέντρα, για τα οποία έχει εκδοθεί η πρόσκληση για την αναβάθμιση των δομών τους.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, χρηματοδοτεί, επίσης, πληθώρα προγραμμάτων και δράσεων, που απευθύνονται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα έχουν ενεργοποιηθεί οι εξής δράσεις:
1. Προσωπικός Βοηθός ΑμΕΑ: Έχει εκδοθεί η πρόσκληση και από 14.4.2022 ξεκινούν οι αιτήσεις των ΑμΕΑ για την επιλογή προσωπικού βοηθού.
2. Προγράμματα κατάρτισης νέας γενιάς για 80.000 ανέργους: Έχουν δρομολογηθεί και, ήδη, εκδόθηκε η πρόσκληση προς τους παρόχους κατάρτισης για την εγγραφή τους στο σχετικό μητρώο.
3. Η μεταρρύθμιση του συστήματος clawback και ο συμψηφισμός του με ερευνητικές και επενδυτικές δαπάνες: Έχει εκδοθεί η πρόσκληση προς τις δικαιούχους επιχειρήσεις.
Οι επόμενες προασκήσεις για έργα
Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να εκδοθούν προσκλήσεις για:
▪ Προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης ανέργων άνω των 45 ετών
▪ Αναβάθμιση του παραγωγικού εξοπλισμού και των υποδομών των μικρών και μεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων (Έξυπνη μεταποίηση)
▪ Δημιουργία - αναβάθμιση - εξυγίανση βιομηχανικών πάρκων
▪ Ψηφιακή αναβάθμιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
▪ Το «Εξοικονομώ» των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων
▪ Αντικατάσταση των ταξί με ηλεκτροκίνητα (πράσινα ταξί)
▪ Το «Φορτίζω παντού», που αφορά στη δημιουργία χιλιάδων, σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στη χώρα
▪ Το μεγάλο πρόγραμμα πρόληψης, με πρώτη δράση αυτή για τον καρκίνο του μαστού
Συνολικά, στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχουν ενταχθεί περισσότερα από 170 έργα, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 8,5 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, εκφράζεται υψηλό ενδιαφέρον από επιχειρήσεις για το δανειοδοτικό σκέλος του «Ελλάδα 2.0» (η πρώτη επένδυση ύψους 10 εκατ. ευρώ ανακοινώθηκε πριν λίγες μέρες και αφορά στην ελληνική μεταλλευτική βιομηχανία «Ελληνικοί Λευκόλιθοι»), στο οποίο συμμετέχουν εννέα πιστωτικά ιδρύματα (έξι εγχώρια, η ΕΑΤΕ και δύο διεθνή).
Τα ορόσημα που εκπληρώθηκαν ήταν:
▪ Ανακαίνιση κατοικιών (έναρξη πρώτου γύρου)
▪ Σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων (έναρξη ισχύος του νομικού πλαισίου)
▪ Ενεργειακή φτώχεια (έγκριση σχεδίου δράσης)
▪ Διαγωνισμός για την κατασκευή 13 ΠεριφερειακώνΚέντρων Επιχειρήσεων
Πολιτικής Προστασίας
▪ Έναρξη ισχύος της νομοθεσίας για τη διαχείριση των αποβλήτων
▪ Έναρξη ισχύος εργασιακού νόμου
▪ Έναρξη ισχύος νομοθεσίας για την οργανωτική μεταρρύθμιση του ΟΑΕΔ
▪ Έναρξη ισχύος νομοθεσίας για το clawback
▪ Πρόγραμμα κωδικοποίησης φορολογικής νομοθεσίας
▪ Νέα Δικαστικά Κτίρια (επιλέξιμα κτίρια)
▪ Νομοσχέδιο για την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων
▪ Επιχειρησιακές συμφωνίες με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα
▪ Δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής προσφορών για εμπορικές τράπεζες
▪ Έναρξη ισχύος της νόμιμης εντολής της ΕΔΕΛ και δημιουργία του
συστήματος διαχείρισης και ελέγχου
▪ Κατάρτιση χάρτη πορείας για τη μεταρρύθμιση των σιδηροδρόμων
Η πορεία του Ελλάδα 2.0 μέχρι σήμερα
▪ Το «Ελλάδα 2.0» ήταν το δεύτερο Εθνικό Σχέδιο που κατατέθηκε (27.4.2021) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το τρίτο που έλαβε τη θετική της αξιολόγηση (17.6.2021) και την έγκριση του ECOFIN (13.7.2021).
▪ Η προχρηματοδότηση, που εκταμιεύθηκε στις 9.8.2021, αντιστοιχεί στο 13% (3,96 δισ. ευρώ) των χρημάτων που αναλογούν στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
▪ Η Ελλάδα ήταν μεταξύ των πρώτων που υπέγραψαν (21.12.2021) με την Επιτροπή τις απαραίτητες Επιχειρησιακές Ρυθμίσεις και η τρίτη (μετά την Ισπανία και τη Γαλλία) που κατέθεσε (29.12.2021) το πρώτο αίτημα πληρωμής, τηρώντας το προβλεπόμενο -στις Επιχειρησιακές Ρυθμίσεις- χρονοδιάγραμμα.
▪ Στις 28.2.2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τη θετική, προκαταρκτική αξιολόγησή της, επί του πρώτου αιτήματος πληρωμής της Ελλάδας. Εκεί, αποτυπωνόταν η επιτυχής ολοκλήρωση από τη χώρα μας όλων των απαιτούμενων οροσήμων.
▪ Η εκταμίευση της πρώτης δόσης, στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0», έγινε, σήμερα, 8 Απριλίου 2022.
▪ Το δεύτερο αίτημα πληρωμής προγραμματίζεται να υποβληθεί μέσα στο καλοκαίρι, και η εκταμίευσή αναμένεται εντός του 2022.
