Η σημασία του πρωτογενούς τομέα στην οικονομία, την εφοδιαστική αλυσίδα και την κοινωνική δομή της Ελλάδας είναι αδιαμφισβήτητη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι αγρότισσες αγωνίζονται να αναγνωριστεί η συνεισφορά τους και να αποτυπωθεί θεσμικά η συμμετοχή τους σε όργανα και πολιτικές. Η Euractiv Ελλάδας μίλησε με την Υφυπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, κα Μαρία Συρεγγέλα, αρμόδια για την ατζέντα της ισότητας των φύλων, ώστε να διερευνήσει πώς αποτυπώνεται αυτή τη στιγμή η κατάσταση, με ποιους τρόπους ενισχύεται η γυναίκα επαγγελματίας αγρότισσα και ποια εργαλεία έχει στη διάθεσή της ώστε να απαντήσει στις προκλήσεις ενός εξαιρετικά απαιτητικού κλάδου.
Ένας από τους κύριους στόχους της νέας Ευρωπαϊκής Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι η επίτευξη ισότητας στον αγροτικό τομέα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Έχουν καταφέρει οι Ελληνίδες αγρότισσες να κατακτήσουν την ισότητα;
Στην Ελλάδα οι γυναίκες συμμετέχουν ενεργητικά στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας. Οι αγρότισσες καλούνται να ανταποκριθούν σε πολλαπλούς ρόλους και παρά την πρόοδο που έχουμε κάνει τα τελευταία χρόνια στο θέμα της ισότητας, στο πλαίσιο των ελληνικών αγροτικών νοικοκυριών και εκμεταλλεύσεων, εξακολουθούν να υπάρχουν έμφυλες ανισότητες. Πολλές αγρότισσες εξακολουθούν να βρίσκονται υπό καθεστώς οικονομικής εξάρτησης, ενώ αισθητή είναι η απουσία των γυναικών από τα όργανα των αγροτικών συλλογικών οργανώσεων.
Επίσης οι αγρότισσες έρχονται αντιμέτωπες με το φαινόμενο της «αφανούς απασχόλησης». Μπορεί να εργάζονται στον ίδιο βαθμό με τους υπόλοιπους εργαζόμενους στις αγροτικές επιχειρήσεις και να σηκώνουν και τα βάρη της οικιακής εργασίας, ωστόσο τις περισσότερες φορές καταγράφονται ως «βοηθοί» των συζύγων τους.
Εμείς θέλουμε να καταρρίψουμε τις στερεοτυπικές αντιλήψεις και στον αγροτικό τομέα και αγωνιζόμαστε γι’ αυτό. Είμαστε δίπλα στις γυναίκες που με δύναμη, πείσμα και επιμονή διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Σχεδιάζουμε και υλοποιούμε πολιτικές και δράσεις για να στηρίξουμε τις γυναίκες που έχουν αποδείξει ότι μπορούν να αναλάβουν αποτελεσματικά και με επιτυχία τους πολύπλευρους ρόλους τους.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2019) για την επαγγελματική θέση των αγροτών γυναικών της Ευρώπης, η ανεργία των γυναικών της Ελληνικής υπαίθρου είναι η υψηλότερη ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ. Πώς είναι δυνατό να καταπολεμηθεί το φαινόμενο;
Ένας από τους βασικούς στόχους του εθνικού στρατηγικού σχεδίου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που έχει αρχίσει να υλοποιείται από τις αρχές του 2023, είναι η προώθηση της απασχόλησης, της ανάπτυξης, της ισότητας των φύλων, της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται μέσω της εφαρμογής των τοπικών στρατηγικών (LEADER).
Το LEADER προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, αντιμετωπίζοντας τα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Θέλουμε να στηρίξουμε την ανάπτυξη των τοπικών επιχειρήσεων αλλά και να ενισχύσουμε δημόσιες υποδομές και επενδύσεις για την εξυπηρέτηση των τοπικών πληθυσμών. Επίσης, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη συνεργατικών δράσεων και πρωτοβουλιών με κοινωνική και περιβαλλοντική διάσταση.
Επιπλέον, μέσω της εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων υπάρχει στενή συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων με όλα τα Υπουργεία, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές και τις δράσεις τους. Η εφαρμογή του gender mainstreaming έχει αποδειχθεί ότι βοηθά να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες και διαφορετικές ανάγκες των φύλων σε κάθε τομέα πολιτικής και συμβάλλει στη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων που παράγονται σε κάθε τομέα πολιτικής.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει σχετική νομοθεσία την οποία το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προσπαθεί να εφαρμόσει στην πράξη και μάλιστα έχει λάβει και τεχνογνωσία από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το λόγο αυτό. Μάλιστα το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και η ΓΓΔΟΠΙΦ που είναι η αρμόδια αρχή για την εφαρμογή εργαλείων που συμβάλλουν στην προαγωγή της αρχής της ισότητας των φύλων, σχεδιάζουν και υλοποιούν, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δράσεις που στόχο έχουν τη μείωση της γυναικείας ανεργίας στην ύπαιθρο και την ουσιαστική στήριξη των γυναικών που θέλουν να ασχοληθούν με τον αγροτικό τομέα.
Πόσο σημαντική θεωρείτε την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας της υπαίθρου και τι έχει γίνει για τη στήριξή της;
Η σημερινή κυβέρνηση στηρίζει τη γυναικεία επιχειρηματικότητα σε όλους τους τομείς. Χρηματοδοτούνται προγράμματα γυναικείας επιχειρηματικότητας μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υιοθετεί μέτρα και δράσεις για την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας στον πρωτογενή τομέα αλλά και στους διαφορετικούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας των αγροτικών περιοχών. Πρόκειται για πολιτικές που στοχεύουν στην τόνωση της γυναικείας απασχόλησης, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, αξιοποιώντας νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, νέους μηχανισμούς και νέα πρότυπα ανάπτυξης.
Η ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών στον πρωτογενή τομέα υλοποιείται μέσω των μέτρων εκκίνησης επιχειρηματικής δραστηριότητας (το μέτρο των νέων γεωργών), μέσω των επενδυτικών μέτρων για τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και μέσω των ευκαιριών που προσφέρουν οι επενδύσεις από συλλογικά σχήματα καθώς και ο συνεργατισμός στον τομέα της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων.
Νέες προοπτικές για την προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας δημιουργεί και η πολυλειτουργικότητα του αγροτικού χώρου. Η πολυαπασχόληση και η διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας αποτελούν βασικές προτεραιότητες της πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη και την απασχόληση στις αγροτικές περιοχές, ενώ πρωτοβουλίες, όπως αυτή του LEADER, έχουν ως βασικό στόχο τη συνολικότερη βελτίωση μέσω ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων του επιπέδου διαβίωσης στις αγροτικές περιοχές, ώστε να αυξηθεί η ελκυστικότητα της υπαίθρου και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις παραμονής των νέων και των γυναικών στο τόπο τους.
Την ίδια ώρα σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας προσφέρει και η λεγόμενη πράσινη οικονομία, ενώ κλείνοντας, θέλω να τονίσω ότι οι πολιτικές στήριξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στις αγροτικές περιοχές δεν είναι αποσπασματικές, αλλά συνιστούν μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική που έχει να κάνει όχι μόνο με τον πρωτογενή τομέα αλλά με τη συνολικότερη οικονομική και κοινωνική δομή και οργάνωση της υπαίθρου.
Πηγή: euractiv.gr
