Η βιολογική παραγωγή έχει τεθεί στο επίκεντρο του στρατηγικού σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της Γαλλίας – αλλά παρά την περιβαλλοντική πρόοδο που έχει σημειωθεί, οι επικριτές έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα του σχεδίου να ανταποκριθεί στους στόχους της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η Γαλλία είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαίος δικαιούχος της ΚΑΠ, που προβλέπεται να λάβει 45,2 δισεκατομμύρια ευρώ για πέντε χρόνια, πάνω από το ένα δέκατο του συνολικού προϋπολογισμού της ΚΓΠ ύψους 400 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Στις 31 Αυγούστου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε επίσημα το σχεδόν 1.000 σελίδων Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο (ΕΣΣ) της Γαλλίας.
Μέσω αυτών των σχεδίων, τα κράτη μέλη καθορίζουν ένα εξατομικευμένο σχέδιο δράσης για το πώς σκοπεύουν να επιτύχουν τους εννέα στόχους της μεταρρύθμισης της ΚΑΠ, η οποία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2023.
Για τη γαλλική κυβέρνηση, η έγκριση αυτή «είναι το αποτέλεσμα τριών ετών εντατικής εργασίας, που διεξήχθη από το κράτος και τις περιφέρειες, σε στενή διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς και την κοινωνία των πολιτών».
Ανατίμηση της βιολογικής γεωργίας
Ένα βασικό νέο χαρακτηριστικό της μεταρρυθμισμένης ΚΑΠ είναι η αντικατάσταση των πράσινων άμεσων ενισχύσεων με τα λεγόμενα «οικολογικά καθεστώτα», τα οποία προσφέρουν πρόσθετη χρηματοδότηση στους γεωργούς για την εφαρμογή ορισμένων φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών.
Ειδικότερα, το σχέδιο αποσκοπεί στην ενίσχυση της αξίας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που είναι πιστοποιημένες ως βιολογικές.
Τον Απρίλιο, η Επιτροπή προέτρεψε τη Γαλλία να αυξήσει τις περιβαλλοντικές φιλοδοξίες του ΕΣΣ της, κάνοντας σαφέστερη διάκριση μεταξύ της βιολογικής πιστοποίησης και του γαλλικού σήματος Haute Valeur Environnementale («Υψηλή Περιβαλλοντική Αξία», γνωστό ως HVE), το οποίο έχει λιγότερο αυστηρές απαιτήσεις.
Σε απάντηση, οι Γάλλοι αύξησαν τις ενισχύσεις για τη βιολογική γεωργία, πράγμα που σημαίνει ότι οι βιοκαλλιεργητές περιμένουν να λάβουν 30 ευρώ περισσότερα ανά εκτάριο ετησίως από ό,τι οι αγρότες της HVE.
Εν τω μεταξύ, η ανατροφοδότηση ώθησε επίσης την κυβέρνηση σε μια δέσμευση να αυξήσει τις πράσινες φιλοδοξίες του σήματος HVE, εισάγοντας νέες και πιο απαιτητικές προδιαγραφές HVE μέχρι τον Ιανουάριο του 2023.
Ενώ η Γαλλική Εθνική Ομοσπονδία Βιολογικής Γεωργίας (Fédération Nationale d’Agriculture Biologique, FNAB) είναι «ικανοποιημένη» με αυτή την ανατίμηση της βιολογικής γεωργίας, για τη συλλογικότητα Pour une autre PAC («Για μια άλλη Κοινή Αγροτική Πολιτική»), «η αναθεώρηση των προδιαγραφών HVE παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεπαρκής για να δικαιολογήσει ανατίμησή της».
Παρέκκλιση για την αμειψισπορά
Έπειτα από μακρά αντιπαράθεση με την Επιτροπή, η Γαλλία αποδέχθηκε τελικά την ιδέα της επιβολής της αμειψισποράς καθώς και της διαφοροποίησης των ποικιλιών καλλιεργειών από το 2023, στο πλαίσιο του ΕΣΣ της.
Σκοπός της αμειψισποράς είναι η προώθηση της βιοποικιλότητας και η μείωση της χρήσης λιπασμάτων.
Όμως, προκειμένου να ενισχυθεί η παραγωγή λόγω των προβλημάτων εφοδιασμού που προέκυψαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι Βρυξέλλες χορήγησαν παρεκκλίσεις, τις οποίες η Γαλλία έσπευσε να αποδεχθεί.
Έτσι, το 2023, οι αγρότες δεν θα είναι υποχρεωμένοι να εναλλάσσουν τις καλλιέργειες από το ένα έτος στο άλλο σε τουλάχιστον 35% της καλλιεργούμενης έκτασης, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί. Αντίθετα, αυτό θα ισχύει μόνο από το 2025.
Οι παρεκκλίσεις ισχύουν επίσης για την αγρανάπαυση, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καλλιέργεια καλλιεργειών προς ανθρώπινη κατανάλωση.
Περιβαλλοντική πρόοδος
Σύμφωνα με την ευρωβουλευτή Anne Sander, «έχουν γίνει προσπάθειες» στο περιβαλλοντικό μέτωπο.
Μιλώντας σε διαδικτυακό σεμινάριο για το γαλλικό ΕΣΣ την Τετάρτη (7 Σεπτεμβρίου), η Sander αναφέρθηκε στην πολιτική του οικολογικού προγράμματος, καθώς και στην πολιτική αγροτικής ανάπτυξης της ΚΑΠ, η οποία προβλέπει ότι το 35% των παρεχόμενων ενισχύσεων πρέπει να συνδέεται με πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον.
«Για τα οπωροκηπευτικά, στα επιχειρησιακά προγράμματα, τουλάχιστον το 15% των πληρωμών εξαρτάται από περιβαλλοντικά μέτρα, και το 5% για τα εθνικά προγράμματα οίνου», πρόσθεσε ο Sander, ο οποίος είναι μέλος της επιτροπής γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ωστόσο, άλλοι είναι λιγότερο ικανοποιημένοι με την πράσινη πρόοδο που προβλέπεται στο σχέδιο.
Ενώ η συλλογικότητα Pour une autre PAC παραδέχθηκε ότι το σχέδιο είναι «λίγο καλύτερο» από ό,τι είχε αρχικά σχεδιαστεί, εξακολουθούν να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι «δεν θα μπορέσει να επιτύχει τους στόχους της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας ή της εθνικής στρατηγικής για τις χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα».
«Δεν θα μπορέσει επίσης να εξασφαλίσει την ανθεκτικότητα της γαλλικής γεωργίας σε γεωπολιτικούς, οικονομικούς ή κλιματικούς κλυδωνισμούς», προσθέτουν.
Το γεωργικό στοιχείο της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, η στρατηγική Farm to Fork, στοχεύει στη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά το ήμισυ, της χρήσης αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία κατά 20% και στην αφιέρωση του 25% της καλλιεργούμενης γης στη βιολογική γεωργία. Η Εθνική Στρατηγική για τις χαμηλές εκπομπές άνθρακα, όπως και η Πράσινη Συμφωνία, στοχεύει στην επίτευξη ουδετερότητας ως προς τον άνθρακα έως το 2050.
«Τα κράτη μέλη έχουν μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών για την εφαρμογή αγροπεριβαλλοντικών μέτρων και παραδόξως, έχουμε μικρή επιρροή στα εθνικά κοινοβούλια όσον αφορά αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές», δήλωσε ο βουλευτής Dominique Potier, βιολογικός συνεταιριστικός αγρότης στο Lay-Saint-Rémy (Meurthe-et-Moselle), κατά τη διάρκεια του διαδικτυακού σεμιναρίου για το γαλλικό ΕΣΣ.
Ο Sander, ο οποίος συμμετείχε στην ανάπτυξη της ΚΑΠ, υπογράμμισε τη δυσκολία της ενσωμάτωσης όλων αυτών των στόχων.
Η νέα μεταρρύθμιση της ΚΑΠ προβλέπει ότι τα ΕΣΣ μπορούν να αναθεωρούνται ετησίως – για πρώτη φορά – προκειμένου να ενσωματώνεται, εάν είναι απαραίτητο, η μελλοντική δεσμευτική νομοθεσία της Πράσινης Συμφωνίας.
Πηγή: euractiv.gr
