Τον δρόμο που έχουν ακολουθήσει πολλές δυναμικές ελληνικές εταιρείες που συμμετέχουν στο εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης, επιχειρεί να ακολουθήσει και το υπουργείο Οικονομικών.
Όπως ανακοίνωσε χτες ο Χρ. Σταικούρας, εξετάζεται η έκδοση πράσινου ομολόγου για την χρηματοδότηση της πράσινης και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, όπως έχουν κάνει ήδη ευρωπαικές χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Σλοβενία.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΥΠΟΙΚ, η πρώτη έκδοση ενός τέτοιου κρατικού τίτλου θα αποτελέσει μέρος της εκδοτικής στρατηγικής του ελληνικού δημοσίου για το επόμενο έτος. Κι αυτό, διότι το δανειακό πρόγραμμα της φετινής χρονιάς έχει ολοκληρωθεί, κατά το μεγαλύτερο μέρος του.
Πρώτο βήμα για την έκδοση του πράσινου ομολόγου, σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, αποτελεί η δημιουργία του κατάλληλο πλαισίου έκδοσης.
Τα έσοδα από τις συγκεκριμένες εκδόσεις χρησιμοποιούνται για έργα, δράσεις και προγράμματα του ελληνικού δημοσίου με αποκλειστικό προσανατολισμό την πράσινη και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν δηλαδή για να καλύψουν τρύπες, να αναχρηματοδοτήσουν άλλα χρέη ή να πληρώσουν τρέχοντες μισθούς και συντάξεις κ.λπ.
Ο κίνδυνος
Ο μεγάλος κίνδυνος από αυτά τα ομόλογα, είναι να μην ευοδωθούν οι επενδύσεις για τις οποίες προορίζονται τα χρήματα που αντλήθηκαν. Τυχόν υπαναχώρηση από τους διακηρυγμένους σκοπούς χρηματοδότησης ενδεχομένως να πλήξει βαριά την αξιοπιστία και το κύρος του εκδότη. Στην περίπτωση της Ελλάδας θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστιο πισωγύρισμα για την αξιοπιστία της στις αγορές.
Με λίγα λόγια, οι «πράσινοι» στόχοι πρέπει να είναι διασφαλισμένοι και σίγουροι. Σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο στην Ελλάδα ακόμα και σοβαρά projectsδεν είναι πάντα αυτονόητο ότι θα ευδοκιμήσουν. Επί παραδείγματι, αν για να κλείσουν χωματερές και να ανοίξουν εργοστάσια ανακύκλωσης χρειάζονταν π.χ. 4-5 δισ. ευρώ, ο εθνικός στόχος ίσως σκάλωνε σε αντιδράσεις τοπικών παραγόντων, προσφυγές, πολιτικές αλλαγές κ.λ
Τα εταιρικά πράσινα ομόλογα
Τα πράσινα ομόλογα είναι χρεόγραφα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την χρηματοδότηση ή αναχρηματοδότηση έργων με θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και το κλίμα.
Εκδίδονται από εταιρείες, οργανισμούς, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και κυβερνήσεις και έχουν συγκεκριμένη διάρκεια, ενώ οι εκδότες διασφαλίζουν ότι τα έσοδα διατίθενται σε πράσινα έργα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής, από πλευράς Ελλάδας, μόνο ορισμένες επιχειρήσεις -όπως για παράδειγμα η Mytilineos, η Τέρνα Ενεργειακή και η ΔΕΗ- έχουν βγει στην αγορά των πράσινων ή βιώσιμων ομολόγων.
Οι προοπτικές των «πράσινων» ομολόγων διαφάνηκαν για τις ελληνικές εταιρείες ήδη από το 2019, και με την πρώτη στη χώρα μας έκδοση τότε πιστοποιημένου χρεόγραφου από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή. Έτσι, τη στιγμή που η εταιρεία ζητούσε κεφάλαια 150 εκατ. ευρώ, οι προσφορές από ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές άγγιξαν τα 684 εκατ. ευρώ, υπερκαλύπτοντας κατά πάνω από 4,5 φορές το ποσό της έκδοσης, με το επιτόκιο να διαμορφώνεται τελικά στο 2,6%.
Πολύ πιο πρόσφατα, τα δύο ρεκόρ του «πράσινου» ομολόγου της Mytilineos κατέδειξαν την αυξανόμενη στήριξη των επενδυτών στις επενδύσεις μηδενικών ρύπων. Έτσι, η εταιρεία άντλησε 500 εκατ. ευρώ.
Εντός του έτους η ΔΕΗ «άνοιξε την πόρτα» και των ομολόγων με «ρήτρα αειφορίας», για τις επιχειρήσεις που δεν ανήκουν στην επενδυτική βαθμίδα. Κι αυτό γιατί με τη δέσμευση για μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 40% έως το τέλος του 2022, συγκριτικά με το 2019, κατάφέρε να αντλήσει σημαντικά κεφάλαια από δύο εκδόσεις άνω του 1 δισ. ευρώ.
