Η τοπική διοίκηση αλλά και κύρια οι κεντρικές πολιτικές αποφάσεις αποτελούν βασικούς μοχλούς προώθησης της ενεργειακής δημοκρατίας όπως είπε ο Δήμαρχος Αθηναίων και καθηγητής του ΕΜΠ Χάρης Δούκας, μιλώντας στην εκδήλωση με θέμα τη«Δίκαιη ενεργειακή μετάβαση και κατανομή του ηλεκτρικού χώρου στην Κρήτη» που διοργανώθηκε στο Ηράκλειο.
Στην τοποθέτησή του, κι αναφερόμενος στη συλλογική αξιοποίηση της ενέργειας μέσω ενεργειακών κοινοτήτων ευρείας βάσης κ. Δούκας τόνισε ότι: «Η τοπική αυτοδιοίκηση τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ της συλλογικής αξιοποίησης της ενέργειας μέσω ενεργειακών κοινοτήτων ευρείας βάσης».
Επεσήμανε, δε, «είναι πλέον ζήτημα κεντρικής πολιτικής απόφασης, να δοθεί ισχυρό ποσοστό πάνω από 50% του ηλεκτρικού χώρου στους πολίτες, είτε με συμψηφισμό από υφιστάμενα έργα ή με ισχυρές περικοπές στα giga-έργα ώστε να μπορούμε να μιλάμε για δίκαιη κατανομή και ενεργειακή δημοκρατία».
Κλείνοντας την ομιλία του είπε ότι με την επένδυση σε συλλογικές πρωτοβουλίες και μέσω της δυναμικής που έχουν αναπτύξει οι Ενεργειακές Κοινότητες ευρείας βάσης, οι φυσικές πηγές ενέργειας της Κρήτης θα πρέπει να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να κατανεμηθούν χωρικά ανάλογα, προσφέροντας το μέγιστο όφελος στην τοπική κοινωνία. Διοργανωτές της εκδήλωσης ήταν η Περιφέρεια Κρήτης, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κρήτης, η Μινώα Ενεργειακή Κοινότητα, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Τμήμα Ανατολικής & Δυτικής Κρήτης, το Εμπορικό-Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ηρακλείου, η Δέσμη Ενεργειακών Κοινοτήτων Ελλάδας, το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Τμήμα Ανατολικής Κρήτης, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Παράρτημα Κρήτης και η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης.
Πρωτοπορία στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας
Να σημειωθεί ότι μία από τις πρώτες δράσεις του Δημάρχου ήταν η ίδρυση του γραφείου αντιμετώπισης ενεργειακής φτώχειας, με σκοπό να χαρτογραφήσει τα ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά της Αθήνας και να περιορίσει το φαινόμενο. (https://gaef.developathens.gr)
Συγκεκριμένα ο Δήμος Αθηναίων, πρωτοπορώντας σε θέματα κοινωνικής πολιτικής, έλαβε μια σημαντική πρωτοβουλία για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών σε συνεργασία με το γραφείο αυτό. Σε μια προσπάθεια να ελαφρύνει τα οικονομικά βάρη των ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών (μεταξύ άλλων ευάλωτων νοικοκυριών, όπως άτομα με αναπηρία άνω του 80%, μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνες και τρίτεκνες οικογένειες), προχώρησε στην πλήρη απαλλαγή από τα τέλη καθαριότητας και φωτισμού. Πρόκειται για τον πρώτο δήμο στην Ευρώπη που εισήγαγε μηδενικούς δημοτικούς φόρους για τα ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά, προσελκύοντας το ενδιαφέρον κορυφαίων ευρωπαϊκών φορέων που ασχολούνται με την αστική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Υπενθυμίζεται ότι το Σύμφωνο των Δημάρχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναγνωρίσει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία ως πρότυπο επιτυχίας, υπογραμμίζοντας τον πρωτοποριακό ρόλο του Δήμου Αθηναίων στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. (https://eu-mayors.ec.europa.eu/en/athens-leads-efforts-to-mitigate-energy-poverty-by-introducing-municipal-tax-exemptions)
Αντίστοιχα, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και από την Ευρωπαϊκή Αποστολή «Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις» (μέσω του προγράμματος NetZero Cities).
Η συγκεκριμένη αποστολή υποστηρίζει τον μετασχηματισμό ευρωπαϊκών πόλεων προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2030. (https://netzerocities.eu/2024/12/16/a-blueprint-for-european-cities-athens-announces-new-initiative-to-tackle-energy-poverty/ )
Η συγκεκριμένη δράση του Δημάρχου όπως αναφέρουν πηγές κοντά στο Δήμο, έχει ήδη προσελκύσει την προσοχή από πολλά δίκτυα πόλεων, τα οποία εξετάζουν τρόπους προώθησης και εφαρμογής παρόμοιων πολιτικών στις δικές τους πόλεις-μέλη, διευρύνοντας το αποτύπωμα της Αθήνας ως πρότυπο κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευαισθησία.
