Στην πορεία και στις δυσκολίες της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, ΑΔΜΗΕ Μανούσος Μανουσάκης στα πλαίσια του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών με τίτλο "Η Ελλάδα Μετά VIIΙ: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς".
Ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε στον γεωστρατηγικό ρόλο των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αλλά και στο επόμενο μεγάλο επενδυτικό στοίχημα του ΑΔΜΗΕ, στα data centers.
Η ηλεκτρική διασύνδεση με την Κύπρο
Όπως εξήγησε ο κ. Μανουσάκης, κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, η Κύπρος είναι η τελευταία χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη στο ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρισμού και πρέπει να συνδεθεί για πολλούς λόγους: Πέρα από το πολιτικό ανήκειν υπάρχει και το θέμα της κοινωνικής ευημερίας σημείωσε.
Υπενθύμισε ότι ο ΑΔΜΗΕ ξεκίνησε να ασχολείται με το έργο από το 2021, ως τεχνικός σύμβουλος του τότε φορέα υλοποίησης, ενώ από τον Οκτώβριο του 2023 ανέλαβε ως φορέας υλοποίησης του έργου.
«Οφείλω να πω ότι από όταν αναλάβαμε το έργο και εμείς αλλά και η ελληνική κυβέρνηση, γνωρίζαμε πάρα πολύ καλά ότι δεν θα επρόκειτο για έναν περίπατο στον κήπο» είπε χαρακτηριστικά. «Ξέραμε πάρα πολύ καλά ότι η Τουρκία δεν θα μας δώσει συγχαρητήρια για το γεγονός ότι θέλουμε να διασυνδέσουμε την Κύπρο με το ευρωπαϊκό σύστημα, αλλά συγκεκριμένα με την Ελλάδα» τόνισε.
Ανέφερε επίσης ότι έχουν κατασκευαστεί ήδη 160 km καλωδίου, τα οποία είναι έτοιμα προς χρήση, ενώ συμπλήρωσε ότι έχουν ολοκληρωθεί εν πολλοίς οι έρευνες βυθού στα χωρικά ύδατα Ελλάδος και Κύπρου.
Μάλιστα ο κ. Μανουσάκης προχώρησε σε διευκρινίσεις για τα γεγονότα της Κάσου: Το πλοίο προχώρησε στα διεθνή ύδατα μετά από άδεια που έλαβε από τις ελληνικές αρχές. Μετέπειτα και ενώ το πλοίο για αρκετή ώρα έπλεε στα διεθνή ύδατα εκδόθηκε άδεια από τις τουρκικές αρχές και όχι το αντίθετο όπως θέλει να παρουσιάζει η Τουρκία
"Μετά τα γεγονότα, η δική μας αρμοδιότητα δεν ήταν συνολικά η προώθηση του έργου, καθώς το ζήτημα έγινε εθνικό και προφανώς είναι ένα θέμα εξωτερικής πολιτικής" είπε χαρακτηριστικά.
Σε κάθε περίπτωση τόνισε ότι υπάρχει βούληση και γίνονται πολλές προσπάθειες να συνεχιστεί το έργο και πρότεινε το θέμα να μη συζητείται το θέμα στη δημόσια σφαίρα με οξύτητα καθώς είναι σημαντικό εθνικό θέμα για την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και για το Ισραήλ. Όπως εξήγησε το Ισραήλ έχει ενεργειακό πρόβλημα που εν μέσω κλιματικής κρίσης αντιμετωπίζει προβλήματα ενεργειακής επάρκειας. Για το Ισραήλ το έργο αυτό είναι ένα ζήτημα επάρκειας ηλεκτρισμού, ανέφερε: «Χρειάζεται δηλαδή μία επιπλέον πηγή, ούτως ώστε σε περιόδους που θα έχει έκτακτη μείωση της ενέργειας που μπορεί να διαθέσει για την κατανάλωσή του ,να έχει μία εναλλακτική πηγή ενέργειας»
Ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ υπογράμμισε επίσης ότι η «ελληνική κυβέρνηση εργάζεται εντατικά προς την κατεύθυνση του να συνεχιστεί το έργο», επισημαίνοντας ότι αυτό θα «ενισχύσει τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
"Αναμένουμε να δούμε τι θα γίνει με το έργο, περιμένουμε τις αποφάσεις. Είμαι βέβαιος ότι η Ελληνική Κυβέρνηση θα προστατεύσει τον ΑΔΜΗΕ και ό,τι έχει γίνει μέχρι τώρα έχει γίνει σε απόλυτη συνεννόηση μαζί της" είπε.
Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών
Ο κ. Μανουσάκης ερωτήθηκε και για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ με τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου με το ηπειρωτικό σύστημα.
«Είναι νομίζω πολύ σημαντικό για την Ελλάδα να διασφαλιστεί η επιτυχής διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων. Να σας πω ενημερωτικά ότι είμαστε σε ένα πολύ ώριμο στάδιο για τα καλωδιακά συστήματα του Βορειοανατολικού Αιγαίου και της διασύνδεσης της Κω με όλα τα υπόλοιπα νησιά των Δωδεκανήσων και το επόμενο διάστημα θα προχωρήσουμε και στον διαγωνισμό», είπε.
Αναφέρθηκε επίσης στη μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική: «Ελπίζω ότι το καλοκαίρι θα είμαστε σε θέση να ρέει ρεύμα από την Αττική προς την Κρήτη και βεβαίως έχουμε διασυνδέσει την Κρήτη με την Πελοπόννησο από το 2021, πράγμα το οποίο συνδράμει ιδιαίτερα στην επάρκεια ηλεκτρισμού για τη νήσο της Κρήτης».
Η διασύνδεση με την Ιταλία
Ο κ. Μανουσάκης μίλησε επίσης για τη δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση συνεχούς ρεύματος μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας: «Η πρώτη τέθηκε σε λειτουργία το 2000, όμως εδώ και τα τελευταία χρόνια είναι συνεχώς γεμάτη».
Αναφερόμενος ηλεκτρική διασύνδεση με την Ιταλία τόνισε και την υποβολή αιτήματος για την ένταξη της νέας ηλεκτρικής διασύνδεσης στον 2ο Ενωσιακό Κατάλογο Έργων Αμοιβαίου και Κοινού Ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (PCI/PMI) στην οποία προχωρούν από κοινού ο ΑΔΜΗΕ και ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς της Ιταλίας (Terna), στο πλαίσιο της παρουσίασης των υποψήφιων έργων PCI/PMI που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 20 Μαρτίου 2025.
Το στοίχημα των data centers
Ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε στη συνέχεια στα data centers: «Προσπαθούμε να εμπλακούμε σε αυτές τις επενδύσεις», είπε, τονίζοντας ότι συντελείται ιστορικά μία άλλη μετάβαση που είναι η ψηφιακή μετάβαση, η οποία έχει ήδη περάσει από αρκετά στάδια.
Ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ χαρακτήρισε σημαντικό το σημείο που θα βρίσκονται τα data centers και το πού θα αποθηκεύεται, αυτή η τεράστια ποσότητα πληροφορίας που απαιτείται. Επεσήμανε επίσης ότι, η τηλεπικοινωνιακή θυγατρική του ΑΔΜΗΕ έχει ήδη κάνει διεθνείς τηλεπικοινωνιακές διασυνδέσεις.
«Τώρα προσπαθούμε να εμπλακούμε και εμείς, όπως και άλλες εταιρείες του δημοσίου όπως, ας πούμε, η ΔΕΗ στην αγορά των data centers. Έτσι λοιπόν έχουμε φτιάξει μία κοινή εταιρεία με μία αμερικανική εταιρεία εξειδικευμένη στα data centers και προσδοκούμε να κατασκευάσουμε το επόμενο διάστημα το πρώτο data center της κοινοπραξίας στην Αττική, αλλά στη συνέχεια να επεκταθούμε πιθανόν και σε άλλα μέρη της Ελλάδας».
«Τα data centers θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στην ασφάλεια των δεδομένων» υπογράμμισε.
Η ευπάθεια των συστημάτων ηλεκτρισμού
Κλείνοντας τη συζήτηση αναφέρθηκε στην ευπάθεια των συστημάτων ηλεκτρισμού από τη μεγάλη υπερπροσφορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την πλεονάζουσα ενέργεια και τις γίνεται με τις περικοπές φορτίων στους ηλεκτροπαραγωγούς.
«Είναι αλήθεια ότι γίνονται περικοπές; Δεν είναι κάτι ευχάριστο, αλλά είναι κάτι απολύτως αναγκαίο και είναι κάτι το οποίο πρέπει να το συνηθίσουμε διότι δεν γίνεται διαφορετικά. Δεν γίνεται να διατηρηθεί η ευστάθεια χωρίς περικοπές. Οι περικοπές θα λειανθούν, θα μειωθούν όσο μπαίνουν αποθηκευτικά συστήματα. Όμως ποτέ δεν θα μπορεί να υπάρχει ένα πράσινο σύστημα χωρίς να γίνονται περικοπές», εξήγησε, τονίζοντας ότι το «ποσοστό των περικοπών θα πρέπει να εντάσσεται στα επιχειρηματικά πλάνα των παραγωγών, με τις πληροφορίες που θα δίνει ο διαχειριστής προκειμένου οι επενδύσεις να είναι βιώσιμες».
Τέλος, ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε στα δυο κρίσιμα τριήμερα, της 25ης Μαρτίου και του Πάσχα, όπου η ζήτηση πέφτει: «Ελπίζω να καταφέρουμε να αποσοβήσουμε τον κίνδυνο να μην υπάρχει κάποιο πρόβλημα διακοπών».
