Πεδίο δόξης λαμπρό από επιχειρηματικής σκοπιάς ξεδιπλώνεται πλέον πανευρωπαϊκά και αφορά στο νέο αμυντικό δόγμα, όπως αυτό διαμορφώνεται μετά την… παγίωση του πολέμου στην Ουκρανία που ήδη έχει ξεπεράσει τα τρία χρόνια σε διάρκεια, αλλά και της νέας τάξης πραγμάτων που επιβάλουν οι πολιτικές της καινούριας κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν το Ταμείο Ανάκαμψης ήταν από μηχανής Θεός για ολόκληρες οικονομίες, καθώς κράτησε κλάδους αλλά και επιχειρήσεις μέσα στη «φωτιά» του Covid 19, πλέον η νέα πολιτική για στρατηγική θωράκιση της Ευρώπης και κάθε χώρας της Ηπείρου ξεχωριστά, ανοίγει ένα νέο πεδίο τεράστιων επενδύσεων και μεγάλων projects, «γεννώντας» στην ουσία ένα νέο κλάδο που ήταν εν πολλοίς… κρυμμένος και χωρίς καθόλου προβολή.
Πανευρωπαϊκά οι μετοχές των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην άμυνα και στα εξοπλιστικά, έστω και υπό τη μορφή εξαρτημάτων, καταγράφουν ράλι τους τελευταίους μήνες. Στο ελληνικό χρηματιστήριο δεν υπάρχει άμεση εκπροσώπηση του συγκεκριμένου κλάδου, όμως φιλοξενούνται εισηγμένες που εμπλέκονται έμμεσα με τον τομέα της άμυνας, όπως είναι οι Metlen, Mevaco και σύντομα η ElvalHalcor, δημιουργώντας εξαρτήματα για οπλικά συστήματα, αεροπλάνα κ.λπ.
Την ίδια ώρα, οι κλάδοι ενέργειας, μετάλλων και άμυνας συγκλίνουν ολοένα και περισσότερο, φέρνοντας στο προσκήνιο την ευκαιρία για πολλαπλές συνεργασίες και συνέργειες, ανοίγοντας νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Σήμερα στη Βουλή τα εξοπλιστικά
Στο πλαίσιο αυτό, σήμερα Τρίτη 18 Μαρτίου θα διεξαχθεί στην ολομέλεια της Βουλής η ενημέρωση από τον πρωθυπουργό για τον προγραμματισμό των αμυντικών εξοπλισμών και την αμυντική πολιτική της χώρας, όπου πρόκειται να έχουμε σημαντικές ανακοινώσεις.
Προ ημερών ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen Ευάγγελος Μυτιληναίος με ανάρτησή του χαιρέτησε την είσοδο της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στο ευρωπαϊκό εξοπλιστικό σχέδιο ReArm Europe. Ο ίδιος έθεσε ως ανάγκη την επαναφορά της συμμετοχής της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στα εξοπλιστικά προγράμματα στο 30%. Σημειώνεται πως ο όμιλος Metlen ετοιμάζεται να μπει με μεγαλύτερες αξιώσεις στον κλάδο της άμυνας και των εξοπλιστικών μέσω της M defence, για την οποία περισσότερα θα ανακοινωθούν στις 28 Απριλίου στο Λονδίνο.
Ο όμιλος μέσω της ΜΕΤΚΑ έχει ισχυρή παρουσία στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, στις εγκαταστάσεις της στον Βόλο. Μάλιστα η Metlen ανακοίνωσε πριν ένα χρόνο τη δημιουργία νέας μονάδας παραγωγής προηγμένων μεταλλικών κατασκευών με στόχο τη διεύρυνση της γκάμας των παραγόμενων προϊόντων και την εκμετάλλευση όλων των πιθανών συνεργιών με την υπάρχουσα μονάδας στη Ν. Ιωνία του Βόλου.
Τι τόνισε χθες ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ)
Χθες, στο κτίριο της ΕΣΗΕΑ, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) έδωσε συνέντευξη Τύπου όπου ξεδίπλωσε τις θέσεις του ενόψει των ανακοινώσεων για το 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων και του ReaArm Europe.
Ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ Τάσος Ροζολής, επισήμανε πως σήμερα στη χώρα μας, σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας υπάρχουν περίπου 400 οντότητες, εταιρείες, ερευνητικά κέντρα, start-ups, κομμάτια από πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα οποία ασχολούνται με την άμυνα. Συνάμα, σε όλο αυτό το οικοσύστημα ασχολούνται πάνω από 15.000 άνθρωποι ενώ ο κύκλος εργασιών υπερβαίνει το 1,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, από αυτές τις οντότητες, 100 ήδη συμμετέχουν σε προγράμματα του European Defence Fund (EDF) και μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι το success story της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας. Η Ελλάδα, ανάλογα με τον πληθυσμό της, είναι πρώτη σε συμμετοχές σε προγράμματα και σε κατακυρώσεις προγραμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Φέτος συμμετέχουμε στο 57% των προγραμμάτων», επισήμανε.
Ο ΣΕΚΠΥ ιδρύθηκε το 1984 και σήμερα έχει 230 μέλη, εταιρείες της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας, ενώ απασχολεί πάνω από 14.000 εργαζόμενους. Βέβαια οι εταιρείες δεν είναι όλες 100% αμυντικές. Υπάρχουν εταιρείες που είναι 100% αμυντικές αλλά και άλλες των οποίων τα προϊόντα χρησιμοποιούνται σε πολιτική χρήση, ή είναι παρεμφερών τεχνολογιών κ.ο.κ.
Το σύστημα προμηθειών
Αναφερόμενος στο ζήτημα προμηθειών, ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ τόνισε πως στην Ελλάδα μέχρι το 2011 είχαμε μια νομοθεσία η οποία απαιτούσε από κάθε εξοπλιστική προμήθεια άνω των 10 εκατ. ευρώ, το 30% να παράγεται στη χώρα μας. Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία (ΕΠΑ), δηλαδή θα έπρεπε πιστοποιημένα σε κάθε πρόγραμμα το 30% να έχει γίνει στη χώρα μας (αυτό που ζήτησε δηλαδή και ο κ. Μυτιληναίος). Σε αυτό προστίθονταν και τα αντισταθμιστικά και τα Offset, που έφταναν στο 10%, άρα είχαμε ένα περίπου 40% που έπρεπε να γίνει στη χώρα.
Δυστυχώς το 2011 μέσα στην δίνη της κρίσης η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να ακυρώσει πλήρως οποιαδήποτε μέτρο υπήρχε για την στήριξη αμοιβής της βιομηχανίας και να ακολουθήσουμε copy-paste την Ευρωπαϊκή Οδηγία του 2009. Το αποτέλεσμα ήταν ο περίφημος νόμος περί μη προμηθειών.
Οι συμβάσεις follow on support
Στη συνέχεια ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ αναφέρθηκε στις συμβάσεις follow on support που υπάρχουν και είναι για την εν συνεχεία τεχνική υποστήριξη καθώς τα κύρια οπλικά συστήματα ζουν στους στρατούς πάνω από 30 χρόνια. Όπως τόνισε, στην Ελλάδα έχουμε ακόμα τα F-16 του 1988, έχουμε φρεγάτες που ξεπέρασαν τα 30 ή 40 χρόνια. Έχει υπολογιστεί ότι το κόστος για να κρατήσεις αυτά τα υλικά σε επιχειρησιακή ετοιμότητα ξεπερνάει τις τρεις με τέσσερις φορές νέας αγοράς.
Δηλαδή αν δώσεις ένα δισ. για να αγοράσεις ένα καράβι, θα ξοδέψεις άλλα δύο δισ. στα 40 χρόνια που το έχεις για να το κρατήσεις αξιόμαχο.
Επίσης ο Αν. Ροζολής έφερε το παράδειγμα της αγοράς των F-35. «Όταν έχεις συμφωνήσει την τιμή και μετά ζητάς κάτι, είναι λογικό ότι ο πωλητής είτε μην σου το δώσει, είτε θα σου το δώσει με τέτοιους όρους που δεν θα αξίζει. Όλες οι χώρες λοιπόν τη διαπραγμάτευση την κάνουν πριν».
Το επιτυχημένο παράδειγμα της ΜΕΤΚΑ στο Βόλο
Τέτοια επιτυχημένα παραδείγματα, σημείωσε, αποτελεί το 30% της ΜΕΤΚΑ στο Βόλο για τη σύμβαση, με τα Leopard. Από τα ελληνικά Leopard έδωσε σε ελληνικές εταιρείες 30% έργο και σε μία από αυτές έδωσε πολύ σοβαρό έργο στη ΜΕΤΚΑ να φτιάχνει κομμάτια του πύργου. Το αποτέλεσμα είναι ότι μετά από χρόνια η ελληνική εταιρεία με τους Έλληνες Μηχανικούς ανέπτυξε μεθόδους που κάνουν ασύμφορο στους Γερμανούς την κατασκευή σε άλλη χώρα.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις συμμετοχές της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στα οπλικά συστήματα Stinger, Iris κ.α. «Αν σκεφτούμε λοιπόν πόσους πυραύλους έχουμε πάρει από την MBDA (Exocet, Meteor, Mika, Aster) δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η Ελλάδα να μην είναι μέλος της κοινοπραξίας της MBDA», υπογράμμισε.
Η Ελλάδα των 10-11 εκατομμυρίων και με την υψηλή τεχνολογική δυναμική που έχει θα μπορούσε να συμμετέχει σε όλα τα κοινοπρακτικά προγράμματα. Αφού τελικά θα πάρουμε F-35 γιατί να μην είμαστε μέσα στην κοινοπραξία και σε οποιοδήποτε άλλο καινούργιο ευρωπαϊκό άρμα.
Μια φορά στα 50 χρόνια
Μιλώντας για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, ο Τάσος Ροζολής σημείωσε πως «αυτό που λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη σήμερα γίνεται μια φορά στα 50 χρόνια. Είναι μια τεράστια ευκαιρία. Δεν είναι τζάμπα λεφτά τα 800 δισ. Τα 650 δισ. είναι με υπέρβαση του χρέους και άρα οι πολίτες θα τα πληρώσουν και τα 150 είναι δάνεια. Παρόλα αυτά, είναι μια τεράστια ευκαιρία. Αλλά πρέπει να την αξιοποιήσει η Ελλάδα. Από τα 13 δισ. που έχουμε δώσει μέχρι σήμερα υπολογίζουμε ότι δεν έχουμε ξεπεράσει το 2 με 3% σε συμμετοχή. Θέλει λοιπόν στρατηγική».
Πρόταση για υφυπουργείο αμυντικής βιομηχανίας
Επίσης αναφέρθηκε στο πάγιο αίτημα του ΣΕΚΠΥ για την δημιουργία υφυπουργείου ή γενικής γραμματείας με αποκλειστικό αντικείμενο την αμυντική βιομηχανία. «Μέσα στο υπάρχον υπουργείο (Άμυνας) να υπάρξει μια διεύθυνση στην οποία να μπορεί να ηγείται στο βαθμό ενός γραμματέα ή ενός υφυπουργού και δεν είναι τυχαίο αυτό, πρέπει να είναι πάνω από τους κλάδους για να μπορεί να επιβάλλει πράγματα. Δεν μπορεί να είναι ένας απλός γενικός διευθυντής του υπουργείου και στο οποίο θα προσληφθεί κόσμος που θα μείνει για πολλά χρόνια. Όσες είναι οι υπηρεσίες που διαχειρίζονται το ΕΣΠΑ έτσι πρέπει να είναι και για την αμυντική βιομηχανία», τόνισε.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κύπρου, όπου πριν από πέντε χρόνια για την Κυπριακή Αμυντική Βιομηχανία ήταν κάποιες λίγες εταιρείες και σήμερα έχουν εντυπωσιακή εξέλιξη. Έχουν φτιάξει με τον αντίστοιχο ΣΕΚΠΥ Γενική Γραμματεία Αμυντικής Βιομηχανίας στην οποία προΐσταται ο Πρόεδρος Κυπριακής Δημοκρατίας και μετέχουν ο Υπουργός Άμυνας, οι Ένοπλες Δυνάμεις, στελέχη από τη βιομηχανία και έτσι αποφασίζει την στρατηγική.
