Ένα επιπλέον πακέτο από τα ευρωπαϊκά κονδύλια από το οποίο η Ελλάδα διεκδικεί έως 7 δισ. ευρώ βρίσκεται στα «σκαριά» και συνδέεται με την κλιματική κρίση και την ανάγκη για ενεργειακή μετάβαση.
Βεβαίως, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, τα χρήματα ήδη υπάρχουν. Αφού το σκέλος πράσινης μετάβασης τόσο στο νέο ΕΣΠΑ όσο και στο Σχέδιο Ανάκαμψης καλύπτει ποσό της τάξης των 25 δισ. ευρώ το οποίο, αν αξιοποιηθεί σωστά μαζί με τη μόχλευση, μπορεί να δημιουργήσει επενδύσεις ύψους 50 δισ. ευρώ.
Ο επικεφαλής Οικονομικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης σε δηλώσεις του στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ σήμερα ανέφερε πως η ενεργειακή μετάβαση θα γίνει με ένα τρόπο κοινωνικά δίκαιο, τη στιγμή που στη Ευρώπη δημιουργούνται ειδικά Ταμεία όπως το κοινωνικό όπου η Ελλάδα θα λάβει 4 δισ. ευρώ ώστε να προστατευτούν οι ευάλωτες ομάδες, ενώ ήδη η κυβέρνηση δεν δημιουργεί το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να ελαχιστοποιηθεί η αύξηση των λογαριασμών ρεύματος.
Οι ανάγκες που θα προκύψουν και θα καλυφθούν από την έκδοση πράσινων ομολόγων τις οποίες δρομολογεί η Ελλάδα από το δεύτερο εξάμηνο του 2022, ενώ σε πολιτικό επίπεδο συνδέεται και με τις παρεμβάσεις που προτείνονται ήδη σε επίπεδο ecofin για αναμόρφωση τους Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης αναφορικά με την ευελιξία στη διενέργεια πράσινων επενδύσεων.
Ειδικά για τον ΟΟΣΑ, έχει ήδη προχωρήσει σε έκθεση για το θέμα την οποία ανέφερε και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην ομιλία για την "κατάσταση της Ένωσης". Στην ομιλία της είπε χαρακτηριστικά: «Η Ευρώπη είναι έτοιμη να κάνει περισσότερα. Θα προτείνουμε τώρα ένα επιπλέον ποσό 4 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής έως το 2027. Αναμένουμε όμως από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους εταίρους μας να ενισχύσουν και αυτοί τις προσπάθειές τους», υπογράμμισε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Η ίδια επισήμανε ότι, «εάν οι ΗΠΑ και η ΕΕ γεφυρώσουν από κοινού το χάσμα όσον αφορά τη χρηματοδότηση της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, αυτό θα αποτελέσει ισχυρό μήνυμα ότι αναλαμβάνουν παγκόσμιο ηγετικό ρόλο στον τομέα του κλίματος. Είναι ώρα να υλοποιήσουμε τις δεσμεύσεις μας».
Από τα έως 7 δισ. ευρώ που δικαιούται η Ελλάδα, τα περίπου 4 δισ. ευρώ μπορούν να έρθουν από το νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα με σκοπό την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Προτάθηκε τον Ιούλιο από την Επιτροπή και πλέον είναι σε διαβούλευση. Επιπλέον 2-3 δισ. μπορούν να έρθουν από το ταμείο εκσυγχρονισμού της ΕΕ μετά και από την αύξηση του προϋπολογισμού του. «Βασίζομαι τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και στα κράτη μέλη ώστε τόσο η δέσμη μέτρων όσο και η φιλοδοξία να διατηρηθούν ακέραιες» είπε η Πρόεδρος της Επιτροπής για το νέο αυτό επενδυτικό σχήμα.
Το σκέλος της κλιματικής αλλαγής έχει σχέση με τις δαπάνες πρόληψης και αποκατάστασης έντονων φαινομένων. Η κλιματική μετάβαση προωθείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσα από τη νέα Πράσινη Συμφωνία του Ιουλίου, η οποία περιέχει πολύ συγκεκριμένους (και πιο φιλόδοξους από πριν) στόχους.
Ένα παράδειγμα του κόστους στα κρατικά ταμεία είναι ο στόχος της ηλεκτροκίνησης κατά 55% από το 2030 και κατά 100% το 2035 σε επίπεδο ΕΕ όπως αυτός αποτυπώνεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ το 2019 συνολικά τα έσοδα από φόρους διαμορφώθηκαν σε 51,4 δισ. ευρώ. Από αυτά το 11,5% ή 5,92 δισ. ευρώ προέρχονταν από 3 πηγές: από Φ.Π.Α. στα πετρελαιοειδή ( 1,977 δισ. ευρώ), από ΕΦΚ βενζινών (2,137 δισ. ευρώ) και ΕΦΚ diesel (1, 789 δισ. ευρώ).
