Η κλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία, μετά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν καθώς και η αποστολή ρωσικών στρατευμάτων στις περιοχές αυτές εντείνουν το ήδη βεβαρημένο κλίμα στις αγορές.
Ήδη, η τιμή του πετρελαίου καταγράφει νέα ρεκόρ 7ετίας. Συγκεκριμένα το Brent βρίσκεται πάνω από τα 97 δολάρια το βαρέλι, ενώ το αμερικανικό αργό κινείται πάνω από τα 94,50 δολάρια το βαρέλι. Στο χρηματιστήριο αναφοράς TTF προς ώρας επικρατεί ψυχραιμία με τις τιμές να εκτιμώνται σήμερα σε ένα εύρος 71.525 - 75.465 ευρώ.
Υπενθυμίζεται πάντως ότι με βάση τα στοιχεία για τις τιμές εισαγωγής που έδωσε χθες η ΡΑΕ στη δημοσιότητα από τον Ιούνιο πέρυσι καταγράφηκε πενταπλασιασμός της τιμής. Έτσι από τα 21,1 ευρώ ανά MWh η τιμή τον Ιανουάριο έφτασε 98,3 ευρώ ανά MWh.
Προβλέψεις
Σε ανάλυση, πάντως, για την εξέλιξη της αγοράς, που θα παρουσιαστεί σε ημερίδα για την ενεργειακή κρίση η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο Τετάρτη από το ΙΕΝΕ, σημειώνεται ότι η κρίση και οι πρωτοφανείς τιμές θα διατηρηθούν τουλάχιστον μέχρι και τον χειμώνα του 2023, ενώ σε περίπτωση πολέμου στην Ουκρανία και διακοπής της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου (σενάριο που θεωρείται απίθανο), η Ευρώπη πρέπει να επιστρατεύσει όλες τις επιλογές της: «από παλιές μονάδες άνθρακα και πυρηνικά εργοστάσια μέχρι τα αδρανοποιημένα κοιτάσματα φυσικού αερίου, όπως στο Γκρόνινγκεν της Ολλανδίας».<
Γιατί αυξήθηκαν διεθνώς οι τιμές της ενέργειας
Οι διεθνείς παράγοντες που προκάλεσαν την άνοδο των τιμών σύμφωνα με το ΙΕΝΕ είναι:
1.Η μεγάλη ζήτηση για φυσικό αέριο μετά το άνοιγμα της οικονομίας από την άρση των lockdowns.
2.Τα χαμηλά αποθέματα στις αποθήκες φυσικού αερίου στην Ευρώπη το περασμένο φθινόπωρο.
3.Το ψυχρό μέτωπο του περασμένου χειμώνα που οδήγησε σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα τη ζήτηση.
4.Το γεωπολιτικό πόκερ που παίζει η Ρωσία, η οποία είναι από τους μεγαλύτερους προμηθευτές φυσικού αερίου της Ευρώπης. Οι επικριτές του Κρεμλίνου κατηγορούν τη Ρωσία ότι επίτηδες αφήνει την Ευρώπη χωρίς επαρκείς ποσότητες φυσικού αερίου λόγω των πολιτικών εντάσεων με την Ουκρανία. Επίσης, κάνουν λόγο για πιέσεις ώστε να δοθεί πιο γρήγορα η πιστοποίηση για τη λειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 που παραμένει ανενεργός για εμπορικούς λόγους, επειδή η νέα κυβέρνηση στο Βερολίνο δεν δίνει το πράσινο φως.
5.Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες στη Γαλλία, οι οποίοι τροφοδοτούν μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής ηλεκτροπαραγωγής, χρειάστηκε να κλείσουν για έκτακτη συντήρηση.
6.Εξαιτίας της χειμερινής περιόδου, τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα δεν είναι τόσο αποδοτικά.
7.Oι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα ξεπέρασαν τα ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα των 85 Euro/tCO2.
Οι ενδογενείς αιτίες συνοψίζονται στα εξής:
Στην Ελλάδα, υπάρχει ανεπάρκεια ισχύος και περιορισμένες διασυνδέσεις, με αποτέλεσμα όλη η ενέργεια να περνάει μέσω του Χρηματιστηρίου και οι καταναλωτές να είναι 100% εκτεθειμένοι στις υψηλές τιμές. Αντίθετα στις Βόρειες χώρες η υπερεπάρκεια ισχύος και οι πολλές διασυνδέσεις έχουν ενισχύσει τον ανταγωνισμό μεταξύ παραγωγών και προμηθευτών, με αποτέλεσμα η χρηματιστηριακή τιμή να επηρεάζει σε ποσοστό μόλις 20% τις τιμές ρεύματος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
