Βαρόμετρο πολιτικών και φυσικά οικονομικών εξελίξεων αποτελεί το ενεργειακό, καθώς οι προβλέψεις για τις τιμές ρεύματος οδηγούν σε μεγάλες ανάγκες για επιδοτήσεις εν όψει ενός δύσκολου χειμώνα. Ουσιαστικά, οι ενισχύσεις "ροκανίζουν" τον όποιον δημοσιονομικό χώρο καθώς πέρα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και ο Προϋπολογισμός απαιτείται να βάλει το χέρι στην τσέπη. Τούτου δοθέντος ήδη από χθες ξεκίνησε, εν όψει και του ανοίγματος της Βουλής, μια έντονη αντιπαράθεση για το ενεργειακό μεταξύ Κυβέρνησης και Αντιπολίτευσης. Ουσιαστικά μαζί με τις υποκλοπές οι τιμές ενέργειας είναι εκείνες που καθορίζουν την επόμενη πολιτική μέρα.
Πάντως και χθες η κυβέρνηση έδωσε στίγμα για συνέχιση των ενισχύσεων κάνοντας πάράλληλα έκκληση για συναινετικό κλίμα απέναντι στο όλο ζήτημα,
Η Κυβέρνηση
"Και Σεπτέμβριο και όλους τους επόμενους μήνες που θα διαρκεί η ενεργειακή κρίση θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τους Έλληνες καταναλωτές. Όσοι επιδιώκουν να κατασκευάσουν εικόνα καταστροφής και να επενδύσουν μικροπολιτικά σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση θα διαψευσθούν το ίδιο ηχηρά, όπως συνέβη και τον προηγούμενο μήνα", ανέφερε, χθες το βράδυ, σε δήλωσή του, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, προσθέτοντας:
"Είναι κοινή συνείδηση των Ελλήνων, αλλά και όλων των Ευρωπαίων ότι ο χειμώνας θα είναι πολύ δύσκολος, είναι όμως πλέον κοινή συνείδηση και το ότι η κυβέρνηση έχει προνοήσει εγκαίρως ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις επώδυνες συνέπειες από μια πρωτόγνωρη διεθνή ενεργειακή κρίση".
Αναλυτικά ο κ. Σκρέκας ανέφερε:
"Σε μια περίοδο που η ενεργειακή κρίση πλήττει σοβαρά όλη την Ευρώπη, αυτό που χρειάζονται οι Έλληνες είναι υπεύθυνη πολιτική στήριξης που αποσκοπεί στην ελάφρυνση των υποχρεώσεών τους κι όχι διαστρέβλωση της αλήθειας για επιδίωξη μικροκομματικών κερδών.
Η αλήθεια είναι ότι η κρίση αυτή συνεχώς επιδεινώνεται, με πιο πρόσφατο γεγονός την πλήρη διακοπή λειτουργίας του Βορείου Διαδρόμου (Nord Stream1) για τρεις μέρες στο τέλος Αυγούστου, όπως ανακοίνωσε η ρωσική Gazprom. Αυτή η εξέλιξη προστίθεται στην προηγούμενη κατάσταση που διαμόρφωσε ο πόλεμος και οδηγεί σε εκρηκτικές αυξήσεις τιμών στην ενέργεια, που συνεχώς επιδεινώνονται. Μόλις την Παρασκευή το φυσικό αέριο ξεπέρασε τα 240 ευρώ, αυξημένο κατά 9 φορές σε σχέση με την αντίστοιχη ημερομηνία του 2021.
Οι Έλληνες πολίτες έχουν συνειδητοποιήσει ότι το φαινόμενο είναι πανευρωπαϊκό και γι αυτό οι αρνητές της πραγματικότητας που επιχειρούν να το αποδώσουν στην ελληνική κυβέρνηση, απλώς ματαιοπονούν. Κάνουν ότι δεν άκουσαν τις δραματικές επισημάνσεις Ευρωπαίων ηγετών όπως ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν, που προ ημερών ξεκαθάρισε ότι «η ενέργεια και τα τρόφιμα αποτελούν στρατιωτικά εργαλεία στην υπηρεσία ενός ιμπεριαλιστικού πολέμου» της Ρωσίας.
Μέτρα
Είναι κοινή συνείδηση των Ελλήνων αλλά και όλων των Ευρωπαίων ότι ο επόμενος χειμώνας θα είναι πολύ δύσκολος, με τις τιμές λιανικής στην ενέργεια να καταγράφουν ιστορικά υψηλά. Είναι όμως πλέον κοινή συνείδηση και το ότι η Κυβέρνηση έχει προνοήσει εγκαίρως ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις επώδυνες συνέπειες από μια πρωτόγνωρη διεθνή ενεργειακή κρίση.
Αυτό επιτυγχάνεται:
- Με μέτρα ρυθμιστικά, όπως ο νέος μηχανισμός ανάκτησης των υπερεσόδων από τη δραστηριότητα της ηλεκτροπαραγωγής.
- Με τη δημιουργία του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, που επιδοτεί τους λογαριασμούς των καταναλωτών κάθε μήνα, απορροφώντας το 80%- 90% των αυξήσεων και έχοντας διαθέσει από την έναρξη της κρίσης μέχρι τον περασμένο μήνα, ποσό που ξεπερνά τα 6,2 δισεκ.€
- Με την επέκταση της χωρητικότητας της Ρεβυθούσας, προκειμένου να διασφαλίσουμε την επάρκεια φυσικού αερίου ακόμα και υπό τα πλέον δυσμενή σενάρια για την εξέλιξη της διεθνούς ενεργειακής κρίσης
Συνεπώς, όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, και τον μήνα Σεπτέμβριο αλλά και όλους τους επόμενους μήνες που θα διαρκεί η ενεργειακή κρίση, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τους Έλληνες καταναλωτές.
Όσοι επιδιώκουν να κατασκευάσουν μια εικόνα καταστροφής και να «επενδύσουν» μικροπολιτικά σε μια πραγματικά πολύ δύσκολη κατάσταση, θα διαψευσθούν το ίδιο ηχηρά, όπως συνέβη και τον προηγούμενο μήνα. Η μικροπολιτική και η πολιτική ψευδολογία, στην οποία τόσο αρέσκονται στον ΣΥΡΙΖΑ, είναι γνωστή και υποτιμά τη νοημοσύνη των πολιτών".
Η Αντιπολίτευση
Να αημειωθεί ότι είχε προηγηθεί ανακοίνωση των τομεαρχών Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτη Φάμελλου και Πέτης Πέρκα, όπου σημειωνόταν ότι οι ανακοινώσεις των προμηθευτών για τις τιμές ρεύματος Σεπτεμβρίου αποδεικνύουν "το πόσο καταστροφική και ανέξοδη είναι η πολιτική της κυβέρνησης. Οι τιμές λιανικής έχουν πλέον σκαρφαλώσει σε πρωτοφανή επίπεδα, ενσωματώνοντας εις διπλούν την τάχα καταργημένη Ρήτρα Αναπροσαρμογής, αλλά και μεταφέροντας όλα τα βάρη και το ρίσκο των προμηθευτών στους καταναλωτές. Οι τιμές που ανακοινώθηκαν θα απαιτήσουν επιπλέον επιδοτήσεις τις οποίες η κυβέρνηση θα χρηματοδοτήσει με χρήματα των ίδιων καταναλωτών, από άδικες χρεώσεις και από τους φόρους που που πληρώνουν όλοι οι πολίτες".
Αναλυτικά η δήλωση των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ:
"Οι ανακοινώσεις των προμηθευτών για τις τιμές ρεύματος Σεπτεμβρίου αποδεικνύουν τι σημαίνει «ακρίβεια Μητσοτάκη» αλλά και πόσο καταστροφική και αδιέξοδη είναι η πολιτική της κυβέρνησής του. Οι τιμές λιανικής έχουν πλέον σκαρφαλώσει σε πρωτοφανή επίπεδα, ενσωματώνοντας εις διπλούν την τάχατες καταργημένη ρήτρα αναπροσαρμογής, αλλά και μεταφέροντας όλα τα βάρη και το ρίσκο των προμηθευτών στους καταναλωτές.
Πρόκειται για την άμεση συνέπεια της πολιτικής «Φρανκενστάιν» που ακολούθησε η κυβέρνηση στην ενέργεια, με πρόχειρες, επικοινωνιακές, αποσπασματικές και αντιεπιστημονικές ρυθμίσεις, για να καλύψει τις βασικές της επιλογές που από το 2019 ήταν: το ξεπούλημα των ενεργειακών φορέων, η εξάρτηση της χώρας από το φυσικό αέριο και τα υπερκέρδη των καθετοποιημένων παραγωγών.
Φτωχοποίηση
Η ΝΔ επιλέγει να φτωχοποιεί σχεδόν όλα τα κοινωνικά στρώματα και να γονατίζει την ελληνική επιχειρηματικότητα με το ακραίο κόστος ενέργειας για να κερδίζουν με ανισότιμους όρους λίγα επιχειρηματικά συμφέροντα και τα γαλάζια παιδιά που διόρισε αναξιοκρατικά στους ενεργειακούς φορείς.
Οι καταναλωτές καλούνται πλέον ανά μήνα να αναζητούν το φθηνότερο προμηθευτή σε μία ενεργειακή αγορά που κινείται καθημερινά σε ναρκοπέδιο, απολύτως αποσταθεροποιημένη, με πάνω από 1 δισεκατομμύριο ανεξόφλητους λογαριασμούς, κίνδυνο χρεωκοπίας των μη καθετοποιημένων παρόχων και την ενεργειακή φτώχεια να αυξάνεται κάθε μήνα .
Στο ράλι ανόδου και των τιμών λιανικής πρωτοστατεί η (πρώην) Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, η οποία σε ένα μήνα αύξησε την τιμή λιανικής κατά 62% (από 486 €/MWh τον Αύγουστο, στα 788 €/MWh τον Σεπτέμβριο), ανακοινώνοντας μέχρι στιγμής από τις ακριβότερες τιμές στη λιανική. Αυτή είναι η αντίληψη των γαλάζιων παιδιών του κ. Μητσοτάκη με τα χρυσά bonus για τη ΔΕΗ. Έτσι υλοποιούν την υπόσχεση των Υπουργών ΠΕΝ της ΝΔ για φτηνότερο ρεύμα στους καταναλωτές.
Νέες επιδοτήσεις
Οι τιμές που ανακοινώθηκαν θα απαιτήσουν επιπλέον επιδοτήσεις, τις οποίες η κυβέρνηση θα χρηματοδοτήσει με χρήματα των ίδιων καταναλωτών, από άδικες χρεώσεις και από τους φόρους που πληρώνουν όλοι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις. Επαναλαμβάνουμε ότι η στείρα επιδοματική πρακτική είναι υποκριτική, χρηματοδοτεί την ακρίβεια, δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της ενεργειακής αγοράς αλλά το επιδεινώνει, όπως αποδείχτηκε με την ανακοίνωση τιμών Σεπτεμβρίου. Πέρα από τις στρεβλώσεις που περιέχει επιπλέον αφυδατώνει την αγορά και την κοινωνία, φορτώνοντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις με άδικες χρεώσεις και φόρους που υπερβαίνουν κάθε μήνα το 1 δισ. ευρώ για να επιστραφούν μετά ως επιδοτήσεις.
Όμως η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη εξακολουθεί να παρέχει ασπίδα προστασίας στους καθετοποιημένους ηλεκτροπαραγωγούς: η φορολόγηση των υπερκερδών των 2,2 δισ. ευρώ έχει παραπεμφθεί στις καλένδες ενώ έχει εξαγγελθεί από τον κ. Μητσοτάκη από το Μάρτιο. Και από τον Ιούλιο, με το νέο μοντέλο λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς, οι ηλεκτροπαραγωγοί εξακολουθούν να σωρεύουν υπερκέρδη, που η κυβέρνηση τους τα αποδίδει πλέον με υπουργική απόφαση.
Προτάσεις
Μόνη διέξοδος στη διαρκώς επιδεινούμενη ενεργειακή κρίση είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ που έχει διατυπωθεί ξεκάθαρα εδώ και ένα χρόνο και έχει ως βασική επιλογή το δημόσιο έλεγχο στην ενέργεια, ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσβαση στο αγαθό της ενέργειας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις διότι η νεοφιλελεύθερη λογική της ανεξέλεγκτης αγοράς απέτυχε να λύσει το πρόβλημα και επιβάρυνε οικονομία και κοινωνία. Προτείνουμε :
- Ανώτατο συντελεστή κέρδους 5% στη χονδρεμπορική αγορά, που να μην αφήνει παράθυρα για υπερκέρδη σε κανένα,
- Υποχρεωτικό ποσοστό σταθερών συμβολαίων στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας,
- Αποσύνδεση της τιμής χονδρικής από το φυσικό αέριο, όπως πέτυχε η Ιβηρική χερσονήσος,
- Προστασία από τις αποκοπές για τους καταναλωτές που αδυνατούν να πληρώσουν τη ληστρική ρήτρα αναπροσαρμογής-Μητσοτάκη, που συμπεριλαμβάνεται ακόμη στους λογαριασμούς που παίρνουν οι πολίτες,
- Ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας με προσλήψεις της ΔΕΗ στα λιγνιτωρυχεία ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή του λιγνίτη στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής κατά 20% σε μόνιμη βάση,
- Επαναφορά του Δ στη ΔΕΗ που θα επιτελεί τον κοινωνικό και αναπτυξιακό ρόλο της, και δεν θα λειτουργεί για τα χρηματιστηριακά κέρδη και τα μπόνους των γαλάζιων παιδιών με τις χρυσές αμοιβές, τις μετοχές και τις βίλες
- Επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο των ενεργειακών δικτύων, το βασικότερο εργαλείο της Πολιτείας για την ενεργειακή μετάβαση.
Ενόψει του χειμώνα της ενεργειακής κρίσης απαιτείται ισχυροποίηση του ελέγχου σε όλη την ενεργειακή αγορά, διότι δε νοείται αντιμετώπιση της κρίσης με ασυδοσία και αισχροκέρδεια. Είναι υποχρέωση της Πολιτείας να διασφαλίσει την πρόσβαση σε προσιτές τιμές για όλους, νοικοκυριά, επαγγελματίες, επιχειρήσεις, βασικές κοινωνικές και δημοτικές λειτουργίες.
Ξέρουμε ότι τα παραπάνω ούτε θέλει ούτε μπορεί να εφαρμόσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Κάθε μέρα που παραμένουν στην κυβέρνηση οι «άριστοι» της ΝΔ δημιουργούνται τραγικές συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνία και πολλαπλασιάζεται η ανασφάλεια και η αναξιοπιστία. Για το λόγο αυτό, και ιδιαίτερα λόγω της ενεργειακής κρίσης, απαιτείται το συντομότερο πολιτική αλλαγή στη χώρα μας ώστε να προχωρήσουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις του πλαισίου για τις ΑΠΕ, των ενεργειακών κοινοτήτων, της εξοικονόμησης και της αποθήκευσης ενέργειας που ναρκοθετήθηκαν από τη ΝΔ η οποία ως μόνη της προτεραιότητα έχει την εξυπηρέτηση συμφερόντων και τη διαπλοκή."
