Σήμα κινδύνου για το ενεργειακό κόστος εκπέμπουν από κοινού 9 βιομηχανικοί όμιλοι με επικεφαλής τον ΣΕΒ -που εκπροσωπούν το σύνολο σχεδόν του κλάδου- μέσω επιστολής που έστειλαν σήμερα στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με την οποία ζητούν συγκεκριμένα μέτρα για να μετριαστούν οι κίνδυνοι για το ενεργειακό κόστος και τις επιπτώσεις του στη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Αν και οι βιομήχανοι αναγνωρίζουν τη συνεχή προσπάθεια της Πολιτείας για την άμβλυνση των συνεπειών, τονίζουν ότι η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα κινείται τους τελευταίους μήνες σε χαμηλότερα επίπεδα από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως επισημαίνεται στην επιστολή, «Κινδυνεύει να χαθεί η θετική δυναμική που κατάφεραν να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις και ειδικά η βιομηχανία τα τελευταία χρόνια, με σημαντική αύξηση της προστιθέμενης αξίας, των εξαγωγών καθώς και της απασχόλησης, η οποία το γ’ τρίμηνο του έτους ξεπέρασε τις 425.000 χιλιάδες άμεσες θέσεις εργασία». Πλην όμως, η ένταση των προβλημάτων, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και για τη βιομηχανία έντασης ενέργειας, λαμβάνει πια διαστάσεις υπαρξιακού κινδύνου. «Ενδεχόμενη επιβράδυνση της βιομηχανικής δραστηριότητας θα επιβάρυνε περαιτέρω τις ήδη σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, ιδίως στο πεδίο των εισοδημάτων και της απασχόλησης. Στην παρούσα συγκυρία, μαλιστα, πρόσθετο λόγο ανησυχίας για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και ειδικά της Ελληνικής βιομηχανίας συνιστά το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες και ελλείψει κοινής πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ, τα Κράτη Μέλη (σ.σ. και ιδίως τα πιο ισχυρά) ξεδιπλώνουν εθνικά μέτρα στήριξης της βιομηχανίας τους για την αντιστάθμιση του υψηλού ενεργειακού κόστους, αξιοποιώντας μεταξύ άλλων και το Ευρωπαϊκό Προσωρινό Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίση, κάτι που δημιουργεί πρόσθετες ανισότητες μεταξύ των χωρών, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορετική δημοσιονομική θέση στην οποία βρίσκονται τα κράτη μέλη ως προς τη δυνατότητα να αξιοποιούν την εκτεταμένη χαλάρωση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων που συντελείται. Συγχρόνως, σημαντικοί εμπορικοί εταίροι της Ευρώπης ακολουθούν μία «επιθετικά» υποστηρικτική βιομηχανική πολιτική (βλ. US Inflation Reduction Act), τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση (προς το παρόν τουλάχιστον) περιορίζεται σε κενές ανακοινώσεις για βιομηχανική στρατηγική
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η ανησυχητική κατάσταση, οι βιομήχανοι προτείνουν τέσσερα βασικά μέτρα: .
- Αντιστάθμιση Ενεργειακού Κόστους: Το εφαρμοζόμενο μοντέλο ανακοίνωσης μέτρων στήριξης σε περίπου μηνιαία βάση οδηγεί σε αδυναμία έστω και βραχυπρόθεσμης πρόβλεψης του τελικού ενεργειακού κόστους. Στο πρότυπο πολιτικών που εφαρμόζονται σε άλλα Κράτη-Μέλη της ΕΕ (όπως η Γερμανία και τη Βουλγαρία όπου η σχετική τιμή στόχος είναι περίπου 110-120€/MWh), προτείνεται η υιοθέτηση μιας τιμής στόχου μέσω της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει η εγχώρια βιομηχανία προκειμένου να διασφαλιστεί κι εκεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα. Η χρηματοδότηση, με τη μορφή επιδότησης, δύναται να λάβει χώρα μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Προτείνεται η επιδότηση να αφορά σε συγκεκριμένο κάθε φορά διάστημα 3μήνου (που θα ανανεώνεται αν απαιτείται) με σκοπό την επίτευξη μεγίστης τιμής κόστους ενέργειας για τη βιομηχανία. Προτείνεται επίσης και ο καθορισμός επιδότησης ύψους 20€/MWh στο κόστος του βιομηχανικού φυσικού αερίου για το 2023.
- Μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας ρεύματος (PPAs): Όπως τονίζεται στην επιστολή, τα PPAs δεν μπορούν να υλοποιηθούν με το νέο πλαφόν αποζημίωσης που ισχύει από το καλοκαίρι για τις ΑΠΕ (85€/MWH). Γι αυτό ζητείται η εξαίρεση των PPAs από το πλαφόν, η οποία δρομολογείται μέσα από νομοθετική ρύθμιση που επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Πλην όμως η ρύθμιση -όπως υποστηρίζει η βιομηχανία- δεν πρέπει να περιορίζεται στην εξαίρεση μόνο των διμερών συμβολαίων με φυσική παράδοση αλλά να περιλαμβάνει και τα χρηματοοικονομικά (virtual) διμερή συμβόλαια, με την προϋπόθεση να είναι σε αυτά πλήρως καθορισμένα τόσο η μονάδα παραγωγής όσο και ο αγοραστής. Προτείνεται επίσης με στόχο την ενίσχυση των PPAs με ΑΠΕ, η συμμετοχή μονάδων στους επόμενους διαγωνισμούς ΑΠΕ να λαμβάνει χώρα με έως 50% της ισχύος τους, κατευθύνοντας τους παραγωγούς να απευθυνθούν στην αγορά για την υπόλοιπη ισχύ (κυρίως μακροχρόνια PPAs)
- Επαναφορά των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος που έχουν αυξηθεί στα προ κρίσης επίπεδα και μείωση των ΥΚΩ στη βάση των διασυνδέσεων που έχουν ολοκληρωθεί
- Αναβάθμιση των υποδομών του ενεργειακού δικτύου
Οι βιομήχανοι ζητούν επίσης να συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση, με την ένταση που επιτρέπουν τα δημοσιονομικά περιθώρια αλλά με τρόπο που επιτρέπει τουλάχιστον την μεσοπρόθεσμη προβλεψιμότητα για την επιχειρηματική δράση, να ληφθεί κάθε δυνατό μέτρο διευκόλυνσης των επιχειρήσεων για την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ (δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, έγκριση κατά προτεραιότητα των αιτήσεων σύνδεσης, net metering και στην Υψηλή Τάση) και να δοθούν κίνητρα για την υποστήριξη των επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση από το ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Καταλήγοντας, οι εκπρόσωποι των συνδέσμων ζητούν συνάντηση με τον Πρωθυπουργό για να τον ενημερώσουν τις επιπτώσεις που έχουν ήδη υποστεί και να του τεκμηριώσουν την αναγκαιότητα λήψης των μέτρων που προτείνουν.
Η επιστολή υπογράφεται από τον πρόεδρο του ΣΕΒ Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, την πρόεδρο του ΣΒΕ Λουκία Σαράντη, τον πρόεδρο της ΕΒΙΚΕΝ Αντώνη Κοντολέοντα, τον πρόεδρο της Ελληνικής Παραγωγής Μιχάλη Στασινόπουλο, τον Πρόεδρο του ΣΒΑΠ Μιχάλη Μαθιό, τον πρόεδρο του ΣΒΘΣΕ Αθανάσιο Συριανό, τον πρόεδρο του ΣΘΕΒ Γεώργιο Ρουπακιά, τον πρόεδρο του ΣΕΒΠΕ-ΔΕ Κλεομένη Μπάρλα και τον πρόεδρο του ΣΒΣΕ Πάνο Λώλο.
