Η πτωτική πορεία των τιμών ενέργειας καθ όλο το διάστημα του 2023, αλλά και το πρώτο τρίμηνο του 2024 “κλειδώνει’ κερδοφορίες. Όπως όπως αναφέρουν κορυφαία στελέχη του κλάδου μιλώντας στο energymag.gr η αποκλιμάκωση της τιμής από τα επίπεδα των 16- 18 λεπτών πριν από 2 χρόνια στα περίπου 10 λεπτά ανά κιλοβατώρα έφερε ανάσα στα οικονομικά του οργανωμένου λιανεμπορίου, που όπως αναμένεται, θα καταγράψει ενισχυμένες επιδόσεις κερδοφορίας κατά τη σταδιακή δημοσιοποίηση των οικονομικών καταστάσεων.
Ουσιαστικά καθώς το ρεύμα αποτελεί μια βασική συνιστώσα (έως και 30%) του συνολικού κόστους λειτουργίας, δημιουργεί “χώρο” φέτος για καλύτερες επιδόσεις στην καθαρή κερδοφορία. Βέβαια, ακόμη οι τιμές δεν έχουν φτάσει τα προ κρίσης επίπεδα, όταν οι τιμές ήταν κοντά στα 6 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Να σημειωθεί ότι για τα σούπερ μάρκετ ο λογαριασμός ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί τον κυριότερο ανελαστικό παράγοντα κόστους, λόγω των ψυκτικών μέσων που διατηρούν σε όλα τους τα καταστήματα και σε αποθήκες, επηρεάζοντας αυτή τη στιγμή σημαντικά τις γραμμές κερδοφορίας των εν λόγω επιχειρήσεων. Ήδη, βέβαια, πολλοί από το λιανεμπόριο εν αναμονή των θεσμικών προσαρμογών στην αγορά αναζητούν να “χτίσουν” άμυνες. Βέβαια, πλέον τα διμερή συμβόλαια προμήθειας, τα λεγόμενα ΡΡΑs δεν παρουσιάζονται ελκυστικά λόγω της πτώσης των τιμών και της αναμονής για περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ. Ωστόσο πολλές αλυσίδες εν αναμονή αποφάσεων εξετάζουν όλα τα ενδεχόμενα, όπως π.χ. σε περιπτώσεις πολυεθνικών, κεντρικές συμφωνίες σε επίπεδο μητρικών εταιρειών για virtual PPAs, που θα διαμορφώνουν συνθήκες hedging σε περιπτώσεις που η αγορά ξεφύγει και πάλι. Κεντρικό ζήτημα επίσης είναι και οι εγγυήσεις προέλευσης ένεκα της προσπάθειας για μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και του οργανωμένου λιανεμπορίου.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα στοιχεία του ΙΕΝΕ μέση Τιμή Εκκαθάρισης της Αγοράς (ΤΕΑ) το 2023 εμφανίστηκε μειωμένη κατά 57% σε σύγκριση με το 2022 και διαμορφώθηκε στα €119.26/MWh. Όσον αφορά τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, αυτή διαμορφώθηκε στις 48.5 TWh.
Ειδικότερα, η μέση Τιμή Εκκαθάρισης της Αγοράς (ΤΕΑ) το 2023 εμφανίστηκε μειωμένη κατά 57% σε σύγκριση με το 2022 και διαμορφώθηκε στα €119.26/MWh. Σε τροχιά αποκλιμάκωσης βρέθηκαν και οι τιμές στο Βάθρο Εμπορίας Φυσικού Αερίου του Ελληνικού Χρηματιστήριου Ενέργειας, με την μέση τιμή για το 2023 να διαμορφώνεται στα €40.7/MWh από €46.9/MWh το 2022.
Στο μεταξύ το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) καταγράφοντας τις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου για τα κύρια κλαδικά θέματα και προκλήσεις της φετινής χρονιάς, την περίοδο 15 έως 31 Ιανουαρίου 2024 με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και δείγμα 130 ανώτερα και ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων (λιανεμπόριο-αλυσίδες σούπερ μάρκετ και προμηθευτές FMCG) από τη γενική διεύθυνση και τα τμήματα marketing, πωλήσεων, αγορών, οικονομικών, πληροφορική κλπ. αναμένει αύξηση της αξίας των πωλήσεων το πρώτο εξάμηνο του 2024 (+1,6%) σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2023 και μείωση του όγκου πωλήσεων το πρώτο εξάμηνο του 2024 (-1,3%) σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2023.
Επίσης, τα στελέχη αναμένουν διατήρηση του επίπεδου του οικονομικού κλίματος σε θετικά επίπεδα αλλά και ηπιότερη επίδραση των ανατιμήσεων στη λειτουργία των επιχειρήσεων και μειωμένη εκτίμηση για μακροχρόνιες αρνητικές επιπτώσεις. Σε σχέση με τις προσδοκίες για τις πωλήσεις του κλάδου καταγράφεται μεγάλο ποσοστό ερωτηθέντων 62% οι οποίοι θεωρούν ότι η αξία των πωλήσεων του κλάδου θα αυξηθεί το επόμενο εξάμηνο (έναντι 80% στην προηγούμενη μέτρηση), με ένα μικρό ποσοστό 15% οι οποίοι θεωρούν ότι θα παρουσιάσει μείωση. Μεσοσταθμικά τα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι θα καταγραφεί αύξηση της τάξης του 1,6% στις πωλήσεις το εξάμηνο Ιανουάριος 2024-Ιούνιος 2024 σε σχέση με το ίδιο εξάμηνο του 2023. Αντίθετα, τα στελέχη εκτιμούν μείωση του όγκου πωλήσεων το πρώτο εξάμηνο του 2023 (-1,4%) σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023, η οποία είναι μάλιστα εντονότερη οριακά αυτής της προηγούμενης μέτρησης (-1,1%).
Η διαφορά αυτή αποδίδεται στις πληθωριστικές τάσεις που επηρεάζουν αρνητικά τις καταναλωτικές συνήθειες, με τους καταναλωτές να προσαρμόζουν τη δαπάνη τους στο αντίστοιχο επίπεδο τιμών.
Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων σε ποσοστό 58% αναμένει καλύτερο οικονομικό αποτέλεσμα ως προς την κερδοφορία της το 2024, ενώ 17% αναμένει χειρότερο οικονομικό αποτέλεσμα. Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις του δείγματος, είτε δεν έχουν ακόμα σαφή εικόνα, είτε δεν αναμένουν μεταβολή. Πρακτικά οι περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας τροφίμων (7 στις 10 επιχειρήσεις) αναμένουν κάποια μικρή κερδοφορία το 2024, ενώ λιγότερες από 1 στις 10 αναμένουν ζημιές.
Αναφορικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν αυξητικά τις τιμές το 2024, σύμφωνα με τα στελέχη του κλάδου είναι: το κόστος μεταφορικών (85%), οι διεθνείς τιμές πρώτων υλών (75%), το κόστος ενέργειας (60%), το εργασιακό κόστος (59%), οι νομοθετικές ρυθμίσεις της πολιτείας (55%) και το κόστος χρήματος (53%).
Στο μεταξύ στα 11,8 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 1,077 δισ. ευρώ ή +10%, έκλεισε ο τζίρος των σούπερ μάρκετ το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Circana, με τον όγκο των πωλήσεων να παρουσιάζει αύξηση στο 2,5% συγκριτικά με το 2022.
Επίσης, με αύξηση τζίρου ξεκίνησαν τα σούπερ μάρκετ το 2024 αν και τα δείγματα από τον Απρίλιο έχουν σημεία ανησυχίας για την πορεία της ζήτησης. Σύμφωνα, πάντως, με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Circana, συνολικά οι πωλήσεις σε αξία τον πρώτο μήνα του χρόνου ανήλθαν σε 825 εκατ. ευρώ έναντι 807 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2023. Η αύξηση του τζίρου κατά 1,8% δεν ήταν αποκλειστικά πληθωριστική καθώς καταγράφηκε και αύξηση του όγκου πωλήσεων τεμαχίων κατά 1,1%, γεγονός που σημαίνει αύξηση τιμών κατά 0,7%.
