Λίγες μέρες έχουν περάσει από την εκτόξευση των χονδρεμπορικών τιμών στα χρηματιστήρια ενέργειας της ΝΑ Ευρώπης. Και μπορεί η "φωτιά" να καταλάγιασε ωστόσο δεν έχει σβήσει καθώς και οι τέσσερις αιτίες που οδήγησαν στην "ανάφλεξη" δεν έχουν εκλείψει. Δομικές αδυναμίες της αγοράς με την ολιγοπωλιακή εικόνα στην Ελλάδα να μην έχει αλλάξει, ελλειμματική ενοποίηση των αγορών στην ΝΑ Ευρώπη, υψηλή ζήτηση λόγω καλοκαιριού, και τέλος υψηλές τιμές φυσικού αερίου ένεκα γεωπολιτικής αστάθειας "φρενάρουν" την όποια ραγδαία αποκλιμάκωση.
Το φυσικό αέριο
Έτσι, σε μηνιαία βάση έχει καταγραφεί άνοδος πάνω από 20% στις τιμές φυσικού αερίου στον Ολλανδικό κόμβο TTF. Σε ημερήσια βάση η άνοδος είναι πάνω από 5% καθώς οι έντονες γεωπολιτικές αναταράξεις οδηγούν και πάλι σε νέο υψηλό το ευρωπαϊκό συμβόλαιο φυσικού αερίου, που έχει ξεπεράσει τα 38,5 ευρώ ανά μεγαβατώρα προκαλώντας προβληματισμό για τις επιπτώσεις στα κόστη ενέργειας αλλά και γενικότερα στην ελληνική οικονομία. Υπενθυμίζεται ότι στο σενάριο του προϋπολογισμού για φέτος έχει ενταχθεί ένα εύρος τιμών στα 40 ευρώ/MWh.
Για χθες, η ουκρανική επίθεση στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ "τροφοδότησε" την εκτίναξη των τιμών. Η επίθεση εξελήφθη ως απειλή για το μετρητικό σταθμό Σούντζα, που αποτελεί σημείο διέλευσης και βασική εναπομένουσα σύνδεση που μεταφέρει φυσικό αέριο από τον ρωσικό αγωγό προς την ΕΕ, που συνεχίζει να βασίζεται σε ένα σημαντικό ποσοστό στο αέριο αγωγών από τη Ρωσία.
Αναπόφευκτα, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι σε υψηλά επίπεδα κρατιούνται τα χονδρεμπορικά κόστη στην αγορά ενέργειας. Στα 133,23 ευρώ/MWh διαμορφώθηκε η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα 8/8/2024.
Η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώθηκε στα 338,47 ευρώ/MWh, ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώθηκε στα 56,97 ευρώ/MWh. Μάλιστα, η τιμή ανέβηκε 4% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Η συνολική ζήτηση διαμορφώθηκε στις 416.12 GWh.
Στο ενεργειακό μείγμα ο λιγνίτης 6,3%, το φυσικό αέριο 38,6%, τα υδροηλεκτρικά 5,7%, οι εισαγωγές 10,6% και οι ανανεώσιμες 34%.
Μάλιστα, η Ελλάδα είναι και σήμερα η τρίτη πιο ακριβή χώρα μετά την Ιταλία και την Μάλτα και πολύ ακριβότερη από την τιμή της Γαλλίας (31 ευρώ/μεγαβατώρα) του Βελγίου (66,39 ευρώ/μεγαβατώρα) και της Γερμανίας (93,15 ευρώ/μεγαβατώρα). Η, δε, μέση τιμή για τον τρέχοντα μήνα διαμορφώνεται σταθερά ψηλά, στα 129,33 ευρώ/MWh.
Βέβαια, τα επίπεδα αυτά των τιμών μέχρι σήμερα είναι χαμηλότερα από τη μέση χονδρεμπορική τιμή που διαμορφώθηκε τον Ιούλιο και οδήγησε στην απόφαση του ΥΠΕΝ να προχωρήσει στη φορολόγηση της ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο και στην ενίσχυση των νοικοκυριών για τους λογαριασμούς ρεύματος με επιδότηση 1,6 λεπτά ανά κιλοβατώρα και για καταναλώσεις έως 500 κιλοβατώρες.
Ωστόσο ο “ανοιχτός” ορίζοντας των εξελίξεων σε Μέση Ανατολή και Ουκρανία δεν αφήνουν περιθώρια για “αδράνειες” καθώς οι επιπτώσεις θα είναι σημαντικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία αν υπάρξει κλιμάκωση. «Η μεγαλύτερη ανησυχία πηγάζει από το ενδεχόμενο κλιμάκωσης των πολεμικών συγκρούσεων με μια ευρύτερη εμπλοκή χωρών πέραν του Ισραήλ με το Ιράν. Αυτό εκτιμάται ότι μπορεί να ασκήσει αρνητική επίδραση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, που συνδέονται κυρίως με την αύξηση της αβεβαιότητας μιας ακόμα περιφερειακής πολεμικής σύρραξης. Πρόκειται για βασικούς παράγοντες που θα επηρεάσουν τις επιλογές στις μεταφορές, καθώς και όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, ενώ θα αυξήσει ακόμα περισσότερο τα ναύλα» τονίζει σε πρόσφατες δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ κ. Βασίλης Κορκίδης, σημειώνοντας ότι οι νέες ανισορροπίες στις τιμές πετρελαίου, στην εφοδιαστική αλυσίδα, τον πληθωρισμό ενδέχεται να συνοδευτούν και από μια αύξηση των μεταναστευτικών ροών, ενώ μια περαιτέρω περιφερειακή αποσταθεροποίηση θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στο τουρισμό και τις ξένες άμεσες επενδύσεις στη χώρα μας.
Ήδη το λιμάνι του Πειραιά μετρά απώλειες 150.000 TEUs το πρώτο εξάμηνο του έτους και καταγράφει μείωση 12,5% στον όγκο των εμπορευμάτων από και προς την Ασία, ενώ τα ναύλα των 40’ κοντέινερ επιμένουν στα 8.000 δολάρια επιβαρύνοντας εισαγωγές και εξαγωγές.
Από την πλευρά του και ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμος Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Πειραιά, μιλώντας στον Τ/Σ Σκάι στις 5 Αυγούστου, αναφερόμενος στο ζήτημα των αυξήσεων στα τιμολόγια ρεύματος, υπογράμμισε την ανάγκη προστασίας και των επιχειρήσεων απέναντι στη νέα αυτή επιβάρυνση στο κόστος λειτουργίας τους, καθώς οι επιδοτήσεις που ανακοίνωσε η κυβέρνηση αφήνουν εκτός τον επιχειρηματικό κόσμο.
Αν δεν συμβεί αυτό, τόνισε τον ορατό κίνδυνο αύξησης των τιμών των προϊόντων, ειδικά στις ενεργοβόρες επιχειρήσεις, γεγονός που θα τροφοδοτήσει ακόμη περισσότερο τον πληθωρισμό.
Κληθείς να σχολιάσει τη νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α. στάθηκε στις επιπτώσεις τόσο στις τιμές των καυσίμων όσο και στον τουρισμό, σημειώνοντας επίσης ότι η χώρα μας εισάγει περίπου το 25% των προϊόντων και των πρώτων υλών από την Άπω Ανατολή, με το κόστος του κοντέινερ να έχει εκτοξευθεί από τα 1.700 δολάρια στα 8.000 δολάρια, λόγω του αναγκαστικού περίπλου της Αφρικής.
