Η προσφυγή κατοίκων, τοπικών συλλόγων και άλλων νομικών προσώπων στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Ήπειρο, ήταν αναμενόμενη.
Την είχε προαναγγέλλει εδώ και καιρό η τοπική Αδελφότητα Κουρέντων, σωματείο του ομωνύμου χωριού της Ηπείρου, που όχι μόνο ήταν εξ αρχής αντίθετο στο εγχείρημα της Energean, αλλά και είχε αναθέσει την υπόθεση σε δικηγόρο για να προσφύγει στο ΣτΕ.
Η προ ημερών υποβολή της αίτησης ακύρωσης στο Δικαστήριο από μια πλειάδα φυσικών και νομικών προσώπων, μεταξύ των οποίων και ο συγκεκριμένος σύλλογος κατά της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων της γεώτρησης Ήπειρος-1 στο Δήμο Ζίτσας Ιωαννίνων, ήταν απλώς θέμα χρόνου μετά την απόφαση Σκυλακάκη το Νοέμβριο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για την ερευνητική γεώτρηση στον Δήμο Ζίτσας Ιωαννίνων έχουν αποφανθεί θετικά το Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου, ο Δήμος Ζίτσας, η κοινότητα Αγίου Χριστοφόρου που θα φιλοξενήσει τη γεώτρηση, καθώς και το σύνολο των εμπλεκόμενων στην πρόσφατη διαβούλευση τεχνικών φορέων (Δασαρχείο, Διεύθυνση Υδάτων, Εφορεία Αρχαιοτήτων κλπ) όπως και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ηπείρου.
Κι όμως το έργο κινδυνεύει με «πάγωμα» από αντιδράσεις οικολογούντων και κινδυνολογούντων κόντρα στα όσα έχουν αποφανθεί η καθ’ ύλιν αρμόδιοι αλλά και από την γνωστή δικαστική γραφειοκρατεία που μαστίζει την χώρα και κάθε επενδυτική πρωτοβουλία.
Κρίσιμη συγκυρία
Δεν είναι όμως αυτή καθ’ εαυτή η προσφυγή το θέμα. Αλλά ότι σε μια κρίσιμη συγκυρία για την έναρξη των εξορύξεων πανελλαδικά, η δικαστική περιπέτεια στην οποία θα μπει αναπόφευκτα η υπόθεση της Ηπείρου, μπορεί να αποτελέσει «οδηγό» και για άλλες συλλογικότητες και οργανώσεις που δεν βλέπουν με καθόλου καλό μάτι τις εξορύξεις.
Και άρα να δούμε αντιδράσεις τόσο για τις έρευνες στη Κρήτη, όσο και στο Ιόνιο, γεγονός που με τη σειρά του θα μπορούσε να επηρεάσει και τη στάση της κυβέρνησης, η οποία ποτέ δεν έκρυψε ότι δεν είναι και τόσο θερμή απέναντι στις εξορύξεις, όσο με τα θαλάσσια αιολικά.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι ο βηματισμός για τους υδρογονάνθρακες θα παραμείνει και τους επόμενους μήνες εξαιρετικά προσεκτικός και ότι μπορεί ο Πρωθυπουργός να έχει από το 2022 στείλει το μήνυμα «πρέπει να μάθουμε αν έχουμε ή όχι σημαντικά κοιτάσματα», ωστόσο το όλο θέμα δεν δείχνει να αποτελεί μείζονα προτεραιότητα για τη κυβέρνηση.
«Εάν έχουμε σημαντικά κοιτάσματα αερίου, θα αντικαταστήσουμε τις εισαγωγές με τον εθνικό μας πλούτο», είχε πει ο Κυρ. Μητσοτάκης πριν από περίπου δύο χρόνια, σε σύσκεψη στα γραφεία της ΕΔΕΥΕΠ, παρουσία του επικεφαλής της Αρ.Στεφάτου και του τότε υπ. ΠΕΝ Κ.Σκρέκας.
Δύο χρόνια μετά, αφού ολοκληρώθηκαν τα σεισμικά και τα επενδυτικά σχήματα βρίσκονται κοντά στην εξαγωγή των τελικών συμπερασμάτων, είναι προφανές ότι το βάρος της ενεργειακής στρατηγικής της κυβέρνησης πέφτει αποκλειστικά στις ΑΠΕ και η υπόθεση υδρογονάνθρακες έχει κάπως παραγκωνιστεί.
Ασφαλώς και αν τα νέα από τις εταιρείες είναι καλά και ανακοινώσουν ότι θα προβούν σε γεωτρήσεις, η κυβέρνηση θα επικροτήσει, ωστόσο αρκετοί πιστεύουν ότι θα καθορίσει τα επόμενα της βήματα και από την έκταση των αντιδράσεων. Θα έχει ενδιαφέρον η στάση που θα τηρήσει στο σενάριο που οι κινήσεις στην Ήπειρο πλαισιωθούν και από άλλες φωνές ή επαναληφθεί το ίδιο σκηνικό και σε άλλες περιοχές.
Στον αντίποδα βέβαια, μπορεί η κυβέρνηση να ρίχνει το βάρος στις ΑΠΕ, ωστόσο θα πρέπει να βγει μπροστά και να υπερασπιστεί τις εξορύξεις υδρογονανθράκων, καθώς αν δεν το κάνει, θα στείλει λάθος μηνύματα σε πολλούς, ανάμεσα στους οποίους και οι πολέμιοι των ΑΠΕ, οι οποίοι έχουν βρει νέο πεδίο αντιδράσεων, τα θαλάσσια αιολικά.
Αντάρτικο και στα υπεράκτια αιολικά
Το νέο αντάρτικο κατά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αφορά τα offshore. Πριν καν ανοίξει η συζήτηση με τα εμπλεκόμενα μέρη και τις τοπικές κοινωνίες, χωρίς καν να ξέρουν σε ποια σημεία θα χωροθετηθούν, αγνοώντας ότι τα νέα θαλάσσια πάρκα θα είναι πλωτά, όχι θεμελιωμένα με τσιμέντο στο βυθό, κάποιοι έχουν σπεύσει να πάρουν θέση απέναντι στις νέες αυτές επενδύσεις. Το κλίμα είναι μάλλον αρνητικό στο νομό Λασιθίου, τη Κέρκυρα, τη Σάμο και την Ικαρία.
Ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα νέο κίνημα, αυτή τη φορά, κατά των offshore πάρκων, είναι υπαρκτός. Και μπορεί την προηγούμενη δεκαετία, να ευθύνονταν και το κράτος για την έκταση που προσέλαβε ο λαϊκισμός με τις ανεμογεννήτριες, καθώς δεν ανέλυσε επαρκώς στις τοπικές κοινωνίες τα οφέλη των χερσαίων αιολικών, τώρα όμως ξέρει. Απαγορεύεται να κάνει το ίδιο λάθος. Και το νέο πλαίσιο με γενναία ανταποδοτικά οφέλη για τις περιοχές που θα φιλοξενήσουν θαλάσσια αιολικά, το οποίο έχει προαναγγείλει το Δεκέμβριο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, έχει και αυτή την διάσταση.
Το τάιμινγκ είναι κρίσιμο, χρειάζονται γρήγορα αντανακλαστικά ώστε να μην δοθεί χρόνος να πολλαπλασιαστούν οι αντιδράσεις και να αποκτήσουν ευρύτερα ερείσματα όσοι χαρακτηρίζουν περιβαλλοντοκτόνα τα θαλάσσια αιολικά, όντας έτοιμοι να τους φορτώσουν κάθε πιθανό και απίθανο κακό.
Είναι το κοινό σημείο ανάμεσα στις εξορύξεις και τα offshore πάρκα. Τυχόν αδράνεια από πλευράς κυβέρνησης στο θέμα με τους υδρογονάνθρακες πιθανώς να εκληφθεί ως ένδειξη αδυναμίας από όσους είναι εναντίον στα θαλάσσια αιολικά, με κίνδυνο να δημιουργηθεί το έδαφος ώστε να διευρυνθεί η επιρροή τους στις τοπικές κοινωνίες.