Μπορεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις -συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας- να ομνύουν στην αναγκαιότητα απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο και να εξαίρουν την χρησιμότητα των υποδομών που την προωθούν, όπως το FSRU της Αλεξανδρούπολης και ο Κάθετος Διάδρομος, πλην όμως η πραγματικότητα των αριθμών κινείται σε άλλη κατεύθυνση: Την προηγούμενη εβδομάδα, οι εξαγωγές αγώγιμού ρωσικού αερίου από την Gazprom προς την Ευρώπη σημείωσαν υψηλό έτος -από πλευράς ημερήσιων ροών-, επιβεβαιώνοντας την αυξητική τάση που οφείλεται στις πολύ ανταγωνιστικές τιμές που προσφέρονται από ρωσικής πλευράς, με παράγοντες της αγοράς να κάνουν λόγο για «απροκάλυπτο dumping.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός παραμένει ότι πρόσφατα η Gazprom προμήθευσε 99 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε μια μόνο ημέρα, που ήταν η μεγαλύτερη ποσότητα από τις 18 Οκτωβρίου 2023. Όπως επισημαίνουν διεθνείς αναλυτές, τέτοια νούμερα είχαν να εμφανιστούν από το καλοκαίρι του 2022, όταν ο αγωγός Nord Stream, η βασική όδευση ρωσικού αερίου προς τη Γερμανία, ήταν ακόμα σε λειτουργία, έστω και με χαμηλό βαθμό αξιοποίησης της δυναμικότητάς του.
Τούτων λεχθέντων δεν προξενεί έκπληξη ότι οι εισροές ρωσικού αγώγιμου αερίου τους πρώτους 10 μήνες του 2024 προς την ΕΕ έχουν ήδη ξεπεράσει το σύνολο του 2023, σύμφωνα με υπολογισμούς του Energy Intelligence, με «πρωτεργάτες» -κατά τις ίδιες πηγές- την Ουγγαρία και την Ελλάδα που έχουν εισαγάγει από τη Ρωσία μεγαλύτερες ποσότητες κατά 20% και 8% αντίστοιχα σε σχέση με το σύνολο του 2023.
Οι εισαγωγές της Gazprom προς την Ευρώπη -συμπεριλαμβανομένων και χωρών εκτός ΕΕ όπως η Σερβία, η Βόρεια Μακεδονία και η Βοσνία- δεν έχουν ακόμα ξεπεράσει το σύνολο του 2023, αλλά εκτός δραματικού απροόπτου αυτό θα συμβεί μέσα στο Νοέμβριο. Έως τις 26 Οκτωβρίου, η Gazprom είχε προμηθεύσει περί τα 26,1 δις. κυβικά μέτρα αερίου (bcm) στην περιοχή, έναντι 28,3 bcm για ολόκληρο το 2023.
Σε τι οφείλεται το comeback του αερίου της Gazprom
Όπως έχει επανειλημμένως τονιστεί, το comeback του αερίου της Gazprom εδράζεται στις πολύ πιο ανταγωνιστικές τιμές του σε σχέση με αυτές των φορτίων LNG στην spot αγορά. Στις αρχές του 2023, οι τιμές της Gazprom ήταν σημαντικά υψηλότερες από τις spot τιμές, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα τη βουτιά των παραλαβών φορτίων στη βάση των μακροπρόθεσμων συμβολαίων με τον ρωσικό κολοσσό. Καθώς όμως η ψαλίδα έκλεισε στα μέσα του 2023 και στη συνέχεια η πλάστιγγα έγειρε υπέρ του ρωσικού αερίου, οι εξαγωγές της Gazprom κινούνται ανοδικά από τον Ιούλιο του 2023 κι εφεξής.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι, λίγο πριν τη λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, όδευσης από την οποία προμηθεύονται αέριο η Σλοβακία, η Μολδαβία και η Αυστρία, οι ροές της Gazprom καταγράφονται ως ισχυρές, αφού για τον Οκτώβριο ανήλθαν σε 43,2 εκατ, κυβικά μέτρα ημερησίως κατά μέσο όρο, υψηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2022.
Οι ροές της Gazprom μέσω του Turk Stream -από τον οποίο τροφοδοτούνται μεταξύ άλλων Ουγγαρία ,Ελλάδα, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία και Βοσνία- άγγιξαν για τον Οκτώβριο τα 48 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως, πολύ πάνω από την ονομαστική χωρητικότητα του αγωγού που προορίζεται για την Ευρώπη που εκτιμάται στα 43,2 εκατ κυβικά μέτρα ημερησίως.
Ισχυρές εμφανίζονται ταυτόχρονα και οι εισαγωγές προς LNG προς την Ευρώπη, καθώς οι κυρώσεις της Δύσης δεν στοχεύουν τις μεγάλες μονάδες της Ρωσίας που βρίσκονται σε λειτουργία, εκτός από το project Arctic LNG 2 που υποχρεώθηκε να διακόψει την παραγωγή του τον περασμένο μήνα εξαιτίας των αμερικανικών κυρώσεων, καθώς οι αποθήκες του γέμισαν, λόγω έλλειψης αγοραστών για τα φορτία. Από τις αρχές Αυγούστου, περί τα οκτώ φορτία έχουν εκφορτωθεί από το Arctic 2 LNG, αλλά κανένα δεν έχει βρει τελικό αγοραστή.
