Δύσκολες αποφάσεις καλείται να πάρει μέσα στον Σεπτέμβριο η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, για θέματα που «καίνε» τους καταναλωτές, καθώς ως το τέλος αυτού του μήνα αναμένεται να επισημοποιηθεί ότι η ΡΑΕ βρίσκεται σε ανοικτή σύγκρουση με τους παρόχους για όλες τις προτάσεις που έχει διατυπώσει, με στόχο την καλύτερη προστασία των καταναλωτών: από την καθιέρωση πλαφόν στις αυξήσεις λόγω της αύξησης των τιμών χονδρικής, ως την κατάργηση των παγίων και των πέναλτι για πρόωρη διακοπή συμβολαίου.
Ειδικότερα,
- Την ώρα που οι τιμές - ρεκόρ στη χονδρική αναμένεται να επιβαρύνουν τους περισσότερους καταναλωτές μέσα από την ενεργοποίηση των σχετικών ρητρών αναπροσαρμογής στα συμβόλαια, η ΡΑΕ προτείνει μια ρύθμιση για τα προϊόντα κυμαινόμενου τιμολογίου, που θα προστατεύει τους καταναλωτές από υπερβολικές ανατιμήσεις. Ειδικότερα, στα προϊόντα κυμαινόμενου τιμολογίου οι πάροχοι θα είναι υποχρεωμένοι να προσδιορίζουν εκ των προτέρων ένα ανώτατο όριο μεταβολής, για παράδειγμα +-30%, όπως αναφέρει η ΡΑΕ, ώστε όταν υπάρχουν μεγάλες αναπροσαρμογές της τιμής χονδρικής να μην περνά ολόκληρη η επιβάρυνση στον καταναλωτή. Από την πλευρά τους, οι εταιρείες απαντούν ότι οι ρήτρες αναπροσαρμογής δεν είναι ένας μηχανισμός κερδοσκοπίας εις βάρος των καταναλωτών, κάτι που φαίνεται και από τα χαμηλά περιθώρια κέρδους των εταιρειών του κλάδου, αλλά ένας μηχανισμός αντιστάθμισης του κινδύνου που αντιμετωπίζουν από τις διακυμάνσεις των τιμών χονδρικής. Αν επιβληθούν όρια σε αυτή την αντιστάθμιση, οι εταιρείες λένε ότι θα βρεθούν εκτειθειμένες σε κινδύνους από τους οποίους δεν θα μπορούν να προστατευθούν αποτελεσματικά, δεδομένου ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει η δυνατότητα hedging μέσω προθεσμιακών συμβολαίων. Ουσιαστικά, οι εταιρείες προτείνουν να μην υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή σχετικά με τις ρήτρες, μέχρι να λειτουργήσουν πλήρως οι μηχανισμοί της αγοράς που θα επιτρέπουν στους παρόχους να προστατεύονται από τις διακυμάνσεις της τιμής χονδρικής.
- Για τα πέναλτι πρόωρης αποχώρησης, η ΡΑΕ έχει προτείνει να καταργηθούν, είτε για λόγους αλλαγής προμηθευτή, είτε για λόγους τερματισμού της σύμβασης και αποσύνδεσης του μετρητή, με μοναδική εξαίρεση την περίπτωση της καταγγελίας από τον πελάτη μιας σύμβασης σταθερής τιμής. Σε κάθε δε περίπτωση, όπως έχει τονίσει η ΡΑΕ, η επιβολή της σχετικής ρήτρας οφείλει να είναι πλήρως αποσυνδεδεμένη από την ενάσκηση από τον καταναλωτή του δικαιώματός του περί αλλαγής προμηθευτή. Αυτό το μέτρο θα ενίσχυε τον ανταγωνισμό στην αγορά, αλλά προσκρούει σε ισχυρή αντίσταση από τους παρόχους, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι τα πέναλτι για την πρόωρη αποχώρηση δεν αποτελούν αυθαίρετες χρεώσεις, αλλά αντισταθμίζουν τα κόστη πρόσκτησης νέων πελατών και είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις παροχές που γίνονται προς τον πελάτη (εκπτώσεις τιμών κ.α.), οι οποίες καλύπτονται σταδιακά ως τη λήξη του συμβολαίου. Χωρίς τα πέναλτι, επισημαίνεται από την πλευρά των εταιρειών, υπάρχει ο κίνδυνος να αποσταθεροποιηθεί η αγορά από ανεξέλεγκτο ανταγωνισμό, όπου οι καταναλωτές θα αλλάζουν παρόχους ακόμη και ανά λίγους μήνες, ακολουθώντας τις ελκυστικότερες προσφορές που υπάρχουν κάθε φορά στην αγορά.
- Η ΡΑΕ έχει προτείνει, επίσης, την κατάργηση των πάγιων χρεώσεων ή κάθε άλλης παρεμφερούς επιβάρυνσης σε όλους τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος. Κατόπιν της κατάργησης, οι λογαριασμοί θα αντικατοπτρίζουν ακριβέστερα το ποσό της ενέργειας που καταναλώθηκε, χωρίς παρανοήσεις και περιττές χρεώσεις. Εξαίρεση σε σχέση με τη χρέωση παγίου μπορεί να αποτελεί η περίπτωση ιδιοκτησιών που μένουν προσωρινά ή μακροπρόθεσμα αχρησιμοποίητες, όπως έχει τονίσει η ΡΑΕ. Οι πάροχοι υποστηρίζουν ότι οι πάγιες χρεώσεις είναι απαραίτητες για να ανακτούν το κόστος διαχείρισης των μετρητών που εκπροσωπούν και υπογραμμίζουν ότι είναι δύσκολο να εφαρμοσθεί η πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής για την επιβολή των παγίων μόνο στις ιδιοκτησίες που μένουν αχρησιμοποίητες, όπως τα εξοχικά, γι' αυτό και θα πρέπει να διατηρηθούν οι πάγιες χρεώσεις σε όλους τους λογαριασμούς.
Μέσα στον Σεπτέμβριο, η ΡΑΕ αναμένεται να λάβει τις τελικές αποφάσεις της για τους νέους κανόνες στην αγορά, γνωρίζοντας ότι οι τιμές δεν αυξήθηκαν συγκυριακά, αλλά θα παραμείνουν και στο μέλλον αρκετά υψηλές, συνεπώς απαιτείται αναβάθμιση της προστασίας των καταναλωτών. Προφανώς, τα επιχειρήματα των παρόχων, που θα οδηγούσαν σε πλήρη ακύρωση των σημαντικότερων μεταρρυθμιστικών προτάσεων της ΡΑΕ, δεν μπορούν να γίνουν δεκτά στο σύνολό τους, αλλά μένει να φανεί από το τελικό κείμενο της απόφασης της Αρχής σε ποιο βαθμό τροποποίησε τις προτάσεις της, μετά τον... ξεσηκωμό των εταιρειών.
Διαβάστε τη συνέχεια εδώ
