Έντονο προβληματισμό προκαλεί στην κυβέρνηση το ράλι διαρκείας των χονδρεμπορικών τιμών στις χώρες της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης σε έναν διάδρομο που έχει ως σημείο αφετηρίας την Ουγγαρία και κατάληξη την Ελλάδα. Η περιφερειακή ενεργειακή κρίση που ξεκίνησε τον Ιούλιο, συνεχίστηκε με την ίδια σχεδόν ένταση και συνεχίζεται και το Σεπτέμβριο και μάλιστα σε περίοδο χωρίς συνθήκες καύσωνα. Εκδηλώνεται δε με πολύ υψηλότερες χονδρικές τιμές στις «πληττόμενες» χώρες σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και ακραίες ενδοημερήσιες αποκλίσεις, με βασικό χαρακτηριστικό τη διαμόρφωση ακραία υψηλών τιμών από τις 6 το απόγευμα έως τις 10 το βράδυ, στη βραδινή αιχμή της ζήτησης όταν σβήνουν τα φωτοβολταϊκά.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι σήμερα η μέση χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα κινείται πάλι στη «διακεκαυμένη ζώνη» των 200 ευρώ/MWh, ως επακόλουθο της πλήρους σύζευξης της χώρας με τις αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Η δε μέγιστη τιμή -στις οκτώ το βράδυ- αγγίζει σήμερα τα 1000 ευρώ/MWh (καθώς διαμορφώνεται στα 942 ευρώ/MWh), μια συνθήκη που έχει προκαλέσει «κόκκινο συναγερμό» στις επιχειρήσεις που έχουν ωριαία τιμολόγηση που παρακολουθεί τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς και βρίσκονται εκτός του πλαισίου των επιδοτήσεων.
Στο φούλ οι λιγνιτικές μονάδες
Την ίδια στιγμή, η αυξημένη ζήτηση από τις χώρες στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας έχει ως αποτέλεσμα να δουλεύουν «στο φουλ» όλες οι θερμικές μονάδες -συμπεριλαμβανομένων και των λιγνιτικών-. Είναι ενδεικτικό ότι για σήμερα η συμμετοχή των μονάδων φυσικού αερίου και των λιγνιτικών μαζί στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής αγγίζει το 60% , έναντι συμμετοχής των ΑΠΕ 26,6%, λόγω της μικρής παρουσίας της αιολικής παραγωγής. Αναμένεται δε να τεθούν σε λειτουργία κάποιες ώρες τις ημέρας όλες οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, συμπεριλαμβανομένων και των ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου 1 και 2 τις οποίες η Επιχείρηση είχε πρόθεση να κλείσει μέσα στο φθινόπωρο, σύμφωνα με στοιχεία που κατατέθηκαν στη Βουλή.
Οι χθεσινές δηλώσεις του Υπουργού ΠΕΝ κ. Θόδωρου Σκυλακάκη είναι ενδεικτικές της ανησυχίας που επικρατεί στα κυβερνητικά κλιμάκια. Και πολύ περισσότερο επειδή το πρόβλημα αν και «αγγίζει» μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών και όχι μόνο την Ελλάδα εντούτοις δεν πληροί τις προϋποθέσεις ώστε να χαρακτηριστεί περιφερειακή ενεργειακή κρίση κατά την έννοια του ευρωπαϊκού μηχανισμού ώστε να ανοίξει ο δρόμος για ευρωπαϊκή παρέμβαση και λήψη μέτρων σε επίπεδο ΕΕ. Και ο ίδιος ο κ. Σκυλακάκης άλλωστε παραδέχτηκε ότι η επιλογή δεν είναι εύκολη, ενώ οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι πρώτες διερευνητικές κρούσεις προς τις αρμόδιες υπηρεσίες των Βρυξελλών δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας
Καθώς το ενδεχόμενο διατήρησης υψηλών χονδρεμπορικών τιμών είναι ορατό και για τους επόμενους μήνες (με δεδομένο ότι το «αγκάθι» των εξαγωγών από τις χώρες των Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης προς την Ουκρανία που είναι από τους βασικούς παράγοντες της κρίσης θα συνεχίσει να υφίσταται), δεν μπορεί να αποκλειστεί και το ενδεχόμενο να διατηρηθούν οι επιδοτήσεις που δόθηκαν εκτάκτως για τον Αύγουστο και παρατάθηκαν και για δεύτερο συνεχόμενο μήνα το Σεπτέμβριο. Σενάριο που αφήνει εγείρει ερωτήματα για την «τύχη» της έκτακτης εισφοράς στο φυσικό αέριο που ίσχυσε για τον Αύγουστο με δυνατότητα παράτασης έως και τρεις μήνες, ενδεχόμενο για το οποίο το ΥΠΕΝ κρατά κλειστά τα χαρτιά του, ενώ οι ηλεκτροπαραγωγοί κάνουν λόγο για ατελέσφορο μέτρο που επιβαρύνει τις χονδρεμπορικές τιιμές.
Με γνώμονα τα παραπάνω το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε χθες για δεύτερο συνεχόμενο μήνα την επιδότηση των οικιακών τιμολογίων με 1,4 λεπτά ανά κιλοβατώρα για το 90% των νοικοκυριών. Αν συνεχιστεί το κλίμα ανατιμήσεων, υπάρχουν σκέψεις στην κυβέρνησης τα μέτρα στήριξης να χρειαστεί να παραταθούν σε μια περίοδο όπως είναι το φθινόπωρο που παραδοσιακά παρατηρούνται χαμηλότερες τιμές και υποχώρηση της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια.
