Tα κομμάτια ενός επενδυτικού παζλ που ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ βάζει στη σειρά ο ΔΕΣΦΑ, με την Βόρεια Ελλάδα στο επίκεντρο των σχεδιασμών του.
Τα μεγάλα έργα στην περιοχή (περιλαμβάνονται στο δεκαετές πρόγραμμα 2024 – 2033 του Διαχειριστή, το οποίο έλαβε πρόσφατα το πράσινο φως της ΡΑΑΕΥ) που προωθεί ο ΔΕΣΦΑ περιλαμβάνουν αγωγούς αερίου, υδρογόνου και σταθμούς συμπίεσης.
Καρπερή – Κομοτηνή
Νέος αγωγός Καρπερή-Κομοτηνή: Ο νέος αγωγός μήκους 215 χλμ., που θα συνδέει την Καρπερή με την Κομοτηνή, θα αναπτυχθεί παράλληλα με την υφιστάμενη υποδομή μεταφοράς φυσικού αερίου στην περιοχή.
Στόχος του είναι να ενισχύσει την ικανότητα του συστήματος για αυξημένες ροές αερίου μεταξύ Βορρά και Νότου, αντιμετωπίζοντας τα σημεία συμφόρησης και εξασφαλίζοντας σταθερή πρόσβαση σε νέα σημεία εισόδου και εξόδου του συστήματος.
Ο αγωγός είναι έτοιμος να δεχθεί υδρογόνο, εφόσον οι συνθήκες της αγοράς το απαιτήσουν και το επιτρέψουν, μπορεί να συνδεθεί στο μέλλον με το έργο ανάπτυξης του δικτύου (backbone) H2 στην Καρπερή και να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά καθαρού υδρογόνου στο ανατολικό τμήμα του δικτύου. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2027.
Νέα Μεσήμβρια – Γευγελή
Αγωγός Νέα Μεσήμβρια – Εύζωνοι – Γευγελή: Το συγκεκριμένο έργο, προϋπολογισμού πέριξ των 92 εκατ. ευρώ, στοχεύει στη διασύνδεση των συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας και πρόκειται να συμβάλει στην περαιτέρω διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας για τη γειτονική χώρα, αυξάνοντας τη χρήση των υποδομών του ΕΣΦΑ, και να συνεισφέρει στην αποδοτικότερη λειτουργία του συστήματος. Το έργο κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό καθώς θα ενισχύσει τη θέση της Ελλάδας ως κόμβου φυσικού αερίου.
Παράλληλα, θα συμβάλει στη διεύρυνση της αγοράς στην ευρύτερη περιοχή, εξασφαλίζοντας σε πιο πολλούς χρήστες πρόσβαση στο ΕΣΦΑ, ενώ θα συντελέσει και στη μείωση των χρεώσεων συστήματος λόγω της μεγαλύτερης χρήσης των εγχώριων υποδομών. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2026.
Τα οφέλη για τη Βόρεια Μακεδονία
Ο αγωγός θα ανοίξει νέους ενεργειακούς διαδρόμους οι οποίοι θα ισχυροποιήσουν τους ενεργειακούς δεσμούς Βαλκανίων και ΕΕ, μειώνοντας την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο.
Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα διευρύνει το στίγμα της ως ενεργειακός στυλοβάτης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με τη μεταφορά φυσικού αερίου από το ελληνικό Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου στη Βόρεια Μακεδονία και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Δυτική Μακεδονία
Αγωγός Υψηλής Πίεσης Δυτικής Μακεδονίας: Ένα σημαντικό έργο (184,6 εκατ.) υπό υλοποίηση είναι ο αγωγός φυσικού αερίου υψηλής πίεσης μήκους 160 χλμ. προς τη Δυτική Μακεδονία, με ορίζοντα ολοκλήρωσης στα μέσα του 2025.
Σε επόμενη φάση, ο αγωγός θα μπορεί να υποστηρίζει και τη μεταφορά υδρογόνου (hydrogen-ready) και ενδέχεται να συνδεθεί με τον ελληνικό διάδρομο υδρογόνου (Dedicated H2 Backbone), αποτελώντας μέρος του δικτύου διακίνησης ανανεώσιμων αερίων στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Σταθμοί συμπίεσης
Σταθμός Συμπίεσης στην Κομοτηνή: Πρόκειται για καίρια υποδομή που θα αυξήσει τις ποσότητες φυσικού αερίου που μεταφέρονται μέσω του συγκεκριμένου κόμβου, ενισχύοντας την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελλάδας και της περιοχής. Ο σταθμός θα αυξήσει τις ποσότητες αερίου που θα μεταφέρονται δυτικά και ανατολικά της Κομοτηνής, σε συνέχεια της σύνδεσης του FSRU Αλεξανδρούπολης με το ΕΣΦΑ και άλλων έργων της περιοχής. Πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία τμηματικά από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο του 2025.
Σταθμός Συμπίεσης στην Αμπελιά: Ο σταθμός συμπίεσης στην Αμπελιά Φαρσάλων είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του ΔΕΣΦΑ, καθώς εξασφαλίζει την υδραυλική επάρκεια του ΕΣΦΑ λόγω των αυξημένων ροών αερίου από Βορρά προς Νότο, σε συνέχεια της λειτουργίας του αγωγού ΤΑΡ και της σύνδεσής του με το ΕΣΦΑ στη Νέα Μεσήμβρια. Η ένταξη του στο σύστημα προβλέπεται να πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2025.
Σταθμός Συμπίεσης για την τροφοδοσία του αγωγού TAP στη Ν. Μεσημβρία (Booster Compressor): Αυτή η επένδυση επιτρέπει τη λειτουργία πλήρους αμφίδρομης ροής στο σημείο διασύνδεσης των αγωγών TAP και ΕΣΜΦΑ. Ο σταθμός θα διαθέτει 2 μονάδες ισχύος 1,1 MW και 1 μονάδα 3,3 MW, χωρίς εφεδρική χωρητικότητα, καλύπτοντας ροές από πολύ χαμηλά επίπεδα έως 10 εκατ. Nm³ ανά ημέρα. Τον Δεκέμβριο του 2025 αναμένεται να ξεκινήσει η λειτουργία του.
Το υδρογόνο «πιάνει» Αμύνταιο
Αγωγός υδρογόνου Αμύνταιο - Κομνηνά, κόστους 13 εκατ. ευρώ, ο οποίος θα μεταφέρει 100% υδρογόνο μέχρι τον σταθμό εισόδου στα Κομνηνά, όπου θα συνδέεται με τον αγωγό υψηλής πίεσης.
Πιλοτική εγκατάσταση έγχυσης υδρογόνου στο νέο Τεχνικό Εκπαιδευτικό Κέντρο του ΔΕΣΦΑ στη Νέα Μεσημβρία, που θα χρησιμοποιηθεί για μετρήσεις ασφαλούς έγχυσης μειγμάτων υδρογόνου στο υφιστάμενο δίκτυο.
