Η Βουλγαρία δεν θα λάβει τη δεύτερη εκταμίευση ύψους 653 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης και βιωσιμότητας εξαιτίας των ημιτελών μεταρρυθμίσεων της χώρας, άμεσο αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης τετραετούς πολιτικής κρίσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι η εκταμίευση έχει ανασταλεί για έξι μήνες, επειδή η Βουλγαρία δεν έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας, της καταπολέμησης της διαφθοράς και των δημόσιων συμβάσεων.
Η Βουλγαρία έχει προθεσμία ενός μηνός για να απαντήσει στην προκαταρκτική αξιολόγηση της Επιτροπής και να μπλοκάρει τα χρήματα.
Το πάγωμα των κονδυλίων θα αποτελέσει έναν νέο λεκέ στον προϋπολογισμό της Βουλγαρίας για το 2024, καθώς η χώρα προσπαθεί να περιορίσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα στο 3% για να ενταχθεί στην ευρωζώνη το 2025.
Εάν τα θεσμικά όργανα της Σόφιας δεν εφαρμόσουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις εντός έξι μηνών, η Επιτροπή θα μπορούσε να αποφασίσει να περικόψει τα χρήματα διάσωσης της Βουλγαρίας.
Η Βουλγαρία δικαιούται επιχορηγήσεις ύψους 5,69 δισ. ευρώ από την ΕΕ στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης και βιωσιμότητας. Η χώρα έχει λάβει μόνο 1,37 δισ. ευρώ, την πρώτη πληρωμή. Εάν το σχέδιο είχε εφαρμοστεί εγκαίρως, η Βουλγαρία θα είχε λάβει συνολικά 4,3 δισ. ευρώ μέχρι τώρα.
Το βουλγαρικό κοινοβούλιο μπλόκαρε την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας που είχε υποσχεθεί στις Βρυξέλλες, αλλά οι φόβοι των τοπικών πολιτικών αρχών για απότομη αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά σήμαινε ότι διατηρήθηκε η πλήρης κρατική ρύθμιση του τομέα. Η Βουλγαρία δεσμεύτηκε να απελευθερώσει πλήρως την αγορά, μεταξύ άλλων και για τους οικιακούς καταναλωτές, μέχρι το τέλος του 2023.
Μια άλλη ανεκπλήρωτη υπόσχεση είναι η προώθηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), η οποία προς το παρόν αποτελεί στόχο επιθέσεων φιλορωσικής προπαγάνδας στα βουλγαρικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η τρίτη ανεκπλήρωτη υπόσχεση της Βουλγαρίας είναι η έλλειψη οδικού χάρτη για την κλιματική ουδετερότητα που συνδέεται με το κλείσιμο των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα έως το 2038. Βουλευτές του φιλορωσικού ριζοσπαστικού κόμματος Αναγέννηση και του λαϊκιστικού «Υπάρχει τέτοιος Λαός» μπλόκαραν ένα σχετικό ψήφισμα στην τελευταία συνεδρίαση του προηγούμενου κοινοβουλίου, ξηλώνοντας μάλιστα τα καλώδια από τα μικρόφωνα κατά τη διάρκεια της συζήτησης.
Η Βουλγαρία απέτυχε επίσης να υιοθετήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς, χωρίς να εκλεγεί νέος πρόεδρος ή μέλη της νέας επιτροπής κατά της διαφθοράς.
Η υπηρεσιακή αναπληρώτρια πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών Λιουντμίλα Πέτκοβα προειδοποίησε ότι αυτό θα μπορούσε να κοστίσει στη Βουλγαρία δισεκατομμύρια χαμένα κονδύλια από την ΕΕ και σοβαρή ζημιά στον εθνικό προϋπολογισμό, ακόμα και την έξοδο από την ευρωζώνη.
Η χώρα είναι επίσης η μόνη στην ΕΕ που δεν έχει υποβάλει ακόμη το σχέδιό της στην Επιτροπή στο πλαίσιο του κεφαλαίου RePowerEU, το οποίο χρηματοδοτεί μέτρα για την επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας από τη Ρωσία.