Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, σε συνέντευξή του στα Παραπολιτικά ανέφερε πως ανά την ΕΕ οι προβλέψεις για την πορεία των τιμών αλλάζουν, διαρκώς το τελευταίο διάστημα. Με την εκτίμηση αυτή τη φορά για άνοδο 5-5,5% στο σύνολο του έτους. Σε αυτό το πλαίσιο ανέφερε πως δεν αποκλείει παροδικά ο πληθωρισμός να φτάσει και στο 8% λόγω του πολέμου.
Έχουμε χτίσει γραμμές άμυνας μέσα από την υλοποίηση σοβαρών, ρεαλιστικών, υπεύθυνων πολιτικών τα τελευταία 2,5 χρόνια και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε για όσο χρειαστεί. Όταν τα τελευταία 2,5 χρόνια η ελληνική κυβέρνηση έχει μειώσει φόρους και ασφαλιστικές εισφορές των πολιτών αυτό δεν σημαίνει ότι το διαθέσιμο εισόδημα όλων μας έχει βελτιωθεί; Αυτό δεν είναι και μια γραμμή άμυνας και για μελλοντικές κρίσεις;
Πώς θα βοηθήσει το πλαφόν στο φυσικό αέριο
Οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι σε τρία επίπεδα, τα δύο επίπεδα αφορούν την αντιμετώπιση του προβλήματος και το τρίτο επίπεδο αφορά τον περιορισμό των επιπτώσεων αυτού του προβλήματος. Το πρώτο αφορά τη λήξη της εισβολής. Μη ξεχνάμε ότι η εισβολή είναι ένα στοιχείο που οδήγησε σε αύξηση του ενεργειακού κόστους. Το δεύτερο επίπεδο παρέμβασης αφορά τη δυσλειτουργία των αγορών, κυρίως των αγορών του φυσικού αέριου με κερδοσκοπικά αίτια. Η επιβολή πλαφόν τιμών, το ημερήσιο όριο τιμών, ο καθορισμός τιμών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, το πλαφόν στο κέρδος αυτές οι πρωτοβουλίες που ανάλαβε ο πρωθυπουργός κινούνται στην κατεύθυνση αντιμετώπισης επίσης του προβλήματος των κερδοσκοπικών αιτιών δηλαδή της δυσλειτουργίας της αγοράς του φυσικού αερίου. Και το τρίτο επίπεδο που είναι η αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης που εδώ απαιτούνται εθνικές πολιτικές, τις οποίες υλοποιούμε και θα συνεχίσουμε να υλοποιούμε αλλά και ευρωπαϊκές πολιτικές για την εύρεση όχι μόνο πόρων αλλά και δημοσιονομικού χώρου. Ποιο σημαντικός είναι ο δημοσιονομικός χώρος από τους πόρους για την Ελλάδα.
Tο ύψος των τιμών στα καύσιμα
Πρώτα απ’ όλα εθνικό πλαφόν δεν έχει νόημα καθώς οι πάροχοι φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας θα αγοράζουν ακριβά από το εξωτερικό και θα πρέπει στη συνέχεια το κράτος να έρχεται να τους επιδοτεί για να καλύψει τις ζημιές. Δεύτερη παρατήρηση ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ ότι η Ελλάδα διαθέτει την ακριβότερη τιμή στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η αλήθεια δεν είναι αυτή. Η αλήθεια είναι ότι στις 8 Μαρτίου διαμορφώθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα από τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Για την ακρίβεια στο πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου είχαμε την τρίτη χαμηλότερη τιμή στην Ευρώπη πίσω από την Πολωνία και την Βουλγαρία αλλά με ένα τεράστιο πρόβλημα προφανώς στους λογαριασμούς και στα καύσιμα.
Πακέτο παρεμβάσεων για ανακούφιση των αδύναμων
Όπως είπε και ο Πρωθυπουργός χθες στις επόμενες 10 μέρες εκτιμώ ότι θα είμαστε έτοιμοι να ξεδιπλώσουμε ένα πακέτο παρεμβάσεων έτσι ώστε να ανακουφίσουμε όσο μπορούμε περισσότερο νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Θα επιμείνω στο ρήμα «ανακουφίσουμε» διότι κανένα κράτος μέλος δεν μπορεί μόνο του να αντιμετωπίσει αυτή την πρωτοφανή αύξηση του ενεργειακού κόστους των τελευταίων εβδομάδων.
Θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε και να επιδοτούμε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγρότες για όσο χρειαστούν άρα θα δούμε τις παρεμβάσεις ανάλογα με τις τιμές που έχουν διαμορφωθεί για το επόμενο χρονικό διάστημα, και θα βοηθήσουμε περισσότερο τα πια ευάλωτα νοικοκυριά μέσα από τις πρωτοβουλίες και τις πολιτικές που ανέπτυξε ο πρωθυπουργός. Ο στόχος είναι μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδος να έχουμε ολοκληρώσει όλες τις διαδικασίες.
Μειώσεις φόρων σε μόνιμη βάση και όχι παροδικά
Σχετικά με την απόρριψη της πρότασης του κ. Τσίπρα για μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, ο υπουργός Οικονομικών, αναφέρει ότι οποιαδήποτε πρωτοβουλία έχουμε να αναλάβουμε άρα ουσιαστικά ότι δεν μπορούμε να υλοποιήσουμε θα το δείτε μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας. Υπενθυμίσω ότι μέχρι τότε εκτός των άλλων θα δείτε και τις πρωτοβουλίες νομοθετικά της κυβέρνησης δηλαδή θα έχει κατατεθεί το νομοσχέδιο, για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ και του ΦΠΑ στα λιπάσματα στο 6%. Όταν η πολιτεία επιλέγει να μειώσει ακόμα περισσότερο όλο το φόρο ακίνητης περιουσίας όλης της κοινωνίας κυρίως των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων και της μεσαίας τάξης κατά 360 εκ. φέτος αυτό σημαίνει ότι φέτος στο πορτοφόλι του πολίτη σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία εξαιτίας του πληθωρισμού θα περισσέψουν 350 εκατομμύρια. Δεν ισχυρίζομαι ότι τελικά θα περισσέψουν, ισχυρίζομαι όμως ότι αρχικά θα είναι διαθέσιμα άλλα 350 εκατομμύρια που θα μπορούσαν να μην είναι αυτή η πολιτική θα μπορούσε να ειναι μια άλλη πολιτική επιδότησης αλλά εμείς θεωρούμε ότι είναι πολύ σημαντικό να μειώνεις με μόνιμο τρόπο φόρους για να αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα που έχει παροδικά χαρακτηριστικά βεβαίως, παροδικά έντονα χαρακτηριστικά για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα λόγω και του πολέμου.
Παροδική άνοδος του πληθωρισμού
Οι εκτιμήσεις πριν από ενάμιση μήνα ήταν για έναν πληθωρισμό το 2022 της τάξεως του 2,2 %, στη συνέχεια πριν από τρεις εβδομάδες βγήκαν οι προβλέψεις της ευρωπαϊκής πολιτικής ήταν για 3,4%, σήμερα είναι για κάτι κοντά στο 5%.
Ερωτηθείς αν πιστεύει ότι είναι ρεαλιστικές οι προβλέψεις για 8% πληθωρισμό το επόμενο διάστημα
Το αν θα φτάσουμε παροδικά κάποιο μήνα στο 8% δεν το αποκλείω καθόλου. Αυτό έχει να κάνει και με το ποιες θα είναι οι εξελίξεις στη Ρωσία, αν αποφασιστεί να σταματήσει η εισροή φυσικού αερίου στην Ευρώπη αυτό σημαίνει ότι το κόστος που σήμερα βλέπουμε θα πολλαπλασιαστεί.
Αυτή τη στιγμή έχουμε μια νέα κρίση μπροστά μας την οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε προφανώς ενισχύοντας ακόμα περισσότερο νοικοκυριά και επιχειρήσεις από μια πρωτόγνωρη αύξηση του ενεργειακού κόστους κυρίως και γενικότερα του πληθωρισμού ταυτόχρονα όμως έχουμε και μια σειρά από άλλες προκλήσεις ενδεικτικά θα σας πω δυο- τρεις. Με βάση τον προϋπολογισμό ο ΦΠΑ στην εστίαση ή στις μεταφορές ολοκληρώνεται το πρώτο εξάμηνο του ’22 άρα θα πρέπει να βρούμε πόρους σε αυτή την συγκυρία για άλλο ένα εξάμηνο, αυτό ήταν εκτός προϋπολογισμού και είναι αρκετές δεκάδες εκατομμύρια. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση έχει θέσει δυο προτεραιότητες και για τα ’23 αυτές είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους τους πολίτες και η μονιμοποιηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών από το 2023 αυτά είναι πάνω από 2,1 δις. Δεν είναι καθόλου μακρινό, τον επόμενο μήνα η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να καταθέσει στην Ευρώπη όπως όλες οι χώρες, τις εκτιμήσεις για τον προϋπολογισμό του 2023 συνεπώς θα πρέπει η Ελλάδα να έχει υλοποιήσει αυτές τις έξυπνες διορατικές πολιτικές ώστε και την κοινωνια να βοηθήσει σημερα αλλά και αύριο με μόνιμο τρόπο . Για αυτό και είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί και αναζητούμε δημοσιονομικό χώρο έτσι ώστε αυτός να αξιοποιηθεί επ’ ωφελεία της κοινωνίας. Ότι χώρο βρίσκουμε τον επιστρέφουμε στην κοινωνία ως μέρισμα ιδιαίτερα στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Ερωτηθείς αν ο φετινός προϋπολογισμός είναι στον αέρα λόγω των εξελίξεων
Υπάρχουν πάρα πολλές αβεβαιότητες και προφανώς αυξημένες αβεβαιότητες σε σχέση με την περίοδο που καταρτίζαμε και ψηφίσαμε τον κρατικό προϋπολογισμό ουδείς γνώριζε τις εξελίξεις που θα ακολουθούσαν. Άρα υπάρχουν στοιχεία του προϋπολογισμού που προφανώς πρέπει να αναθεωρηθούν όπως είναι ο πληθωρισμός παγκοσμίως και πανευρωπαϊκά, υπάρχουν όμως και σταθερές οι οποίες αξιοποιούνται επ’ ωφελεία της κοινωνίας.
Δεν γνωρίζουμε ακόμα αν θα έχουμε συμπληρωματικό προϋπολογισμό
Δεν μπορώ να σας πω για συμπληρωματικό προϋπολογισμό αν δεν έχουμε εικόνα των εξελίξεων το επόμενο χρονικό διάστημα. Αυτο που μπορώ να πω όμως είναι ότι για παράδειγμα την προηγούμενη εβδομάδα ανακοινώθηκαν τα πρώτα στοιχεία για το πώς έκλεισε το 2021. Το 2021 ουσιαστικά καλύψαμε το σύνολο των ζημιών του 2020, αυτό σημαίνει ότι υπήρχε ένας δημοσιονομικός χώρος ο όποιος ήδη αξιοποιήθηκε από την κυβέρνηση με την μείωση του ΕΝΦΙΑ ή με τη βοήθεια στον πρωτογενή τομέα. Όποιος δημοσιονομικός χώρος συνεπώς προκύπτει μελλοντικά θα αξιοποιείται επ’ ωφελεία της κοινωνίας και ναι φέτος υπάρχει δημοσιονομική ευελιξία, δεν υπάρχει συγκεκριμένος δημοσιονομικός στόχος υπάρχει εκτίμηση ελλείμματος στον προϋπολογισμό το -1,4 αλλά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν δημοσιονομικοί στόχοι δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να δείξουμε δημοσιονομική ανευθυνότητα. Χρειάζεται να αξιοποιήσουμε την ευελιξία με σύνεση και σωφροσύνη επ’ ωφελεία της κοινωνίας γιατί υπάρχουν και οι αγορές και ο δανεισμός ακρίβυνε γιατί η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν έχει επενδυτική βαθμίδα. Όταν συνεπώς υπάρχουν προβλήματα στην Ευρώπη τότε οι επενδυτές στρέφονται σε αυτό που λέμε «ασφαλή καταφύγια». Ασφαλές καταφύγιο στην Ευρώπη είναι η Γερμανία. Η Ελλάδα που δεν είναι σε επενδυτική βαθμίδα αυξάνει το κόστος της περισσότερο από άλλες χώρες, ευτυχώς δηλαδή που η χώρα έγκαιρα και διορατικά βγήκε και δανείστηκε με αποτέλεσμα σήμερα τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρα να υπερβαίνουν τα 41 δις ως ποσοστό του ΑΕΠ το υψηλότερο στην Ευρώπη. Το μείζον θέμα για εμάς συνεπώς είναι ο δημοσιονομικός χώρος, δημοσιονομικός χώρος για να βοηθήσουμε ακόμα περισσότερο την κοινωνία.
Είναι δύσκολο αυτή τη στιγμή να ξαναδανειστούμε
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Δεν είναι θέμα δυσκολίας, είναι θέμα κόστους δανεισμού, και σήμερα αν δανειστούμε είναι χαμηλότερο το κόστος από ότι του πρώτου εξαμήνου του 2019 ή του 2018 αλλά ακριβώς επειδή είναι αρκετά πιο ακριβό από το πρόσφατο παρελθόν και επειδή έχουμε ασφαλή ταμειακά διαθέσιμα δεν είναι η πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης αυτή τη στιγμή να επιβαρύνει μελλοντικά την κοινωνία.
Αναφορικά με την αποπληρωμή του ΔΝΤ
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Τέλος Μαρτίου αποπληρώνουμε και το υπόλοιπο 1,9%. Το 1,9% είναι ταμειακό δεν είναι δημοσιονομικό, τουναντίον προπληρώνοντας το ακριβό ΔΝΤ η χώρα γλίτωσε τόκους 230 εκ., αυτό είναι δημοσιονομικό, αυτά τα 230 εκ. που γλίτωσε η χώρα τα έδωσε στην κοινωνία. Τα έδωσε σε μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών οπότε όχι μόνο δεν είχαμε δημοσιονομικό πρόβλημα αλλά είχαμε και δημοσιονομική ωφέλεια για την κοινωνία.
Πότε θα πραγματοποιηθεί αύξηση στον κατώτατο μισθό
Εμείς ως υπουργείο Οικονομικών αυτό που πρέπει να διασφαλίζουμε είναι τις προϋποθέσεις για μια γενναία αύξηση του κατώτατου μισθού. Οι προϋποθέσεις είναι η υψηλή και διατηρήσιμη ανάπτυξη και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κοινωνίας. Συνεπώς η αύξηση του κατώτατου μισθού πρέπει να είναι γενναία, πρέπει να είναι όμως και ρεαλιστική λαμβάνοντας υπόψη και την τρέχουσα συγκυρία και κάτι άλλο που είναι πολύ σημαντικό την ανάγκη να μειωθεί ακόμα περισσότερο η ανεργία. Θα πρέπει να πετύχουμε με την αύξηση του κατώτατου μισθού ταυτόχρονα δυο στόχους, προφανώς και με άλλες πολιτικές, και να βελτιώσουμε το εισόδημα των εργαζομένων και να δημιουργήσουμε ακόμα περισσότερες καλές ποιοτικές θέσεις απασχόλησης.
Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες σχετικά με τα φαινόμενα αισχροκέρδειας
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Αυτό που είπαμε είναι για κοινή ευρωπαϊκή παρέμβαση. Χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει αληθινό πρόβλημα παραγωγής ποσότητας και τροφοδοσίας του καύσιμου οι τιμές έχουν εκτοξευτεί κερδοσκοπικά με πρόσχημα την κρίση στην Ουκρανία άρα θα επαναλάβω ότι υπάρχει βασική δυσλειτουργία στην αγορά του φυσικού αερίου άρα αναζητούμε μέσα από τις έξι προτάσεις του πρωθυπουργού σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρέμβαση, κοινή ευρωπαϊκή παρέμβαση. Μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορεί να αντιμετωπιστεί. Εμείς εδώ συμπληρωματικά και πριν από τις πρωτοβουλίες που αναζητούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το αρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης πέρασε τροπολογία την προηγούμενη εβδομάδα με την επιβολή πλαφόν στο περιθώριο κέρδους σε ότι αφορά τις αντίστοιχες τιμές διαφόρων προϊόντων. Άρα εμείς το ζήτημα στο πλαφόν του κέρδους το νομοθετήσαμε, αναζητούμε αντίστοιχες οριζόντιες πολιτικές αλλά και επιβολή πλαφόν τιμής ή ημερήσιου όρου τιμών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο . Καμία χώρα μόνη της δεν μπορεί να επέμβει σε ένα χρηματιστηριακό προϊόν, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο να αντιδράσουμε.