Ο πληθωρισμός προκαλεί τρύπα στους προϋπολογισμούς των σχεδίων ανάκαμψης των κρατών της ΕΕ. Ολοένα και περισσότερες φωνές ζητούν νέα μετρητά για την καταπολέμηση του αυξανόμενου κόστους, ενώ αρκετές νέες κυβερνήσεις αμφισβητούν τις δεσμεύσεις των προηγούμενων.
Οι χώρες της ΕΕ έχουν περιθώριο έως το τέλος του 2026 να απορροφήσουν τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, ωστόσο μέχρι τώρα έχουν καταγραφεί καθυστερήσεις.
«Τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν περίπου μισό χρόνο καθυστέρηση όταν πρόκειται για αιτήματα πληρωμής», σύμφωνα με τον Christopher Glück από την εταιρεία συμβούλων Forefront Advisers.
Ο Glück το αποδίδει αυτό κυρίως στην αρχική καθυστέρηση στη συμφωνία επιχειρησιακών ρυθμίσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και στα κράτη μέλη που αγωνίζονται να βρουν επενδυτές.
Εκτός από την Ουγγαρία, της οποίας το σχέδιο ανάκαμψης αναμένεται να γίνει δεκτό από την Κομισιόν με «επιφυλάξεις», όλες οι χώρες της ΕΕ κάνουν γρήγορες μεταρρυθμίσεις, ωστόσο οι εκτοξευόμενες τιμές λόγω πληθωρισμού αποδεικνύονται σημαντικό εμπόδιο.
«Το πρόβλημα είναι ότι όλα όσα αποφασίστηκαν στα σχέδια ανάκαμψης θα κοστίζουν τώρα πολύ περισσότερο από το προγραμματισμένο προς το παρόν, αυτό που λένε οι Βρυξέλλες στα κράτη μέλη είναι ότι η μόνη λύση είναι να συμπληρώσουν το κενό από τον εθνικό τους προϋπολογισμό για να ολοκληρώσουν τα προγράμματα. Αυτό δεν θα κρατήσει για πάντα», είπε ο Glück στο EURACTIV.
«Η Επιτροπή ισχυρίζεται επίσημα ότι ο πληθωρισμός έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα φορολογικά έσοδα και ως εκ τούτου, αυτά τα χρήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των χρηματοοικονομικών κενών στα σχέδια ανάκαμψης που προκαλούνται από τον πληθωρισμό», είπε μια πηγή που γνωρίζει το θέμα.
Αλλάζουν τα σχέδια ανάκαμψης;
Εκπρόσωπος της Κομισιόν είπε στην EURACTIV ότι ένα κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει αναθεώρηση του σχεδίου βάσει του κανονισμού, ωστόσο θα πρέπει να αποδείξει ότι «δεν μπορεί πλέον να εφαρμόσει (μέρος) το σχέδιό του λόγω αντικειμενικών συνθηκών».
«Αυτό θα απαιτούσε μια αυστηρή κατά περίπτωση αξιολόγηση από την Επιτροπή μαζί με το σχετικό κράτος μέλος», είπε ο εκπρόσωπος.
Μια άλλη πηγή στις Βρυξέλλες κοντά στο θέμα είπε στο EURACTIV ότι «Αν όχι αδύνατο, θα είναι μια δύσκολη δουλειά» να αλλάξει συλλήβδην το σχέδιο ανάκαμψης.
«Η τροποποίηση των πολιτικών προτεραιοτήτων των σχεδίων ως τέτοια δεν θα είναι εύκολη, αλλά ο τρόπος με τον οποίο υλοποιείται το έργο και διανέμονται τα χρήματα μέσω διαγωνισμών μπορεί να αλλάξει», πρόσθεσε.
Η νέα ιταλική κυβέρνηση της Τζιόρτζια Μελόνι έχει εκφράσει επιθυμία να αλλάξει μέρη του σχεδίου ανάκαμψης και να εστιάσει πιο πολύ στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να «παίξουν» με το πρόσθετο κεφάλαιο των σχεδίων ανάκαμψης που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του REPowerEU, με επιπλέον 20 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και 225 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια από αχρησιμοποίητα υπάρχοντα κεφάλαια εντός του RRF.
Πηγή της ΕΕ είπε στην EURACTIV ότι η Επιτροπή πρότεινε στα κράτη να γίνουν «στοχευμένες τροποποιήσεις» – συνοδευόμενες από οδηγίες για το πώς να το κάνουν – στον κανονισμό RRF για την ενσωμάτωση των κεφαλαίων του REPowerEU.
Πηγή: euractiv.gr
