Σε μία κρίσιμη καμπή για τη μετεξέλιξη της ΡΑΕ και υπό το βαρύ κλίμα της τραγωδίας στα Τέμπη, που αποκάλυψε και τη «γύμνια» της υποστελεχωμένης και με περιορισμένες αρμοδιότητες Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, ο πρόεδρος της Αρχής Αθανάσιος Δαγούμας επέλεξε να μιλήσει χωρίς περιστροφές.
Με μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, κατήγγειλε στη Βουλή, την ίδια που ενέκρινε τον διορισμό του, και ενώπιον της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ότι η κυβέρνηση δεν θέλει ένα Ρυθμιστή ανεξάρτητο και ισχυρό, που θα έχει, μεταξύ των άλλων, ως μέλημα και την προστασία των καταναλωτών.
Ο κ. Δαγούμας μιλώντας στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, με αφορμή την επεξεργασία του σχεδίου νόμου του ΥΠΕΝ για τη νέα υπερ-Αρχή, που θα περιλαμβάνει και τα Ύδατα και τα Απόβλητα:
- Επέκρινε την κυβέρνηση γιατί παρά τις δεσμεύσεις της, η ΡΑΕ παραμένει υποστελεχωμένη και διαρκώς αποψιλώνεται από προσωπικό, όταν την ίδια στιγμή καλείται, ως Ρυθμιστής, να διεκπεραιώσει κρίσιμα ζητήματα της ενεργειακής αγοράς.
- Αποκάλυψε ότι δεν έγινε δεκτή η πρόταση της ΡΑΕ για ένα διαφορετικό σχήμα, με το οποίο θα μπορούσε να σχεδιαστεί η νέα υπερ-Αρχή, με βάση το μοντέλο της Ιταλικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Δικτύων και Περιβάλλοντος, ARERA. Σε αυτό το σχήμα η Ενέργεια θα είχε τον σημαίνοντα ρόλο, όπως αρμόζει στον όγκο των υποχρεώσεών της.
- Το ακριβές αντικείμενο των Υδάτων και των Αποβλήτων θα είναι κυρίως εποπτικό και διαχειριστικό και όχι ρυθμιστικό. Με άλλα λόγια, οι συγκεκριμένες δραστηριότητες εντάσσονται σε μια Ρυθμιστική Αρχή, χωρίς την… ενοχλητική ρύθμιση.
- Δεν προβλέπονται στη νέα υπερ-Αρχή κρίσιμα εργαλεία για την προστασία των καταναλωτών. Όπως ο Ενεργειακός Μεσολαβητής, για τον οποίο έχει γίνει σημαντική προεργασία από τη σημερινή ΡΑΕ. Ο κ. Δαγούμας εξέφρασε την ευχή η πολιτική ηγεσία «ίσως σε κάποιο επόμενο νομοσχέδιο να ενσωματώσει τις προβλέψεις που έχουμε στείλει για τον Ενεργειακό Μεσολαβητή».
- Δεν επετράπη, επί της ουσίας, στη ΡΑΕ να αναπτύξει αποφασιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Και άφησε για το τέλος τη «βόμβα» για τη μεταχείριση της διοίκησης της ΡΑΕ στη νέα υπερ-Αρχή, με το πήγαινε-έλα των αλλαγών του σχεδίου νόμου. Ο κ. Δαγούμας ζήτησε να αποσαφηνιστούν στις Μεταβατικές Διατάξεις του άρθρου 23 ο ρόλος του προέδρου και των μελών της Ολομέλειας, βάσει του ενωσιακού δικαίου. Με την επίκληση του τελευταίου, ουσιαστικά, ο κ. Δαγούμας προειδοποίησε ότι η «τύχη» της διοίκησης της Αρχής αντίκειται σε αυτό, αφήνοντας έτσι ανοιχτό και το ενδεχόμενο προσφυγής στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, με ό,τι συνεπάγεται αυτό.
Τρεις φορές στην παρέμβασή του ο πρόεδρος της ΡΑΕ επέλεξε να τονίσει εμφαντικά την υπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος. «Είμαστε πολύ συνεπείς, υπηρετούμε το δημόσιο συμφέρον και θέλουμε να υλοποιηθεί αυτή η δέσμευση (σ.σ. η στήριξη της πολιτείας στη ΡΑΕ) για το καλό της χώρας». «Είναι προσωπικό στοίχημα να δημιουργήσουμε δομές ως παρακαταθήκη για τη χώρα, ιδίως για την προστασία των καταναλωτών». «Είναι προσωπική δέσμευση απέναντι στους πολίτες, η Αρχή δείχνει και θέλει να είναι κοντά στους καταναλωτές».
Αποχωρήσεις και ελλιπής στήριξη
Όπως ανέφερε ο κ. Δαγούμας, από την αρχή της θητείας του (σ.σ. Ιούλιος 2020) ως τώρα έχουν αποχωρήσει από τη ΡΑΕ 48 στελέχη της, βρίσκοντας καλύτερη στέγη και μισθολογικά στην αγορά.
«Η ΡΑΕ», τόνισε ο ίδιος, «παίρνει επιπλέον αρμοδιότητες χωρίς παράλληλη στήριξη των στελεχών μας. Δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί η στήριξη της Αρχής, με βάση τις δεσμεύσεις που έχουμε πάρει από την πολιτική ηγεσία για το προσωπικό και το μισθολογικό. Εκπονούμε τεράστιο έργο, τα στελέχη είναι στα όριά τους, έχουμε ανταποκριθεί με μεγάλο επαγγελματισμό, είναι άθλος αυτό που γίνεται στην Αρχή. Οφείλει, συνεπώς, η πολιτεία να ανταποκριθεί στην υποχρέωσή της να στηρίξει τη ΡΑΕ».
Σε ό,τι αφορά τον διαχειριστικό ρόλο που επιφυλάσσεται για τα Ύδατα και τα Απόβλητα, ο κ. Δαγούμας προειδοποίησε ότι «είναι ετεροβαρής η σύγκριση μεταξύ των αρμοδιοτήτων για την Ενέργεια και των δύο άλλων κλάδων».
Ο πρόεδρος της ΡΑΕ υπενθύμισε, εξάλλου, τη δέσμευση που είχε αναλάβει κατά την επιλογή του στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. «Είχα πει ότι θα επιδιώξουμε να έχουμε ενεργό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή κι αυτό ήδη φαίνεται. Παρά την έλλειψη στελεχών, έχουμε πάρει την αντιπροεδρία στην Ένωση Μεσογειακών Ρυθμιστών Ενέργειας, MEDREG, ο αμερικανικός Ρυθμιστής μάς έχει προσεγγίσει, προκειμένου να βοηθήσουμε τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, έχουμε επανακτήσει σημαντικό ρόλο στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών ACER».
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, άλλες ευρωπαϊκές χώρες επιλέγουν να θέτουν ως προπομπό τις Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας σε χώρες όπου υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον από εγχώριους επενδυτές.
Πρώτα πηγαίνει η Αρχή τους και μετά οι επιχειρηματίες. Ο κ. Δαγούμας απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε τέτοια αναφορά, ωστόσο, ήταν σαφής η τοποθέτησή του όταν είπε ότι «παράγουμε και ήπια ισχύ».
Για να καταλήξει: «Θέλουμε την υποστήριξη της πολιτικής ηγεσίας για το έργο που πράττουμε και νομίζω ότι όλοι αναγνωρίζουν την πολύ σημαντική βελτίωση των υπηρεσιών μας. Αν έχουμε την κατάλληλη στήριξη, είμαι βέβαιος ότι θα είμαστε ανάμεσα στις τρεις καλύτερες Ρυθμιστικές Αρχές της Ευρώπης».
