Η επιτροπή περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισε την Τετάρτη (14 Φεβρουαρίου) υπέρ των στόχων της ΕΕ για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων και υπέρ της υποχρέωσης της κλωστοϋφαντουργίας να πληρώνει για τα σκουπίδια που παράγει.
Οι νέοι κανόνες αποτελούν μέρος μιας στοχευμένης αναθεώρησης της οδηγίας-πλαισίου της ΕΕ για τα απόβλητα, η οποία προτάθηκε τον Ιούλιο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στόχο έχει τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, τα οποία ανέρχονται σε αντίστοιχα 60 εκατομμύρια και 12,6 εκατομμύρια τόνους αποβλήτων κάθε χρόνο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Κοινοβούλιο θέλει να αυξήσει τους στόχους μείωσης των αποβλήτων που προτείνει η Επιτροπή σε τουλάχιστον 20% στην επεξεργασία και τη μεταποίηση τροφίμων, από 10% προηγουμένως, και 40% κατά κεφαλήν για το λιανικό εμπόριο, τις υπηρεσίες τροφίμων και τα οικιακά απόβλητα, αντί για 30%.
Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να επιτύχουν αυτούς τους στόχους έως το 2030.
«Το αποτέλεσμα αυτό, ωστόσο, έρχεται σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεσμεύσεις που ανέλαβε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του για το 2020 σχετικά με την Πράσινη Συμφωνία για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων κατά 50% από το αγρόκτημα στο πιάτο», σχολίασε η περιβαλλοντική ομάδα Zero Waste Europe.
Καταπολέμηση των κλωστοϋφαντουργικών αποβλήτων
Η αναθεωρημένη οδηγία εισάγει επίσης ένα σύστημα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού (EPR) για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα ενδύματα και τα υποδήματα.
Σύμφωνα με τους προτεινόμενους κανόνες, οι κατασκευαστές που διαθέτουν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στην αγορά της ΕΕ θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος της χωριστής συλλογής, διαλογής και ανακύκλωσής τους.
«Για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, μπαλώνουμε τα κενά συμπεριλαμβάνοντας επίσης τα μη οικιακά προϊόντα, τα χαλιά και τα στρώματα, καθώς και τις πωλήσεις μέσω διαδικτυακών πλατφορμών. Ζητάμε επίσης έναν στόχο μείωσης των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, με εποπτεία των εξαγόμενων μεταχειρισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων», εξήγησε η Anna Zalewska, ομιλήτρια του κειμένου, η οποία προέρχεται από την ομάδα των Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) του Κοινοβουλίου.
Μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2025, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίζουν τη χωριστή συλλογή των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων για να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν αργότερα.
Ωστόσο, η Zero Waste Europe δήλωσε ότι η εισαγωγή ενός συστήματος EPR για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα αφήνει ένα σημαντικό κενό – «την έλλειψη στόχων για τη διαχείριση και την πρόληψη των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων».
Συλλογή σύμμεικτων αστικών αποβλήτων
Οι νομοθέτες υποστήριξαν επίσης τροπολογίες που σκοπό έχουν να ενθαρρύνουν τις χώρες της ΕΕ να βελτιώσουν τη χωριστή συλλογή και διαλογή των σύμμεικτων αστικών αποβλήτων, ώστε τα απορριπτόμενα αντικείμενα να μπορούν να εξάγονται πριν αποσταλούν για αποτέφρωση ή υγειονομική ταφή.
Η ESWET, η ένωση της ΕΕ για τις τεχνολογίες μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια, δήλωσε ωστόσο ότι είναι «απογοητευμένη» από τις εν λόγω τροπολογίες που εισήγαγε το Κοινοβούλιο, λέγοντας ότι είναι «εκτός του πεδίου εφαρμογής της παρούσας αναθεώρησης» και δεν συνοδεύονται από προηγούμενη ανάλυση κόστους-οφέλους.
Σύμφωνα με το ESWET, θα χρειαστούν επιπλέον 60 εκατομμύρια τόνοι υποδομών διαλογής αποβλήτων σε όλες τις χώρες της ΕΕ για να ανταποκριθούν στις νέες αυτές απαιτήσεις.
«Είναι απερίσκεπτο να προτείνεται ένα τέτοιο σύστημα χωρίς να έχει εκτιμηθεί το οικονομικό και περιβαλλοντικό του κόστος» δήλωσε το ESWET.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα ψηφίσει επί της αναθεωρημένης οδηγίας στη σύνοδο ολομέλειας του Μαρτίου 2024.
Το Συμβούλιο των κρατών μελών της ΕΕ δεν έχει ακόμη υιοθετήσει τη θέση του επί της πρότασης, πράγμα που σημαίνει ότι η τελική συμφωνία επί της οδηγίας είναι απίθανη μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, μετά τις εκλογές του Ιουνίου στην ΕΕ.
Η Zero Waste Europe έχει ζητήσει να σημειωθούν περαιτέρω βελτιώσεις στο κείμενο και η πλήρης αναθεώρηση της οδηγίας μετά το 2026 ως προτεραιότητα για το επόμενο νομοθετικό σώμα της ΕΕ.
Πηγή: euractiv.gr
