Μια πρόταση που αν υλοποιηθεί θα επιφέρει κοσμογονικές αλλαγές στην ΑΗΚ κατέθεσε χθες ο υπουργός Ενέργειας στη διοίκηση και την ανώτερη διεύθυνση του οργανισμού.
Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι ο Γ. Παπαναστασίου συζήτησε σε σύσκεψη στα κεντρικά γραφεία της ΑΗΚ το ενδεχόμενο η ρυθμιζόμενη (μονοπωλιακή) δραστηριότητα των Δικτύων να αποξενωθεί ιδιοκτησιακά από την ΑΗΚ, να μετατραπεί σε 100% κρατική εταιρεία και με τη σειρά της να συστήσει θυγατρική εταιρεία, η οποία να επενδύσει, εκ μέρους της Δημοκρατίας, 100 εκατ. στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector. Δηλαδή, της εταιρείας που έχει συστήσει ο ΑΔΜΗΕ για να αναλάβει ως φορέας υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Κρήτης, αλλά και ως διαχειριστής του καλωδίου για δεκαετίες.
Για την Κυβέρνηση, η ΑΗΚ είναι ο κατ’ εξοχήν κατάλληλος οργανισμός να διαχειριστεί με τεχνοκρατική επάρκεια την υπο εξέταση συμμετοχή στο έργο των 2 δισ.
Το πάθημα με τη ΔΕΦΑ και αργότερα την ΕΤΥΦΑ, οι οποίες απέτυχαν παταγωδώς να προασπιστούν το δημόσιο συμφέρον κατά τη διαχείριση του συμβολαίου για το τερματικό φυσικού αερίου στο Βασιλικό, προβληματίζει έντονα το Υπουργείο Ενέργειας, το οποίο δεν θέλει να αναθέσει την ευθύνη της εκπροσώπησης των κυπριακών συμφερόντων στην επένδυση των 2 δισ. ευρώ σε φορέα αμφιλεγόμενου τεχνοκρατικού και επιστημονικού επιπέδου στα θέματα διαχείρισης ηλεκτρισμού.
Η πρόταση προκάλεσε μούδιασμα στην ηγεσία της ΑΗΚ. Η αντανακλαστική αντίδραση στις τάξεις των συντεχνιών είναι ιδιαιτέρως επιφυλακτική, όπως πληροφορείται ο «Φ».
Αυτό που ανησυχεί πολλούς στην ΑΗΚ είναι το ενδεχόμενο να εκτεθούν εθνικές υποδομές της κολοσσιαίας αξίας των Δικτύων Μεταφοράς και Διανομής ηλεκτρισμού στον επιχειρηματικό κίνδυνο ενός μεγαλεπήβολου έργου, με πολλές τεχνικές, οικονομικές και γεωπολιτικές προκλήσεις. Ανησυχεί επίσης η πιθανότητα να επανανοίξει, αφορμής δοθείσης, η συζήτηση για είσοδο στα Δίκτυα ιδιωτών επενδυτών, κάτι που αποκλείστηκε το 2017, με απόφαση που λήφθηκε μετά από έντονη διαπραγμάτευση της Κυβέρνησης Αναστασιάδη με την ΑΗΚ και τις συντεχνίες.
Από κυβερνητικής πλευράς αναφέρεται πως ο κίνδυνος για το εθνικό ηλεκτρικό δίκτυο από το όποιο επενδυτικό ρίσκο δεν είναι βάσιμος, από την στιγμή που την επένδυση θα την κάνει θυγατρική εταιρεία των Δικτύων. Διαβεβαιώνει επίσης ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση αποξένωσης του εθνικού πλούτου των Δικτύων από την πλήρη κρατική ιδιοκτησία.
ΔΣΜΚ, Δίκτυα ΑΗΚ, ΕΥΚ
Η αρχική σκέψη να επενδύσουν στον GSI είτε ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), αφού ανεξαρτητοποιηθεί από τον Λειτουργό Αγοράς Ηλεκτρισμού, είτε τα Δίκτυα της ΑΗΚ, χωρίς αποξένωσή τους από τον μητρικό οργανισμό, κρίθηκε μη υλοποιήσιμη, λόγω ασυμβατότητας με το κεκτημένο της ΕΕ και τις Οδηγίες που αφορούν τον ανταγωνισμό στην αγορά ηλεκτρισμού.
Για τον λόγο αυτό, θεωρήθηκε ως κατάλληλη επιλογή η ανεξαρτητοποίηση των Δικτύων, χωρίς όμως την αποξένωσή τους από το κράτος, ώστε να μπορέσουν (αφού δεν θα έχουν πλέον οργανική σχέση με την ΑΗΚ Παραγωγή και την ΑΗΚ Προμήθεια) να επενδύσουν στην ηλεκτρική διασύνδεση, αν αυτή θα είναι η τελική απόφαση της Κυβέρνησης.
Σε κάποια προγενέστερη φάση συζητήθηκε ενδοκυβερνητικά η επιλογή της συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας στον Great Sea Interconnector μέσω της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ). Αν και η επιλογή αυτή δεν έχει εγκαταληφθεί οριστικά, προβληματίζει η ανάγκη σοβαρής ενίσχυσης της εταιρείας (ανήκει 100% στο κράτος) με τεχνοκράτες εξειδικευμένους στον ηλεκτρισμό, τα δίκτυα και τη διαχείριση μεταφοράς.
Σημαντική απόφαση
Δεν υπάρχει σε αυτή τη φάση -ούτε και ζητήθηκε από το Υπουργείο Ενέργειας- επίσημη τοποθέτηση από την Αρχή Ηλεκτρισμού για την πρόταση που επεξηγήθηκε χθες.
Το θέμα, λόγω της σοβαρότητας του, θα συζητηθεί επισταμένα το επόμενο διάστημα στο πλαίσιο του διοικητικού συμβουλίου και της ανώτερης διεύθυνσης.
Από την άλλη, η λήψη απόφασης δεν μπορεί να παραταθεί επί μακρόν, καθώς μέχρι το τέλος του χρόνου το κράτος θα πρέπει να λάβει τη μεγάλη απόφαση για αγορά ή όχι μετοχικού κεφαλαίου στον Great Sea Interconnector. Λόγω της ανησυχίας που έχει προκληθεί σε τμήμα των εργαζομένων, θεωρείται δεδομένο ότι το επόμενο διάστημα θα γίνει ενημέρωση των συνδικαλιστικών οργανώσεων για όσα συζητούνται.
Τι είχε ζητήσει το ΑΚΕΛ
Θυμίζουμε ότι το ΑΚΕΛ, σε ανακοίνωσή του στις 20/9/24, είχε αναφέρει πως «το ΑΚΕΛ εδώ και καιρό έχει ζητήσει ενημέρωση και έχει καταθέσει τις απόψεις του ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις που πρέπει να τεθούν για να λειτουργήσει το έργο προς όφελος των καταναλωτών. Επιπρόσθετα, είναι μεγάλης σημασίας, εάν το έργο κριθεί βιώσιμο, το κράτος να συμμετάσχει μέσω της επιχειρησιακής μονάδας Δικτύων της ΑΗΚ».
