Iερό δισκοπότηρο και επιταχυντή της πράσινης μετάβασης αποτελούν για την αγορά τα έργα αποθήκευσης ενέργειας με τους μεγάλους ενεργειακούς παίκτες να διαγκωνίζονται για να εξασφαλίσουν μία άδεια στον εν εξελίξει διαγωνισμό της ΡΑΑΕΥ.
ΔΕΗ, Helleniq Energy, Principia αναμένεται να εκδηλώσουν ζωηρό επενδυτικό ενδιαφέρον διεκδικώντας τις άδειες για τα έργα αποθήκευσης με τον ανταγωνισμό να εντείνεται. Οι «αντιπαραθέσεις» των ισχυρών του ενεργειακού κλάδου θα ασκήσουν καθοδικές πιέσεις στις ταρίφες με την αγορά να εμφανίζει τάσεις συγκέντρωσης καθώς μόνο οι μεγάλοι παίκτες μπορούν να ολοκληρώσουν επιτυχώς τα έργα, με την μικρότερη δυνατή κρατική ενίσχυση.
Τα «μυστικά» του διαγωνισμού
Ο διαγωνισμός που τρέχει αυτή την περίοδο αφορά αυτόνομες μπαταρίες διάρκειας 4 ωρών (MWh/MW) σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και σε Μεγαλόπολη, Τρίπολη, Γορτυνία και Οιχαλία. Η δημοπρατούμενη ισχύς είναι 200 MW, ενώ ειδικά για τους Δήμους Μεγαλόπολης, Τρίπολης, Γορτυνίας και Οιχαλίας, η συνολική κατακυρούμενη ισχύς δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 50 MW, αθροιστικά για το σύνολό τους.
Aξίζει να σημειωθεί πως ο διαγωνισμός είχε ματαιωθεί και επαναπροκηρυχθεί από την ΡΑΑΕΥ λόγω θολών σημείων ως προς την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού.
Η επιδότηση για το CAPEX (κεφαλαιουχικές δαπάνες) έχει καθοριστεί στις 200.000 ευρώ/Μεγαβάτ. Η ανώτατη επιτρεπόμενη τιμή προσφοράς είναι 145.000 ευρώ ανά μεγαβάτ ανά έτος (€/MW/έτος).
Οι επενδυτές θα λάβουν την ενίσχυση σωρευτικά υπό μορφή επενδυτικής επιχορήγησης, η οποία θα καταβληθεί κατά τη φάση κατασκευής των υποστηριζόμενων έργων και ετήσιας λειτουργικής ενίσχυσης που θα καταβάλλεται κατά τη φάση λειτουργίας των έργων, για περίοδο 10 ετών.
Το συνολικό ποσό της ετήσιας λειτουργικής ενίσχυσης ανά ενισχυόμενο σταθμό αποθήκευσης καθορίζεται ως η διαφορά μεταξύ των εσόδων αναφοράς, που προσδιορίζονται μέσω της σχετικής ανταγωνιστικής διαδικασίας και των καθαρών εσόδων από τη συμμετοχή του έργου στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και προσαρμόζεται μέσω μηχανισμού κινητροδότησης της αποδοτικής συμμετοχής των ενισχυόμενων έργων στις αγορές κατά τη φάση λειτουργίας τους.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις συμμετοχής μέχρι τις 27 Ιανουαρίου ενώ μέχρι τις 13 Μαρτίου θα βγουν, από την ΡΑΑΕΥ, τα οριστικά αποτελέσματα αξιολόγησης, δηλαδή ο τελικός κατάλογος επιλεγέντων, αποκλεισθέντων και επιλαχόντων συμμετεχόντων. Τα έργα θα πρέπει να έχουν τεθεί σε λειτουργία έως τις 30 Απριλίου 2026.
Στην αιχμή του ΕΣΕΚ η αποθήκευση ενέργειας
Βαρύνοντα ρόλο στην αποθήκευση ενέργειας αποδίδει και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. Το ΕΣΕΚ προβλέπει πως στα 4,3 GW θα ανέλθει έως το 2030 (επενδύσεις πέριξ των 3,5 δισ. ευρώ θα απαιτηθούν) η συνολική ισχύς των συστημάτων αποθήκευσης με μπαταρίες. Για το 2050, προβλέπει ότι θα ανέλθει σε 12 περίπου GW.
Για την αντλησιοταμίευση, τo ΕΣΕΚ προβλέπει ότι η συνολική ισχύς των συστημάτων θα ανέλθει σε 1,7 GW έως το έτος 2030 για να αυξηθεί σημαντικά, στα 5,5 GW, έως το 2050. Αθροιστικά και για τις δύο τεχνολογίες η εγκατεστημένη ισχύς των έργων αποθήκευσης θα φτάσει περίπου τα 17,5 GW το 2050.
Η αποθήκευση ενέργειας περιλαμβάνεται στις βασικές προτεραιότητες του νέου ΕΣΕΚ, καθώς η υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ θα απαιτήσει τη χρονική μετατόπιση της πλεονάζουσας ενέργειας ΑΠΕ, παροχή υπηρεσιών εξισορρόπησης/παροχή υπηρεσιών ευελιξίας (π.χ. υπηρεσίες ταχείας αύξησης/μείωσης ισχύος) και σταθεροποίησης του συστήματος, που προσφέρει η αποθήκευση, η οποία, παράλληλα, συμβάλλει στην επάρκεια ισχύος, ενώ παρέχει και υπηρεσίες αποσυμφόρησης δικτύου.
Η αποανθρακοποίηση περνάει… από την αποθήκευση
Καθοριστικός, σε αυτό το πλαίσιο, είναι ο ρόλος της αποθήκευσης ενέργειας στην εξέλιξη της μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα (net zero). Η περίοδος, από το 2025 έως το 2030, έχει ως βασική παράμετρο την απoανθρακοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής, μέσω της ταχείας διείσδυσης των ΑΠΕ και της κατασκευής υποδομών εξηλεκτρισμού της τελικής κατανάλωσης ενέργειας.
Κατά την περίοδο αυτή, προβλέπεται να υπάρξει ταχεία ανάπτυξη της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ (κυρίως ηλιακή και αιολική ενέργεια), τεχνολογίες δηλαδή που ήδη έχουν ωριμάσει και παράγουν ηλεκτρισμό με ανταγωνιστικό κόστος έναντι των ορυκτών καυσίμων.
Λόγω της στοχαστικότητας των ΑΠΕ όμως, αναπτύσσονται και υδροηλεκτρικά, καθώς και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες, αντλησιοταμιευτικά) – ενώ δρομολογείται και η επέκταση της δυναμικότητας των διασυνδέσεων με τις γειτονικές χώρες, ώστε να διασφαλιστεί ένα αρκούντως διαφοροποιημένο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής που δεν εξαρτάται από διαταραχές (εγγενείς ή έκτακτες) στην παραγωγική ικανότητα μεμονωμένων τεχνολογιών.
Πιο φθηνό ρεύμα
Επίσης, τη συγκεκριμένη περίοδο το ΕΣΕΚ προβλέπει μείωση της μέσης τιμής ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω της αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ σε συνδυασμό με συστήματα αποθήκευσης καθώς και λόγω της έμφασης στην ενεργειακή αποδοτικότητα, παράλληλα με τη σταδιακή αποκλιμάκωση των τιμών των ενεργειακών προϊόντων ως αποτέλεσμα της εξομάλυνσης της ενεργειακής κρίσης.
Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι το συνολικό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας θα πέσει, από 145 ευρώ ανά μεγαβατώρα στα 139 ευρώ ανά μεγαβατώρα, για να πέσει, τελικά, το 2050 στα 96 €/Mwh.
