Σε πτωτική τροχιά κινούνται το τελευταίο διάστημα οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν τον τελευταίο καιρό να βοηθούν ιδιαίτερα, δίνοντας αέρα στα… πανιά των ΑΠΕ.
Για την ώρα λοιπόν, με νωπές τις μνήμες της ενεργειακής κρίσης του περασμένου καλοκαιριού με τις τιμές και στη χώρα μας αλλά και στην ευρύτερη βαλκανική γειτονιά να διαγράφουν ραγδαία άνοδο, η άνοιξη επιφέρει πτώση στο κόστος ρεύματος στο χρηματιστήριο ενέργειας.
Η μεγαλύτερη ηλιοφάνεια και οι ισχυροί άνεμοι ευνοούν την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα με αποτέλεσμα στο χρηματιστήριο ενέργειας να καταγράφεται αποκλιμάκωση των τιμών στην αγορά επόμενης ημέρας (Day Ahead Market – DAM).
Για σήμερα, Παρασκευή 14 Μαρτίου, στην DAM η τιμή ρεύματος, όπως αυτή διαμορφώνεται στο χρηματιστήριο ενέργειας με βάση το μίγμα ηλεκτροπαραγωγής και τη ζήτηση, έκλεισε στα 91,80 ευρώ/MWh. Τον περασμένο μήνα, η μέση χονδρεμπορική τιμή ρεύματος άγγιξε τα 154 ευρώ/MWh. Σήμερα, οι ΑΠΕ έχουν το… πάνω χέρι στην ηλεκτροπαραγωγή με ποσοστό 57,92% έναντι 33,39% του φυσικού αερίου.
Ανοιξιάτικες… ελπίδες για μειώσεις τιμολογίων
Εφόσον δεν προκύψουν… εκπλήξεις και αναταραχές, πόσω μάλλον, αν λήξει και ο πόλεμος στην Ουκρανία, τα κυμαινόμενα (κίτρινα και πράσινα) τιμολόγια ρεύματος Απριλίου θα πάρουν τον κατήφορο (μειώσεις περίπου 20%), δίνοντας σημαντικές ανάσες στους καταναλωτές. Βέβαια, πιο καθαρή εικόνα θα υπάρξει μετά τις 25 Μαρτίου. Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, ενδεχομένως να μην χρειαστούν και κρατικές επιδοτήσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Καθίσταται λοιπόν σαφές πως οι καιρικές συνθήκες ευνοούν τη μείωση του ενεργειακού κόστους, καθώς λειτουργούν περισσότερες ώρες τις ημέρας οι φθηνές ΑΠΕ, παρέχοντας πολύτιμες ποσότητες πράσινης ενέργειας.
Ο «δύσκολος» χειμώνας έφερε… καύσωνα αυξήσεων σε ρεύμα και αέριο
Πάντως, τον περασμένο μήνα η κυριαρχία του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή άσκησε ανοδικές πιέσεις στα τιμολόγια του ρεύματος ενώ και ο βαρύς, σε σχέση με άλλες χρονιές, χειμώνας αύξησε τη ζήτηση για αέριο, σε όλη τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν, αν και τον Φεβρουάριο έριξε ταχύτητες η ζήτηση για ενέργεια.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΙΕΝΕ, υψηλότερες τιμές στον ηλεκτρισμό και στο φυσικό αέριο χαρακτηρίζουν το ενεργειακό καταναλωτικό προφίλ της χώρας για τον Φεβρουάριο, σε σύγκριση με αυτές που καταγράφηκαν τον Ιανουάριο.
«Άπνοια» στις ΑΠΕ, μποφόρ στις τιμές ενέργειας
Αυτή η εξέλιξη εξηγείται από την περιορισμένη σχετικά συμμετοχή των ΑΠΕ στο ηλεκτροπαραγωγικό μίγμα, που έφθασε στο 37%, ενώ αν προσθέσουμε και την συμμετοχή των νερών (υδροηλεκτρικά έργα), η συνολική συμμετοχή των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας φθάνει το 40%, που όμως υπολείπεται κατά πολύ από τα υψηλά ποσοστά το δ’ τρίμηνου του 2024.
Ειδικότερα, η μέση ΤΕΑ (Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς) τον Φεβρουάριο εμφανίστηκε αυξημένη κατά 14% σε σύγκριση με τον περασμένο Ιανουάριο και διαμορφώθηκε στα €154.09/MWh, ενώ αυξήθηκε κατά 109% σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2024.
Όσον αφορά τη ζήτηση ενέργειας, αυτή διαμορφώθηκε στις 4,433,624 MWh τον Φεβρουάριο του 2025, κινούμενη καθοδικά μετά από τρεις συνεχόμενους μήνες ανοδικής πορείας.
Αυξημένη εμφανίζεται η χρήση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή τον περασμένο μήνα, καλύπτοντας το 55% του μίγματος καυσίμου, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα που ανήλθε στο 52%.
Επίσης, η παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο και ΑΠΕ τον Φεβρουάριο ανήλθε σε 2,573,159 MWh και 1,727,419 MWh αντίστοιχα, ενώ από τον λιγνίτη, που ποτέ…δεν πεθαίνει, έφτασε τις 245,632 MWh.
Δείχνει τα δόντια του το αέριο
Το μερίδιο του φυσικού αερίου στο μίγμα καυσίμου της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 21% σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ η συνεισφορά των ΑΠΕ μειώθηκε κατά 9%. Ειδικότερα, το μερίδιο του φυσικού αερίου τον Φεβρουάριο του 2025 ήταν στο 55%, από το 34% τον Φεβρουάριο του 2024, ενώ αντίστοιχα το μερίδιο των ΑΠΕ διαμορφώθηκε στο 37% τον περασμένο Φεβρουάριο από το 46% τον Φεβρουάριο του 2024, μεταβολές που αποδίδονται κυρίως στις καιρικές συνθήκες που επικράτησαν.
Παραμένει καθαρός εξαγωγέας ενέργειας η Ελλάδα
Η μέση ημερήσια ηλεκτρική ενέργεια εισαγωγών της Ελλάδας τον Φεβρουάριο ανήλθε στις 11,665 MWh, ενώ η μηνιαία ηλεκτρική ενέργεια εισαγωγών στις 326,610 MWh, καταγράφοντας μειωμένες εισαγωγές σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2025. Ομοίως, η μέση ημερήσια ηλεκτρική ενέργεια εξαγωγών της Ελλάδας τον Φεβρουάριο ανήλθε στις 26,037 MWh, ενώ η μηνιαία ηλεκτρική ενέργεια εξαγωγών στις 729,036 MWh, καταγράφοντας μειωμένες εξαγωγές σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2025.
Βάσει των ανωτέρω, η Ελλάδα υπήρξε καθαρή εξαγωγός χώρα σε ηλεκτρισμό προς τις γειτονικές χώρες τον Φεβρουάριο, με τις συνολικές καθαρές εισαγωγές να ανέρχονται σε -402,426 MWh.
Μάχη ΗΠΑ – Ρωσίας με εκτόξευση εισαγωγών αμερικανικού LNG
Όσον αφορά το πρώτο δίμηνο του 2025, οι συνολικές εισαγωγές αερίου ήταν 15.75 ΤWh. Πρώτη πηγή εισαγωγής ήταν το αμερικανικό υγροποιημένο αέριο, LNG, από τις δύο πύλες εισόδου (Ρεβυθούσα και FSRU Αλεξανδρούπολης) με μερίδιο 51% (8.03 ΤWh). Δεύτερη πηγή ήταν το ρωσικό αέριο από την πύλη του Σιδηροκάστρου με 37.9% (5.97 ΤWh), ενώ ακολούθησε το αζέρικο αέριο με μερίδιο 11.1% (1.74 ΤWh).
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα στο πλαίσιο και των ευρωπαϊκών κατευθύνσεων, κάνει βήματα απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο με τις εισαγωγές του πιο ακριβού αμερικανικού LNG να εκτοξεύονται (πέριξ του 70% το πρώτο τρίμηνο), χωρίς ωστόσο το φθηνό ρωσικό αέριο να μπορεί σύντομα να αντικατασταθεί πλήρως στην ελληνική αγορά.
Παράταση στον κανονισμό αποθήκευσης
Αξίζει να σημειωθεί πως την παράταση του ισχύοντος Κανονισμού Αποθήκευσης για το φυσικό αέριο μέχρι το τέλος του 2027, προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Από τότε που καθορίστηκε ο στόχος πλήρωσης 90%, η ΕΕ τον υπερέβαινε σταθερά πριν από την έναρξη κάθε περιόδου θέρμανσης.
Ο κανονισμός για την αποθήκευση αερίου εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2022, στο αποκορύφωμα της ενεργειακής κρίσης, προκειμένου να εξασφαλιστεί επαρκής εφοδιασμός σε σπίτια και επιχειρήσεις της ΕΕ κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Μια έκθεση σχετικά με τη λειτουργία του Κανονισμού Αποθήκευσης Αερίου υπογραμμίζει ότι έχει διασφαλίσει την ασφάλεια του εφοδιασμού, μειώνοντας τους κινδύνους διακοπής του εφοδιασμού, επιτρέποντας στην ΕΕ να προωθήσει τις προσπάθειες για τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία.
