Την δημιουργία ενός προσωρινού μηχανισμού αντιστάθμισης που σχετίζεται με την εμπορία δικαιωμάτων ETS της ΕΕ που χρηματοδοτείται από την ΕΕ, είναι η ελληνική πρόταση για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους ενέργειας που βαρύνει τους καταναλωτές.
Συγκεκριμένα προβλέπει την άντληση εσόδων από το σύστημα επιδομάτων ETS της ΕΕ, πιθανώς μέσω έκτακτης πρόσθετης δημοπρασίας δικαιωμάτων ή προκαταβολής των αναμενόμενων μελλοντικών εσόδων ETS της ΕΕ και στη συνέχεια να κατανεμηθούν στα κράτη μέλη σε αναλογία, λαμβάνοντας υπόψη θέρμανση και κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και σχετικό ΑΕΠ.
Η πρόταση παρουσιάζεται στην σημερινή συνεδρίαση του Άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας, από τον υπουργό Κώστα Σκρέκα.
Όπως προβλέπει η πρόταση, αυτό το Μεταβατικό Ταμείο Αντιστάθμισης θα αντλούσε έσοδα από το πρόγραμμα αποζημιώσεων ETS της ΕΕ, πιθανώς μέσω εξαιρετικής πρόσθετης δημοπρασίας δικαιωμάτων ή προκαταβολής των αναμενόμενων μελλοντικών εσόδων ETS της ΕΕ.
Το ποσό
Μια πρόχειρη εκτίμηση του ποσού που απαιτείται για τον χειμώνα 2021-2022 είναι περίπου 5-8 δισεκατομμύρια ευρώ. Η κατανομή στα κράτη μέλη θα υπολογίζεται κατ 'αναλογία, λαμβάνοντας υπόψη την κατανάλωση θέρμανσης και ηλεκτρικής ενέργειας και το σχετικό ΑΕΠ.
Ο κανονισμός για αυτό το ταμείο θα διασφαλίσει ότι η χρήση του μηχανισμού αντιστάθμισης κινδύνου περιορίζεται αυστηρά σε εξαιρετικές συνθήκες αστάθειας των τιμών.
Επιπλέον, αναφέρει ότι ως μέσο αντιστάθμισης, είναι λογικό να συμπεριληφθούν προβλέψεις για επιστροφή χρημάτων που διασφαλίζουν την ανάκτηση του αμοιβαίου κεφαλαίου βάσει μακροπρόθεσμης, ομαλής εφαρμογής εισφοράς καταναλωτή.
Πλειστηριασμός πρόσθετων δικαιωμάτων - θα μπορούσαν να υπάρξουν πλειστηριασμοί πρόσθετων δικαιωμάτων που θα ήταν διαθέσιμα υπό κανονικές συνθήκες τα επόμενα χρόνια.
Με αυτόν τον τρόπο, οι εταιρείες θα μπορούν να αγοράζουν αρκετές πιστώσεις άνθρακα για να αντισταθμίσουν πλήρως την έκθεσή τους στην τιμή του άνθρακα. Αυτό θα απαιτούσε νομοθετική παρέμβαση και τροποποίηση της σχετικής νομικής βάσης που διέπει τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων.
Η κατάσταση
Οι αυξανόμενες τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη, που οφείλονται στην αυξανόμενη ζήτηση και τη σφιχτή προσφορά, αυξάνουν τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι λογαριασμοί ενέργειας εκτοξεύονται στα ύψη καθώς οι αυξήσεις των τιμών χονδρικής περνούν στους Ευρωπαίους καταναλωτές.
Αν και το φυσικό αέριο παρέχει μόνο το ένα πέμπτο της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη, οι υψηλότερες τιμές φυσικού αερίου ασκούν δυσανάλογη ανοδική πίεση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.
Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο έχουν γίνει μονάδες καθορισμού των τιμών λόγω της υψηλότερης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας (δεδομένης της ανάκαμψης και της χαμηλότερης παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας λόγω του ζεστού καιρού και των χαμηλών ταχυτήτων του ανέμου το καλοκαίρι), της παγκόσμιας αύξησης των τιμών του άνθρακα και της άνευ προηγουμένου ράλι στην Τιμή της ΕΕ για τον άνθρακα.
Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις
Ταυτόχρονα, η ενεργειακή φτώχεια σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι ένα μείζον ζήτημα: το ποσοστό των πολιτών που δηλώνουν ότι δεν έχουν την πολυτέλεια να διατηρήσουν το σπίτι τους επαρκώς ζεστό είναι υψηλό σε πολλές χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας (30,1%), της Λιθουανίας (26,7%), της Κύπρου (21,0%), Πορτογαλία (18,9%), Ελλάδα (17,9%) και Ιταλία (11,1%). Επομένως, η υψηλή αύξηση των τιμών της ενέργειας θα έχει αναπόφευκτα κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Ειδικότερα, το πρόσθετο ενεργειακό κόστος που θα υποστούν οι καταναλωτές είναι πιθανό να φθάσει τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ κατά τη χειμερινή περίοδο 2021-2022 στα 27 κράτη μέλη.
