Eπενδυτικά κύματα σηκώνουν τα πρώτα υπεράκτια αιολικά έργα που θα εγκατασταθούν στην Αλεξανδρούπολη η οποία πλέον, μετά και την έναρξη λειτουργίας της μονάδας υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) αποτελεί ενεργειακό hotspot για την Βόρεια Ελλάδα και όχι μόνο, στέλνοντας σινιάλα σε ισχυρούς ενεργειακούς ομίλους της χώρας μας και του εξωτερικού.
Η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (εξαγοράστηκε πρόσφατα από τον αραβικό ενεργειακό κολοσσό της Masdar), Motor Oil, ΔΕΗ βάζει μπρος τις μηχανές για πιλοτικά υπεράκτια αιολικά πάρκα στην θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης, με ορίζοντα υλοποίησης το 2030.
Τα έργα θα αναπτυχθούν νοτίως της ακτογραμμής της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου και βορείως-βορειοανατολικώς της Σαμοθράκης, με τη συνολική ισχύ τους να ανέρχεται έως 600 MW. Η ακριβής περιοχή θα καθοριστεί αφού ολοκληρωθούν οι απαραίτητες μελέτες.
Θα κατασκευασθούν σε μικρά βάθη με ανεμογεννήτριες σταθερής έδρασης (fixed bottom), θα είναι δηλαδή θεμελιωμένες στον πυθμένα.
Υπενθυμίζεται πως ΤΕΡΝΑ και Motor Oil συμφώνησαν από κοινού για την εξαγορά του 50% της «Αιολική Προβατά Τραϊανουπόλεως» η οποία και θα δρομολογήσει την ανάπτυξη των έργων, από τη Motor Oil, καθώς μέχρι πρότινος η εταιρεία ήταν 100% θυγατρική της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή. Στην εξαγορά έδωσε το πράσινο φως και η Επιτροπή Ανταγωνισμού και τώρα η «Αιολική Προβατά Τραϊανουπόλεως» διαθέτει άδεια υπεράκτιου αιολικού 400 MW.
Τα βήματα
Μέχρι πάντως να αρχίσουν να γυρνούν οι πλωτές ανεμογεννήτριες θα προηγηθούν… εξονυχιστικές μελέτες οι οποίες θα διαρκέσουν 2 χρόνια τουλάχιστον, με τον πρώτο διαγωνισμό να προκηρύσσεται το 2027.
Η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του ΥΠΕΝ έχει εγκρίνει περιβαλλοντικά το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΥΑΠ) και προωθείται από τη Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού η υπουργική απόφαση έγκρισής του η οποία θα επισημοποιήσει τις περιοχές όπου θα αναπτυχθούν τα έργα αφού ολοκληρωθούν οι ανεμολογικές και βυθομετρικές έρευνες.
Με την ολοκλήρωση των μελετών (από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων), οι επενδυτές θα είναι σε θέση να προσδιορίσουν το ακριβές σημείο εγκατάστασης, το είδος και τον αριθμό των ανεμογεννητριών.
Τα έργα θα προχωρήσουν, πιλοτικά, δηλαδή χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες και με λειτουργική ενίσχυση που θα πρέπει να εγκρίνει η Κομισιόν (μέσα στο 2025). Τα δεδομένα των μελετών θα αποτελέσουν τη βάση για τον προσδιορισμό της τιμής αποζημίωσης που θα διασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα των έργων.
Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα είναι τα αιολικά πάρκα που εγκαθίστανται στη θάλασσα, δηλαδή πέραν της ακτής (offshore). Τα ΥΑΠ μπορεί να θεμελιώνονται στον πυθμένα εάν το βάθος της θάλασσας είναι σχετικά μικρό (έως 50 μέτρα περίπου), είτε να αποτελούνται από πλωτές ανεμογεννήτριες εάν τα βάθη είναι μεγαλύτερα.
H Aλεξανδρούπολη δίνει τον τόνο
Υπό αυτό το πρίσμα, το ζωηρό ενδιαφέρον τους για επενδύσεις σε Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα στην Ελλάδα εξέφρασαν ξένοι επενδυτικοί όμιλοι κατά την εκδήλωση που διοργάνωσε η ΕΔΕΥΕΠ, στην διάρκεια των εργασιών της COP29.
O Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Κωσταντίνος Μαύρος, επεσήμανε, στο πλαίσιο της πρόσφατης COP29, ότι το υπό ανάπτυξη πιλοτικό έργο ΥΑΠ στην Αλεξανδρούπολη θα δώσει τον τόνο για τις επόμενες επενδύσεις. Υποστήριξε μάλιστα ότι έχουν ξεκινήσει ήδη και οι σχετικές μελέτες (βυθού, περιβαλλοντικές, κ.λπ.), εκτιμώντας ότι μέσα στους επόμενους 18 μήνες αναμένεται η έναρξη υλοποίησής του.
Από την πλευρά του ο επιχειρησιακός διευθυντής της Masdar, Αμπντουλαζίζ Αλ Ομπαιντλί κατέστησε σαφές πως τα θαλάσσια αιολικά πάρκα στην χώρα μας βρίσκονται στο επενδυτικό στόχαστρο του ομίλου.
Τα οφέλη
Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, μαζί με τα χερσαία αιολικά πάρκα και τις άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μπορούν να μετατρέψουν την Ελλάδα σε εξαγωγό καθαρής ενέργειας. Αυτό θα προσφέρει σημαντικά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη και θα ενισχύει την ενεργειακή μας ανεξαρτησία και το γεωστρατηγικό ρόλο της πατρίδας μας προς όφελος της ειρήνης και ασφάλειας στην περιοχή.
Πάνω από όλα, τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα μπορούν να προσφέρουν μεγάλες ποσότητες καθαρής ενέργειας που είναι απαραίτητη για την κλιματική ουδετερότητα και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Οι στόχοι του ΕΣΕΚ και ο επενδυτικός τυφώνας των 60 δισ.
Βάσει του ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα), έως το 2050, τα υπεράκτια αιολικά θα αντιστοιχούν στο ένα έβδομο της εγκατεστημένης ισχύος και θα παράγουν το 33% της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται η χώρα.
Περί το τέλος της 10ετίας (2030) στόχος είναι να βρίσκονται σε ανάπτυξη μονάδες συνολικής ισχύος 1.900 MW. Στο πλαίσιο αυτό, επενδύσεις σε αιολικά πάρκα συνολικού ύψους άνω των 110 εκατ. ευρώ συνδέθηκαν στο δίκτυο κατά το Α' εξάμηνο του 2024, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ).
Έτσι, η ισχύς των αιολικών πάρκων που ήταν συνδεδεμένα στο δίκτυο κατά το τέλος του Ιουνίου 2024 έφθασε στα 5.326 μεγαβάτ καθώς στο Α' εξάμηνο του 2024 συνδέθηκαν στο δίκτυο 33 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής αποδιδόμενης ισχύος 96,9 MW. Αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 3,7%.
Για την επίτευξη των στόχων για τα offshore αιολικά πάρκα θα απαιτηθούν σημαντικές επενδύσεις, που θα φτάσουν τα 7,7 δισ. ευρώ μέχρι το 2030 και σωρευτικά έως τα 60 δισ. μέχρι το 2050, βάσει μελέτης του ΙΟΒΕ.
Ο χάρτης των αιολικών στην Ευρώπη
Η Ελλάδα καθίσταται σαφές πως κάλλιστα θα μπορούσε να πρωταγωνιστήσει στην ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων. Τι μας διδάσκουν παραδείγματα από το εξωτερικό;
Στην Βόρεια Θάλασσα έχουν εγκατασταθεί περισσότερα από 15 γιγαβάτ (GW) υπεράκτιων αιολικών πάρκων, αριθμός που εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε τουλάχιστον 300 GW έως το 2050.
Σήμερα offshore αιολικά πάρκα υπάρχουν σε 5 χώρες της Ευρώπης: Στη Δανία 2 GW που καλύπτουν το 25% της ζήτησης, στη Μεγάλη Βρετανία 14 GW που καλύπτουν το 14% της ζήτησης, στο Βέλγιο 2 GW που καλύπτουν το 8% της ζήτησης, στην Ολλανδία 3 GW που καλύπτουν το 7% της ζήτησης, στη Γερμανία 8 GW που καλύπτουν το 5% της ζήτησης και στη Γαλλία 0,5 GW.
